-
1.
działając dużą siłą siłą fizyczną, sprawiać, że jakiś obiekt gwałtownie dzieli się na części, które oddalają się w różne strony -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
stan skupienia, trwałość materii -
- granat, kula rozrywa coś
- rozrywać kopertę, koszulę, łańcuch, opakowanie, papier, płótno, siatkę, szaty, worki; brzuch
- rozrywać pazurami, ręką; granatem
-
Ręce mu drżały, gdy niecierpliwie rozrywać począł kopertę.
źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Popiół i diament, 1948
Rozrywam opakowanie makaronu i zawartość wsypuję do torby z ziemniakami...
źródło: NKJP: red: Ćwicz pamięć, Gazeta Wrocławska, 2003-08-12
Racje hodowców były wyłącznie ekonomiczne i nic dziwnego, wiązały się z tym gigantyczne pieniądze dla wąskiej grupy ludzi. Ja natomiast mówiłam o ogromnym bólu, jaki przeżywają gęsi, którym powiększona wątroba wręcz rozrywa brzuch.
źródło: NKJP: Posłanka z sercem, Wieści Podwarszawskie, 2005-03-20
Te ręczne wyrzutnie na większe odległości są mało celne, ale w razie trafienia bezlitosne. W zależności od głowicy burzą mury, przebijają pancerze wozów pancernych, rozrywają ludzi.
źródło: NKJP: MG: Nie miał szans, Życie Podkarpackie, 2009-12-23
Kormorany dziennie potrafią zjeść nawet 8 kilogramów ryb. Wybierają te najszlachetniejsze: węgorze, liny i szczupaki. Gdy są bardzo głodne atakują nawet płocie. Nie gardzą nawet leszczami, choć przed zjedzeniem rozrywają je na drobne szczątki dziobami.
źródło: NKJP: (sys): Łowcy szczupaków, Dziennik Powiatu Bytowskiego, 2000-08-18
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozrywam
rozrywamy
2 os. rozrywasz
rozrywacie
3 os. rozrywa
rozrywają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozrywałem
+(e)m rozrywał
rozrywałam
+(e)m rozrywała
rozrywałom
+(e)m rozrywało
rozrywaliśmy
+(e)śmy rozrywali
rozrywałyśmy
+(e)śmy rozrywały
2 os. rozrywałeś
+(e)ś rozrywał
rozrywałaś
+(e)ś rozrywała
rozrywałoś
+(e)ś rozrywało
rozrywaliście
+(e)ście rozrywali
rozrywałyście
+(e)ście rozrywały
3 os. rozrywał
rozrywała
rozrywało
rozrywali
rozrywały
bezosobnik: rozrywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę rozrywał
będę rozrywać
będę rozrywała
będę rozrywać
będę rozrywało
będę rozrywać
będziemy rozrywali
będziemy rozrywać
będziemy rozrywały
będziemy rozrywać
2 os. będziesz rozrywał
będziesz rozrywać
będziesz rozrywała
będziesz rozrywać
będziesz rozrywało
będziesz rozrywać
będziecie rozrywali
będziecie rozrywać
będziecie rozrywały
będziecie rozrywać
3 os. będzie rozrywał
będzie rozrywać
będzie rozrywała
będzie rozrywać
będzie rozrywało
będzie rozrywać
będą rozrywali
będą rozrywać
będą rozrywały
będą rozrywać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozrywajmy
2 os. rozrywaj
rozrywajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozrywałbym
bym rozrywał
rozrywałabym
bym rozrywała
rozrywałobym
bym rozrywało
rozrywalibyśmy
byśmy rozrywali
rozrywałybyśmy
byśmy rozrywały
2 os. rozrywałbyś
byś rozrywał
rozrywałabyś
byś rozrywała
rozrywałobyś
byś rozrywało
rozrywalibyście
byście rozrywali
rozrywałybyście
byście rozrywały
3 os. rozrywałby
by rozrywał
rozrywałaby
by rozrywała
rozrywałoby
by rozrywało
rozrywaliby
by rozrywali
rozrywałyby
by rozrywały
bezosobnik: rozrywano by
bezokolicznik: rozrywać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
rozrywając
gerundium: rozrywanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. rozrywanie
rozrywania
D. rozrywania
rozrywań
C. rozrywaniu
rozrywaniom
B. rozrywanie
rozrywania
N. rozrywaniem
rozrywaniami
Ms. rozrywaniu
rozrywaniach
W. rozrywanie
rozrywania
imiesłów przymiotnikowy czynny: rozrywający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. rozrywający
rozrywający
rozrywający
rozrywające
rozrywająca
D. rozrywającego
rozrywającego
rozrywającego
rozrywającego
rozrywającej
C. rozrywającemu
rozrywającemu
rozrywającemu
rozrywającemu
rozrywającej
B. rozrywającego
rozrywającego
rozrywający
rozrywające
rozrywającą
N. rozrywającym
rozrywającym
rozrywającym
rozrywającym
rozrywającą
Ms. rozrywającym
rozrywającym
rozrywającym
rozrywającym
rozrywającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. rozrywający
rozrywający
rozrywające
rozrywające
D. rozrywających
rozrywających
rozrywających
rozrywających
C. rozrywającym
rozrywającym
rozrywającym
rozrywającym
B. rozrywających
rozrywających
rozrywających
rozrywające
N. rozrywającymi
rozrywającymi
rozrywającymi
rozrywającymi
Ms. rozrywających
rozrywających
rozrywających
rozrywających
imiesłów przymiotnikowy bierny: rozrywany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. rozrywany
rozrywany
rozrywany
rozrywane
rozrywana
D. rozrywanego
rozrywanego
rozrywanego
rozrywanego
rozrywanej
C. rozrywanemu
rozrywanemu
rozrywanemu
rozrywanemu
rozrywanej
B. rozrywanego
rozrywanego
rozrywany
rozrywane
rozrywaną
N. rozrywanym
rozrywanym
rozrywanym
rozrywanym
rozrywaną
Ms. rozrywanym
rozrywanym
rozrywanym
rozrywanym
rozrywanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. rozrywani
rozrywani
rozrywane
rozrywane
D. rozrywanych
rozrywanych
rozrywanych
rozrywanych
C. rozrywanym
rozrywanym
rozrywanym
rozrywanym
B. rozrywanych
rozrywanych
rozrywanych
rozrywane
N. rozrywanymi
rozrywanymi
rozrywanymi
rozrywanymi
Ms. rozrywanych
rozrywanych
rozrywanych
rozrywanych
odpowiednik aspektowy: rozerwać
-
+ rozrywać + KOGO/CO + (CZYM) -
Zob. rwać