-
1.
przykrywać lub wypełniać jakimś materiałem dziurę w czymś, żeby ją zlikwidować -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Ubranie
czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
CZŁOWIEK I TECHNIKA
Budownictwo
czynności związane z budową -
- drogowcy łatają
- łatać spodnie, sweter, ubranie; asfalt, dach, drogę, jezdnię, nawierzchnię, ulicę; dziurę, wyrwę; ubytki
- łatać prowizorycznie
- łatać i naprawiać
-
Siedziałem, łatałem dziurawą dętkę i próbowałem pocieszać się myślą o tym, jaki to ze mnie szczęściarz.
źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005
Łakotny pracował w garbarni, ale będąc z zawodu szewcem, łatał w domu obuwie kawałkami skóry, które wynosił z garbarni.
źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998
Potem się okazało, że nie latał, tylko był mechanikiem naziemnym i łatał podziurawione kulami samoloty, które zdołały dolecieć do macierzystego lotniska.
źródło: NKJP: Maria Nurowska: Niemiecki taniec, 2009
Kobiety tłukły ziarno na kaszę, rozpalały ogniska, kroiły mięso, łatały żołnierskie płaszcze i sandały.
źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951
Zajął się wszystkimi drzewami w sadzie, obielił pnie, poprzycinał dzikie odrosty [...]. Tego samego dnia załatwił także dekarzy, którzy przystąpili do oględzin, a potem łatania dziur w dachu.
źródło: NKJP: Radosław Kobierski: Harar, 2005
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. łatam
łatamy
2 os. łatasz
łatacie
3 os. łata
łatają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. łatałem
+(e)m łatał
łatałam
+(e)m łatała
łatałom
+(e)m łatało
łataliśmy
+(e)śmy łatali
łatałyśmy
+(e)śmy łatały
2 os. łatałeś
+(e)ś łatał
łatałaś
+(e)ś łatała
łatałoś
+(e)ś łatało
łataliście
+(e)ście łatali
łatałyście
+(e)ście łatały
3 os. łatał
łatała
łatało
łatali
łatały
bezosobnik: łatano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę łatał
będę łatać
będę łatała
będę łatać
będę łatało
będę łatać
będziemy łatali
będziemy łatać
będziemy łatały
będziemy łatać
2 os. będziesz łatał
będziesz łatać
będziesz łatała
będziesz łatać
będziesz łatało
będziesz łatać
będziecie łatali
będziecie łatać
będziecie łatały
będziecie łatać
3 os. będzie łatał
będzie łatać
będzie łatała
będzie łatać
będzie łatało
będzie łatać
będą łatali
będą łatać
będą łatały
będą łatać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. łatajmy
2 os. łataj
łatajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. łatałbym
bym łatał
łatałabym
bym łatała
łatałobym
bym łatało
łatalibyśmy
byśmy łatali
łatałybyśmy
byśmy łatały
2 os. łatałbyś
byś łatał
łatałabyś
byś łatała
łatałobyś
byś łatało
łatalibyście
byście łatali
łatałybyście
byście łatały
3 os. łatałby
by łatał
łatałaby
by łatała
łatałoby
by łatało
łataliby
by łatali
łatałyby
by łatały
bezosobnik: łatano by
bezokolicznik: łatać
imiesłów przysłówkowy współczesny: łatając
gerundium: łatanie
liczba pojedyncza liczba mnoga M. łatanie
łatania
D. łatania
łatań
C. łataniu
łataniom
B. łatanie
łatania
N. łataniem
łataniami
Ms. łataniu
łataniach
W. łatanie
łatania
imiesłów przymiotnikowy czynny: łatający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. łatający
łatający
łatający
łatające
łatająca
D. łatającego
łatającego
łatającego
łatającego
łatającej
C. łatającemu
łatającemu
łatającemu
łatającemu
łatającej
B. łatającego
łatającego
łatający
łatające
łatającą
N. łatającym
łatającym
łatającym
łatającym
łatającą
Ms. łatającym
łatającym
łatającym
łatającym
łatającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. łatający
łatający
łatające
łatające
D. łatających
łatających
łatających
łatających
C. łatającym
łatającym
łatającym
łatającym
B. łatających
łatających
łatających
łatające
N. łatającymi
łatającymi
łatającymi
łatającymi
Ms. łatających
łatających
łatających
łatających
imiesłów przymiotnikowy bierny: łatany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. łatany
łatany
łatany
łatane
łatana
D. łatanego
łatanego
łatanego
łatanego
łatanej
C. łatanemu
łatanemu
łatanemu
łatanemu
łatanej
B. łatanego
łatanego
łatany
łatane
łataną
N. łatanym
łatanym
łatanym
łatanym
łataną
Ms. łatanym
łatanym
łatanym
łatanym
łatanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. łatani
łatani
łatane
łatane
D. łatanych
łatanych
łatanych
łatanych
C. łatanym
łatanym
łatanym
łatanym
B. łatanych
łatanych
łatanych
łatane
N. łatanymi
łatanymi
łatanymi
łatanymi
Ms. łatanych
łatanych
łatanych
łatanych
-
+ łatać + CO + (CZYM)+ łatać + CO + (w CZYM) -
płn. psł. *latati 'przyszywać, wstawiać łaty'
z psł. *lata 'płat, płatek; wstawka, łata (na odzieży, obuwiu)'