kruszeć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

stawać się nietrwałym i podatnym na rozpad na drobne kawałki

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

stan skupienia, trwałość materii

	Mur okazał się boczną ścianą willi, której kruszejący tynk pod dotknięciem palców przypominał wysuszoną skórę zwierzęcia. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie Łąki, 2000
	Po 40-50 latach eternitowe płyty zaczęły kruszeć. Uwalniają rakotwórczy pył, a ten wdychają dzieci. źródło: NKJP: Aleksander Król, Aldona Minorczyk-Cichy: Azbest zabija Polaków, Dziennik Zachodni, 2008-01-11
	Taśmy kruszeją, niektóre rwą się przy pierwszej próbie szybkiego przewijania. Magazynowane są bezładnie w nie przystosowanych do tego pomieszczeniach. źródło: NKJP: Jolanta Hajdasz, Jolanta Skowrońska: Czy archiwa RWE trafią do Polski czy do USA?, Gazeta Wyborcza, 1993-12-16
	Gdy gaśnice są przeterminowane, często kruszeją uszczelki. Wilgoć dostaje się wówczas do proszku. Kiedy gaśnica jest potrzebna, nie działa. źródło: NKJP: RD: Blisko Poznania, Gazeta Poznańska, 2003-02-03
	Z obrazów odchodzi farba, papier kruszeje, a my to wszystko pieczołowicie konserwujemy i przechowujemy. źródło: NKJP: Iwona Dojka: Galeria staroci, Gazeta Krakowska, 2006-02-21

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kruszałem +(e)m kruszał	kruszałam +(e)m kruszała	kruszałom +(e)m kruszało	kruszeliśmy +(e)śmy kruszeli	kruszałyśmy +(e)śmy kruszały
2 os.	kruszałeś +(e)ś kruszał	kruszałaś +(e)ś kruszała	kruszałoś +(e)ś kruszało	kruszeliście +(e)ście kruszeli	kruszałyście +(e)ście kruszały
3 os.	kruszał	kruszała	kruszało	kruszeli	kruszały

bezosobnik: kruszano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kruszał będę kruszeć	będę kruszała będę kruszeć	będę kruszało będę kruszeć	będziemy kruszeli będziemy kruszeć	będziemy kruszały będziemy kruszeć
2 os.	będziesz kruszał będziesz kruszeć	będziesz kruszała będziesz kruszeć	będziesz kruszało będziesz kruszeć	będziecie kruszeli będziecie kruszeć	będziecie kruszały będziecie kruszeć
3 os.	będzie kruszał będzie kruszeć	będzie kruszała będzie kruszeć	będzie kruszało będzie kruszeć	będą kruszeli będą kruszeć	będą kruszały będą kruszeć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kruszejmy
2 os.	kruszej	kruszejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kruszałbym bym kruszał	kruszałabym bym kruszała	kruszałobym bym kruszało	kruszelibyśmy byśmy kruszeli	kruszałybyśmy byśmy kruszały
2 os.	kruszałbyś byś kruszał	kruszałabyś byś kruszała	kruszałobyś byś kruszało	kruszelibyście byście kruszeli	kruszałybyście byście kruszały
3 os.	kruszałby by kruszał	kruszałaby by kruszała	kruszałoby by kruszało	kruszeliby by kruszeli	kruszałyby by kruszały

bezosobnik: kruszano by

bezokolicznik: kruszeć

imiesłów przysłówkowy współczesny: kruszejąc

gerundium: kruszenie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: kruszejący

odpowiednik aspektowy: skruszeć

Zob. kruchy