-
3.a
książk. cecha kogoś, kto zachowuje się względem drugiej osoby w sposób bardzo uprzejmy, wytworny i rzadko spotykany -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Zasady współżycia społecznego
zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Relacje międzyludzkie
określenia relacji międzyludzkich -
hiperonimy: grzeczność
uprzejmość
-
- staromodna, staroświecka, rycerska; wielka, wyszukana; męska galanteria
- galanteria mężczyzn
- maniery i galanteria
- pełen, pełny galanterii
- całować rękę, ucałować rękę, ukłonić się, zachować się; odezwać się, przywitać się, rzec coś z galanterią
-
[...] jest mężczyzną pełnym galanterii wobec pań. Nie znosi dzisiejszego, powszechnie panującego luzactwa i nonszalancji. - To jest po prostu przejaw złego wychowania. Kobietę trzeba traktować z atencją i tego mnie nauczono [...].
źródło: NKJP: Grażyna Zdrojewska: Andrzeje z ulicy Piotrkowskiej, Express Ilustrowany, 2003-11-27
Podążali ulicą od dworca. Kazik i ta wsiowa dziewczyna. Przyciskał jej ciepłe ramię. Prowadził z galanterią zalotnika. Omijał zręcznie wodę we wklęśnięciach chodnika. Przepuszczał ją przodem i chronił przed poszturchiwaniami zabieganych przechodniów.
źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Gdzie jest droga na walne?, 2007
Lendorff, którego ujmującą cechą był bardzo życzliwy stosunek do ludzi, rozpoznał bezbłędnie z relacji Krasickiego, co w tym pierwszym spotkaniu było zwyczajną galanterią władcy, która - jak Fryderyk wszystkich pouczał - choćby i kiepska, nie zraża wiernych poddanych i nie szkodzi popularności panującego [...].
źródło: NKJP: Zbigniew Goliński: Krasicki, 2002
Sędziowie, tak jak prawnicy, mają na sobie tradycyjne, czarne togi i białe peruki, zwracają się do siebie ze staromodną galanterią [...].
źródło: NKJP: Lawrence Weschler: Prawo do sądzenia zbrodniarzy wojennych, Gazeta Wyborcza, 1995-08-10
Mieszkali w ich rezydencji i zasłynęli z galanterii względem dam.
źródło: NKJP: Zdrajcy i bohaterowie, Dziennik Polski, 2001-11-09
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza liczba mnoga M. galanteria
galanterie
D. galanterii
galanterii
neut galanteryj
char C. galanterii
galanteriom
B. galanterię
galanterie
N. galanterią
galanteriami
Ms. galanterii
galanteriach
W. galanterio
galanterie
Inne uwagi
Zwykle lp
-
+ galanteria + (KOGO)+ galanteria + (wobec KOGO | względem KOGO) -
fr. galanterie 'elegancja, grzeczność, nienaganność manier; umizgi, komplementy'