-
4.
przest. jednostka objętości płynu lub substancji sypkiej równa około jednemu litrowi -
Używane także w odniesieniu do ilości substancji, której masa wynosi 1 kwartę.
Wyraz używany w dawnej Polsce w odniesieniu do ściśle określonych, lecz nieco różniących się miar, w zależności od obowiązującego w danym czasie systemu metrologicznego.
Wyraz używany współcześnie w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii w odniesieniu do różnych, ściśle określonych miar, zbliżonych objętością do jednego litra. -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
wielkość,
KATEGORIE FIZYCZNE
Ilość, liczby i liczenie
szczegółowe określenia ilości -
- kwarta wody, wódki
-
Podstawową jednostką masy była grzywna, którą dzielono na 4 wiardunki, 8 uncji, 16 łutów, 24 skojce i 96 kwart.
źródło: NKJP: L.P.: O dawnych miarach w Polsce, EKO-U Nas, nr 35, 2005
W spisie można zaleźć 174 przepisy na napoje, likiery, nalewki, pasztety, galaretki, leguminy itp. Autorki posługują się przy tym niespotykanymi dziś jednostkami miary i wagi: garncami, łutami, funtami, kwartami i mendlami.
źródło: NKJP: (ALG): Sernik pod pierzynką, Dziennik Polski, 2005-03-09
Sidła stawiają. Na susły. Jurek mówi, że za suślą skórkę dostaniesz w skupie pół funta cukru! Albo kwartę oleju słonecznikowego.
źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978
W pierwszym tygodniu nie było dnia, by nie odwiedziła ich któraś z sióstr, by nie pojechali z rodzinną rewizytą, by nie zajechał Józef [...] i by w końcu nie stanęła na stole kwarta wódki dla każdego i kiszone ogórki dla wszystkich.
źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006
Kiedyś teść wylał mi pod kołdrę całą kwartę wody. Ale to było na wsi. W mieście ten wielkanocny zwyczaj lania wodą jest znacznie mniej „agresywny”.
źródło: NKJP: Magdalena Baranowska-Szczepańska: Przechlapane, Polska. Głos Wielkopolski, 2005-03-29
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza liczba mnoga M. kwarta
kwarty
D. kwarty
kwart
C. kwarcie
kwartom
B. kwartę
kwarty
N. kwartą
kwartami
Ms. kwarcie
kwartach
W. kwarto
kwarty
-
+ kwarta + CZEGO -
łac. quarta (pars) 'ćwierć, czwarta część'