-
2.
ogrod. uszlachetniać roślinę, w specjalny sposób umieszczając na niej pączki lub pędy innej odmiany lub innego gatunku -
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat roślin
ogrodnictwo i dbałość o rośliny -
synonimy: zaszczepiać
hiperonimy: uszlachetniać
-
Po dwóch - trzech latach, gdy dziczki okrzepły, oswoiły się z nową ziemią namaszczoną ludzkim łajnem, Adaś szczepił je oczkami wyciętymi z drzew szlachetnych, zalewając rany specjalnym klejem, żywicą, zalepiając ośródką chleba maczanego w miodzie.
źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: Półbaśnie, 1976
Na głogu sadownicy szczepią porzeczki i agrest.
źródło: NKJP: Rozalia Ćwiertnia: Głogi nasze i obce, Gazeta Krakowska, 2003-10-09
Po co szczepić rośliny? Natura napracowała się miliony lat nad ewolucją roślin tak, aby były one jak najlepiej przystosowane do życia.
źródło: NKJP: Pielęgnacja, Polityka, 2009-04-11
Na bieżąco usuwamy uschnięte gałęzie drzew i krzewów oraz odrosty korzeniowe szczepionych krzewów, na przykład róż – w przeciwnym razie roślina szlachetna zostanie bardzo osłabiona.
źródło: NKJP: Kuba Olejniczak, Michał Podemski: Porady dla ogrodników na wrzesień. Pora na cebulki, Dziennik Zachodni, 2004-08-24
Zrastanie się szczepionych zrazów oberżyny przebiegało prędzej, gdy traktowano powierzchnię cięć IBA 100 mg/L.
źródło: NKJP: Leszek S. Jankiewicz (red.): Regulatory wzrostu i rozwoju roślin: zastosowanie w ogrodnictwie, rolnictwie, leśnictwie i w kulturach tkanek, 1997
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. szczepię
szczepimy
2 os. szczepisz
szczepicie
3 os. szczepi
szczepią
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. szczepiłem
+(e)m szczepił
szczepiłam
+(e)m szczepiła
szczepiłom
+(e)m szczepiło
szczepiliśmy
+(e)śmy szczepili
szczepiłyśmy
+(e)śmy szczepiły
2 os. szczepiłeś
+(e)ś szczepił
szczepiłaś
+(e)ś szczepiła
szczepiłoś
+(e)ś szczepiło
szczepiliście
+(e)ście szczepili
szczepiłyście
+(e)ście szczepiły
3 os. szczepił
szczepiła
szczepiło
szczepili
szczepiły
bezosobnik: szczepiono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę szczepił
będę szczepić
będę szczepiła
będę szczepić
będę szczepiło
będę szczepić
będziemy szczepili
będziemy szczepić
będziemy szczepiły
będziemy szczepić
2 os. będziesz szczepił
będziesz szczepić
będziesz szczepiła
będziesz szczepić
będziesz szczepiło
będziesz szczepić
będziecie szczepili
będziecie szczepić
będziecie szczepiły
będziecie szczepić
3 os. będzie szczepił
będzie szczepić
będzie szczepiła
będzie szczepić
będzie szczepiło
będzie szczepić
będą szczepili
będą szczepić
będą szczepiły
będą szczepić
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. szczepmy
2 os. szczep
szczepcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. szczepiłbym
bym szczepił
szczepiłabym
bym szczepiła
szczepiłobym
bym szczepiło
szczepilibyśmy
byśmy szczepili
szczepiłybyśmy
byśmy szczepiły
2 os. szczepiłbyś
byś szczepił
szczepiłabyś
byś szczepiła
szczepiłobyś
byś szczepiło
szczepilibyście
byście szczepili
szczepiłybyście
byście szczepiły
3 os. szczepiłby
by szczepił
szczepiłaby
by szczepiła
szczepiłoby
by szczepiło
szczepiliby
by szczepili
szczepiłyby
by szczepiły
bezosobnik: szczepiono by
bezokolicznik: szczepić
imiesłów przysłówkowy współczesny: szczepiąc
gerundium: szczepienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. szczepienie
szczepienia
D. szczepienia
szczepień
C. szczepieniu
szczepieniom
B. szczepienie
szczepienia
N. szczepieniem
szczepieniami
Ms. szczepieniu
szczepieniach
W. szczepienie
szczepienia
imiesłów przymiotnikowy czynny: szczepiący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. szczepiący
szczepiący
szczepiący
szczepiące
szczepiąca
D. szczepiącego
szczepiącego
szczepiącego
szczepiącego
szczepiącej
C. szczepiącemu
szczepiącemu
szczepiącemu
szczepiącemu
szczepiącej
B. szczepiącego
szczepiącego
szczepiący
szczepiące
szczepiącą
N. szczepiącym
szczepiącym
szczepiącym
szczepiącym
szczepiącą
Ms. szczepiącym
szczepiącym
szczepiącym
szczepiącym
szczepiącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. szczepiący
szczepiący
szczepiące
szczepiące
D. szczepiących
szczepiących
szczepiących
szczepiących
C. szczepiącym
szczepiącym
szczepiącym
szczepiącym
B. szczepiących
szczepiących
szczepiących
szczepiące
N. szczepiącymi
szczepiącymi
szczepiącymi
szczepiącymi
Ms. szczepiących
szczepiących
szczepiących
szczepiących
imiesłów przymiotnikowy bierny: szczepiony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. szczepiony
szczepiony
szczepiony
szczepione
szczepiona
D. szczepionego
szczepionego
szczepionego
szczepionego
szczepionej
C. szczepionemu
szczepionemu
szczepionemu
szczepionemu
szczepionej
B. szczepionego
szczepionego
szczepiony
szczepione
szczepioną
N. szczepionym
szczepionym
szczepionym
szczepionym
szczepioną
Ms. szczepionym
szczepionym
szczepionym
szczepionym
szczepionej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. szczepieni
szczepieni
szczepione
szczepione
D. szczepionych
szczepionych
szczepionych
szczepionych
C. szczepionym
szczepionym
szczepionym
szczepionym
B. szczepionych
szczepionych
szczepionych
szczepione
N. szczepionymi
szczepionymi
szczepionymi
szczepionymi
Ms. szczepionych
szczepionych
szczepionych
szczepionych
odpowiednik aspektowy: zaszczepić
-
+ szczepić + CO + CZYM+ szczepić + CO + na CZYM -
psł. *ščepiti / *ščepati 'łupać, rozszczepiać'; 'rozszczepiać drzewko'
Znaczenie medyczne jest kalką fr. vacciner