upilnować się

  • pilnując się, uniknąć czegoś niekorzystnego lub niebezpiecznego dla siebie
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

  • synonimy:  ustrzec się
  • Ada ze Stenią zapewniały, że to kulturalni goście, że tacy upilnują się sami, lecz kapitan Pająkowska zdążyła wyrobić sobie własne zdanie.

    źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009

    To nic, że Żyd jest w stanie oszukać żandarma swoim wyglądem, swoimi papierami, ale przecież nie umie upilnować się przed milionem oczu jego współobywateli, z których większość czyha na niego, żeby go wydać w ręce niemieckie.

    źródło: Internet: Maria Janion: Bohater, spisek, śmierć. Wykłady żydowskie (books.google.pl)

    Karabin na niego w powiecie zapisali, o naboje się postarał, nocami dobrze chałupę zamykał [...], a jednak nie upilnował się.

    źródło: Internet: Jan Łysakowski: Łańcuch, 1982 (books.google.pl)

    Upilnowała się do tej pory i teraz też, chwała Bogu za to, przed owym blondynem, choć tak brutalnie, za kołnierz, wyciągnął ją ze świata.

    źródło: Internet: Kultura, 1981 (books.google.pl)

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. upilnuję się
    upilnujemy się
    2 os. upilnujesz się
    upilnujecie się
    3 os. upilnuje się
    upilnują się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. upilnowałem się
    +(e)m się upilnował
    upilnowałam się
    +(e)m się upilnowała
    upilnowałom się
    +(e)m się upilnowało
    upilnowaliśmy się
    +(e)śmy się upilnowali
    upilnowałyśmy się
    +(e)śmy się upilnowały
    2 os. upilnowałeś się
    +(e)ś się upilnował
    upilnowałaś się
    +(e)ś się upilnowała
    upilnowałoś się
    +(e)ś się upilnowało
    upilnowaliście się
    +(e)ście się upilnowali
    upilnowałyście się
    +(e)ście się upilnowały
    3 os. upilnował się
    upilnowała się
    upilnowało się
    upilnowali się
    upilnowały się

    bezosobnik: upilnowano się

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. upilnujmy się
    2 os. upilnuj się
    upilnujcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. upilnowałbym się
    bym się upilnował
    upilnowałabym się
    bym się upilnowała
    upilnowałobym się
    bym się upilnowało
    upilnowalibyśmy się
    byśmy się upilnowali
    upilnowałybyśmy się
    byśmy się upilnowały
    2 os. upilnowałbyś się
    byś się upilnował
    upilnowałabyś się
    byś się upilnowała
    upilnowałobyś się
    byś się upilnowało
    upilnowalibyście się
    byście się upilnowali
    upilnowałybyście się
    byście się upilnowały
    3 os. upilnowałby się
    by się upilnował
    upilnowałaby się
    by się upilnowała
    upilnowałoby się
    by się upilnowało
    upilnowaliby się
    by się upilnowali
    upilnowałyby się
    by się upilnowały

    bezosobnik: upilnowano by się

    bezokolicznik: upilnować się

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: upilnowawszy się

    gerundium: upilnowanie się

  • bez ograniczeń + upilnować się +
    (przed KIM/CZYM)
  • Zob. pilny

CHRONOLOGIZACJA:
1814, SL
Data ostatniej modyfikacji: 14.12.2017