-
1.
o księdzu: podczas spowiedzi odpuścić komuś grzechy - czyny lub postępowanie niezgodne z zasadami religii -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Religia – kościół
sakramenty i obrzędy religijne -
- Jak wam nie wstyd - zaczęła. - Wczoraj byliście u spowiedzi, ksiądz was rozgrzeszył...
źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997
[...] istnieją wypadki poza niebezpieczeństwem śmierci penitenta, kiedy kapłan rzymskokatolicki może rozgrzeszyć z grzechu aborcji katolika obrządku wschodniego.
źródło: NKJP: Sztuka spowiadania Poradnik dla księży, 2010
Ksiądz spowiada na Wielkanoc, to też musi sobie zaprosić drugiego, a nieraz i dwóch, żeby mu pomogli. Bo zbój czy złodziej, ale na Wielkanoc każdego sumienie rusza. I wysłuchaj to wszystko, rozgrzesz, pociesz, pozadawaj pokuty. W pojedynkę by nie poradził takiej górze grzechów [...].|
źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozgrzeszę
rozgrzeszymy
2 os. rozgrzeszysz
rozgrzeszycie
3 os. rozgrzeszy
rozgrzeszą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozgrzeszyłem
+(e)m rozgrzeszył
rozgrzeszyłam
+(e)m rozgrzeszyła
rozgrzeszyłom
+(e)m rozgrzeszyło
rozgrzeszyliśmy
+(e)śmy rozgrzeszyli
rozgrzeszyłyśmy
+(e)śmy rozgrzeszyły
2 os. rozgrzeszyłeś
+(e)ś rozgrzeszył
rozgrzeszyłaś
+(e)ś rozgrzeszyła
rozgrzeszyłoś
+(e)ś rozgrzeszyło
rozgrzeszyliście
+(e)ście rozgrzeszyli
rozgrzeszyłyście
+(e)ście rozgrzeszyły
3 os. rozgrzeszył
rozgrzeszyła
rozgrzeszyło
rozgrzeszyli
rozgrzeszyły
bezosobnik: rozgrzeszono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozgrzeszmy
2 os. rozgrzesz
rozgrzeszcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozgrzeszyłbym
bym rozgrzeszył
rozgrzeszyłabym
bym rozgrzeszyła
rozgrzeszyłobym
bym rozgrzeszyło
rozgrzeszylibyśmy
byśmy rozgrzeszyli
rozgrzeszyłybyśmy
byśmy rozgrzeszyły
2 os. rozgrzeszyłbyś
byś rozgrzeszył
rozgrzeszyłabyś
byś rozgrzeszyła
rozgrzeszyłobyś
byś rozgrzeszyło
rozgrzeszylibyście
byście rozgrzeszyli
rozgrzeszyłybyście
byście rozgrzeszyły
3 os. rozgrzeszyłby
by rozgrzeszył
rozgrzeszyłaby
by rozgrzeszyła
rozgrzeszyłoby
by rozgrzeszyło
rozgrzeszyliby
by rozgrzeszyli
rozgrzeszyłyby
by rozgrzeszyły
bezosobnik: rozgrzeszono by
bezokolicznik: rozgrzeszyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozgrzeszywszy
gerundium: rozgrzeszenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. rozgrzeszenie
rozgrzeszenia
D. rozgrzeszenia
rozgrzeszeń
C. rozgrzeszeniu
rozgrzeszeniom
B. rozgrzeszenie
rozgrzeszenia
N. rozgrzeszeniem
rozgrzeszeniami
Ms. rozgrzeszeniu
rozgrzeszeniach
W. rozgrzeszenie
rozgrzeszenia
imiesłów przymiotnikowy bierny: rozgrzeszony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. rozgrzeszony
rozgrzeszony
rozgrzeszony
rozgrzeszone
rozgrzeszona
D. rozgrzeszonego
rozgrzeszonego
rozgrzeszonego
rozgrzeszonego
rozgrzeszonej
C. rozgrzeszonemu
rozgrzeszonemu
rozgrzeszonemu
rozgrzeszonemu
rozgrzeszonej
B. rozgrzeszonego
rozgrzeszonego
rozgrzeszony
rozgrzeszone
rozgrzeszoną
N. rozgrzeszonym
rozgrzeszonym
rozgrzeszonym
rozgrzeszonym
rozgrzeszoną
Ms. rozgrzeszonym
rozgrzeszonym
rozgrzeszonym
rozgrzeszonym
rozgrzeszonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. rozgrzeszeni
rozgrzeszeni
rozgrzeszone
rozgrzeszone
D. rozgrzeszonych
rozgrzeszonych
rozgrzeszonych
rozgrzeszonych
C. rozgrzeszonym
rozgrzeszonym
rozgrzeszonym
rozgrzeszonym
B. rozgrzeszonych
rozgrzeszonych
rozgrzeszonych
rozgrzeszone
N. rozgrzeszonymi
rozgrzeszonymi
rozgrzeszonymi
rozgrzeszonymi
Ms. rozgrzeszonych
rozgrzeszonych
rozgrzeszonych
rozgrzeszonych
odpowiednik aspektowy: rozgrzeszać
-
+ rozgrzeszyć + KOGO -
Pierwotna postać rozrzeszyć z przedr. roz- , psł. *orz- od psł. *rěšiti 'wiązać', kalka łac. absolvere 'odpuścić grzechy, udzielić rozgrzeszenia' z wtórnym nawiązaniem do grzech, grzeszyć. W staropolszczyźnie postaci rozrzeszyć/rozdrzeszyć/rozgrzeszyć 'uwolnić od odpowiedzialności, udzielić rozgrzeszenia, przebaczyć', por. st. czes. rozhřěšiti 'ts'.
-
+ rozgrzeszyć + KOGO