rozszarpywać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

działając w sposób gwałtowny, kraść z jakiejś całości lub jakiegoś miejsca kolejno tyle rzeczy, że nic nie zostało

Wymowa

[rosszarpywać] lub pot. [roszszarpywać]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Prawo i łamanie prawa

przestępstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:

rozgrabiać

Cytaty

Chłopak postękuje, wypuścił już z ręki banany. Ci, którzy stoją najbliżej, rzucają się na nie, rozszarpują je między sobą.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Heban, 2004

Doskwiera mi też częste rozszarpywanie posad, sfer wpływów i to przekonanie, że Polska jest dla „naszych”, co powoduje, że gubią się obiektywne kryteria oceny ludzi i ich fachowości.

źródło: NKJP: Dziennik Polski, 1999-09-10

W momencie ogłoszenia upadłości przestaje się naliczać odsetki [...]. Zawiesza się też - a potem umarza - egzekucje. Dzięki temu kończy się rozszarpywanie majątku dłużnika przez silniejszych wierzycieli.

źródło: NKJP: Hanna Nowakowska: Lekarze upadających firm, Gazeta Wyborcza, 1994-09-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozszarpuję	rozszarpujemy
2 os.	rozszarpujesz	rozszarpujecie
3 os.	rozszarpuje	rozszarpują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozszarpywałem +(e)m rozszarpywał	rozszarpywałam +(e)m rozszarpywała	rozszarpywałom +(e)m rozszarpywało	rozszarpywaliśmy +(e)śmy rozszarpywali	rozszarpywałyśmy +(e)śmy rozszarpywały
2 os.	rozszarpywałeś +(e)ś rozszarpywał	rozszarpywałaś +(e)ś rozszarpywała	rozszarpywałoś +(e)ś rozszarpywało	rozszarpywaliście +(e)ście rozszarpywali	rozszarpywałyście +(e)ście rozszarpywały
3 os.	rozszarpywał	rozszarpywała	rozszarpywało	rozszarpywali	rozszarpywały

bezosobnik: rozszarpywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozszarpywał będę rozszarpywać	będę rozszarpywała będę rozszarpywać	będę rozszarpywało będę rozszarpywać	będziemy rozszarpywali będziemy rozszarpywać	będziemy rozszarpywały będziemy rozszarpywać
2 os.	będziesz rozszarpywał będziesz rozszarpywać	będziesz rozszarpywała będziesz rozszarpywać	będziesz rozszarpywało będziesz rozszarpywać	będziecie rozszarpywali będziecie rozszarpywać	będziecie rozszarpywały będziecie rozszarpywać
3 os.	będzie rozszarpywał będzie rozszarpywać	będzie rozszarpywała będzie rozszarpywać	będzie rozszarpywało będzie rozszarpywać	będą rozszarpywali będą rozszarpywać	będą rozszarpywały będą rozszarpywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozszarpujmy
2 os.	rozszarpuj	rozszarpujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozszarpywałbym bym rozszarpywał	rozszarpywałabym bym rozszarpywała	rozszarpywałobym bym rozszarpywało	rozszarpywalibyśmy byśmy rozszarpywali	rozszarpywałybyśmy byśmy rozszarpywały
2 os.	rozszarpywałbyś byś rozszarpywał	rozszarpywałabyś byś rozszarpywała	rozszarpywałobyś byś rozszarpywało	rozszarpywalibyście byście rozszarpywali	rozszarpywałybyście byście rozszarpywały
3 os.	rozszarpywałby by rozszarpywał	rozszarpywałaby by rozszarpywała	rozszarpywałoby by rozszarpywało	rozszarpywaliby by rozszarpywali	rozszarpywałyby by rozszarpywały

bezosobnik: rozszarpywano by

bezokolicznik: rozszarpywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozszarpując

gerundium: rozszarpywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozszarpywanie	rozszarpywania
D.	rozszarpywania	rozszarpywań
C.	rozszarpywaniu	rozszarpywaniom
B.	rozszarpywanie	rozszarpywania
N.	rozszarpywaniem	rozszarpywaniami
Ms.	rozszarpywaniu	rozszarpywaniach
W.	rozszarpywanie	rozszarpywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozszarpujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozszarpujący	rozszarpujący	rozszarpujący	rozszarpujące	rozszarpująca
D.	rozszarpującego	rozszarpującego	rozszarpującego	rozszarpującego	rozszarpującej
C.	rozszarpującemu	rozszarpującemu	rozszarpującemu	rozszarpującemu	rozszarpującej
B.	rozszarpującego	rozszarpującego	rozszarpujący	rozszarpujące	rozszarpującą
N.	rozszarpującym	rozszarpującym	rozszarpującym	rozszarpującym	rozszarpującą
Ms.	rozszarpującym	rozszarpującym	rozszarpującym	rozszarpującym	rozszarpującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozszarpujący	rozszarpujący	rozszarpujące	rozszarpujące
D.	rozszarpujących	rozszarpujących	rozszarpujących	rozszarpujących
C.	rozszarpującym	rozszarpującym	rozszarpującym	rozszarpującym
B.	rozszarpujących	rozszarpujących	rozszarpujących	rozszarpujące
N.	rozszarpującymi	rozszarpującymi	rozszarpującymi	rozszarpującymi
Ms.	rozszarpujących	rozszarpujących	rozszarpujących	rozszarpujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozszarpywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozszarpywany	rozszarpywany	rozszarpywany	rozszarpywane	rozszarpywana
D.	rozszarpywanego	rozszarpywanego	rozszarpywanego	rozszarpywanego	rozszarpywanej
C.	rozszarpywanemu	rozszarpywanemu	rozszarpywanemu	rozszarpywanemu	rozszarpywanej
B.	rozszarpywanego	rozszarpywanego	rozszarpywany	rozszarpywane	rozszarpywaną
N.	rozszarpywanym	rozszarpywanym	rozszarpywanym	rozszarpywanym	rozszarpywaną
Ms.	rozszarpywanym	rozszarpywanym	rozszarpywanym	rozszarpywanym	rozszarpywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozszarpywani	rozszarpywani	rozszarpywane	rozszarpywane
D.	rozszarpywanych	rozszarpywanych	rozszarpywanych	rozszarpywanych
C.	rozszarpywanym	rozszarpywanym	rozszarpywanym	rozszarpywanym
B.	rozszarpywanych	rozszarpywanych	rozszarpywanych	rozszarpywane
N.	rozszarpywanymi	rozszarpywanymi	rozszarpywanymi	rozszarpywanymi
Ms.	rozszarpywanych	rozszarpywanych	rozszarpywanych	rozszarpywanych

odpowiednik aspektowy: rozszarpać

Składnia

+

rozszarpywać

+

CO

Pochodzenie

Zob. szarpać