uzurpować - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

książk. niesłusznie przypisać sobie cechę lub wartość nazwaną następującym rzeczownikiem

Noty o użyciu

Wyraz często występujący w bezpośrednim sąsiedztwie wyrazu sobie bez modyfikacji znaczenia.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

uzurpować (sobie) prawo do czegoś; własność

Cytaty

Jest zazdrosna, bo dziewczyny lubią sobie uzurpować prawo do faceta nawet wtedy, kiedy go rzucą.

źródło: NKJP: Internet

Lewicowi radykałowie zrobią wszystko, żeby nie stracić uzurpowanego monopolu na „oceny moralne”.

źródło: NKJP: Marek Gładysz: Uczniowie Robespierre'a, Życie nr 19/5, 1998

Samowolnie zmieniał ustawę o partiach politycznych, nakazując im przeprowadzać wewnętrzne wybory kandydatów na posłów. - Seshan zaczął sobie uzurpować państwową władzę, zatracał poczucie rzeczywistości i wszelkie proporcje [...].

źródło: NKJP:Wojciech Jagielski: T.N. Seshan, kandydat na prezydenta Indii, chce polityki sterylnej i surowej, Gazeta Wyborcza, 1997-07-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	uzurpuję	uzurpujemy
2 os.	uzurpujesz	uzurpujecie
3 os.	uzurpuje	uzurpują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uzurpowałem +(e)m uzurpował	uzurpowałam +(e)m uzurpowała	uzurpowałom +(e)m uzurpowało	uzurpowaliśmy +(e)śmy uzurpowali	uzurpowałyśmy +(e)śmy uzurpowały
2 os.	uzurpowałeś +(e)ś uzurpował	uzurpowałaś +(e)ś uzurpowała	uzurpowałoś +(e)ś uzurpowało	uzurpowaliście +(e)ście uzurpowali	uzurpowałyście +(e)ście uzurpowały
3 os.	uzurpował	uzurpowała	uzurpowało	uzurpowali	uzurpowały

bezosobnik: uzurpowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę uzurpował będę uzurpować	będę uzurpowała będę uzurpować	będę uzurpowało będę uzurpować	będziemy uzurpowali będziemy uzurpować	będziemy uzurpowały będziemy uzurpować
2 os.	będziesz uzurpował będziesz uzurpować	będziesz uzurpowała będziesz uzurpować	będziesz uzurpowało będziesz uzurpować	będziecie uzurpowali będziecie uzurpować	będziecie uzurpowały będziecie uzurpować
3 os.	będzie uzurpował będzie uzurpować	będzie uzurpowała będzie uzurpować	będzie uzurpowało będzie uzurpować	będą uzurpowali będą uzurpować	będą uzurpowały będą uzurpować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uzurpujmy
2 os.	uzurpuj	uzurpujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uzurpowałbym bym uzurpował	uzurpowałabym bym uzurpowała	uzurpowałobym bym uzurpowało	uzurpowalibyśmy byśmy uzurpowali	uzurpowałybyśmy byśmy uzurpowały
2 os.	uzurpowałbyś byś uzurpował	uzurpowałabyś byś uzurpowała	uzurpowałobyś byś uzurpowało	uzurpowalibyście byście uzurpowali	uzurpowałybyście byście uzurpowały
3 os.	uzurpowałby by uzurpował	uzurpowałaby by uzurpowała	uzurpowałoby by uzurpowało	uzurpowaliby by uzurpowali	uzurpowałyby by uzurpowały

bezosobnik: uzurpowano by

bezokolicznik: uzurpować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

uzurpując

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

uzurpowawszy

gerundium: uzurpowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	uzurpowanie	uzurpowania
D.	uzurpowania	uzurpowań
C.	uzurpowaniu	uzurpowaniom
B.	uzurpowanie	uzurpowania
N.	uzurpowaniem	uzurpowaniami
Ms.	uzurpowaniu	uzurpowaniach
W.	uzurpowanie	uzurpowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: uzurpujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	uzurpujący	uzurpujący	uzurpujący	uzurpujące	uzurpująca
D.	uzurpującego	uzurpującego	uzurpującego	uzurpującego	uzurpującej
C.	uzurpującemu	uzurpującemu	uzurpującemu	uzurpującemu	uzurpującej
B.	uzurpującego	uzurpującego	uzurpujący	uzurpujące	uzurpującą
N.	uzurpującym	uzurpującym	uzurpującym	uzurpującym	uzurpującą
Ms.	uzurpującym	uzurpującym	uzurpującym	uzurpującym	uzurpującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	uzurpujący	uzurpujący	uzurpujące	uzurpujące
D.	uzurpujących	uzurpujących	uzurpujących	uzurpujących
C.	uzurpującym	uzurpującym	uzurpującym	uzurpującym
B.	uzurpujących	uzurpujących	uzurpujących	uzurpujące
N.	uzurpującymi	uzurpującymi	uzurpującymi	uzurpującymi
Ms.	uzurpujących	uzurpujących	uzurpujących	uzurpujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: uzurpowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	uzurpowany	uzurpowany	uzurpowany	uzurpowane	uzurpowana
D.	uzurpowanego	uzurpowanego	uzurpowanego	uzurpowanego	uzurpowanej
C.	uzurpowanemu	uzurpowanemu	uzurpowanemu	uzurpowanemu	uzurpowanej
B.	uzurpowanego	uzurpowanego	uzurpowany	uzurpowane	uzurpowaną
N.	uzurpowanym	uzurpowanym	uzurpowanym	uzurpowanym	uzurpowaną
Ms.	uzurpowanym	uzurpowanym	uzurpowanym	uzurpowanym	uzurpowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	uzurpowani	uzurpowani	uzurpowane	uzurpowane
D.	uzurpowanych	uzurpowanych	uzurpowanych	uzurpowanych
C.	uzurpowanym	uzurpowanym	uzurpowanym	uzurpowanym
B.	uzurpowanych	uzurpowanych	uzurpowanych	uzurpowane
N.	uzurpowanymi	uzurpowanymi	uzurpowanymi	uzurpowanymi
Ms.	uzurpowanych	uzurpowanych	uzurpowanych	uzurpowanych

Składnia

+

uzurpować

+

CO

Pochodzenie

łac. ūsurpāre ' posiąść, używać, przywłaszczać sobie'