bezcześcić - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

traktować w sposób uznany za kulturowo obraźliwy coś, co jest uważane za godne szacunku lub stanowi przedmiot czci

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

profanować

Połączenia

bezcześcić ciała, grób, hostię, Koran, krzyż, symbole, zwłoki

Cytaty

Przez setki lat wyznawcy trzech wielkich monoteizmów burzyli, palili i bezcześcili sobie nawzajem świątynie, wznosząc na miejscu zniszczonych swoje własne.

źródło: NKJP: Andrzej Łodyński: Pocztówka z Jerozolimy, Gazeta Wyborcza, 1993-09-24

Co za czasy! Świątynie okradają, bezczeszczą groby, mordują. Nie można spokojnie żyć — przyznała.

źródło: NKJP: Anna Chałupska: Grasowały hieny, Dziennik Zachodni, 2002-02-06

Wydali ciała Czerwonemu Krzyżowi, dopiero gdy kategorycznie zażądali tego pakistańscy dyplomaci, którzy straszyli talibów, że bezczeszcząc zwłoki Nadżibullaha, narażają się na wojnę z jego potężnym plemieniem Ahmadzajów.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	bezczeszczę	bezcześcimy
2 os.	bezcześcisz	bezcześcicie
3 os.	bezcześci	bezczeszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	bezcześciłem +(e)m bezcześcił	bezcześciłam +(e)m bezcześciła	bezcześciłom +(e)m bezcześciło	bezcześciliśmy +(e)śmy bezcześcili	bezcześciłyśmy +(e)śmy bezcześciły
2 os.	bezcześciłeś +(e)ś bezcześcił	bezcześciłaś +(e)ś bezcześciła	bezcześciłoś +(e)ś bezcześciło	bezcześciliście +(e)ście bezcześcili	bezcześciłyście +(e)ście bezcześciły
3 os.	bezcześcił	bezcześciła	bezcześciło	bezcześcili	bezcześciły

bezosobnik: bezczeszczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę bezcześcił będę bezcześcić	będę bezcześciła będę bezcześcić	będę bezcześciło będę bezcześcić	będziemy bezcześcili będziemy bezcześcić	będziemy bezcześciły będziemy bezcześcić
2 os.	będziesz bezcześcił będziesz bezcześcić	będziesz bezcześciła będziesz bezcześcić	będziesz bezcześciło będziesz bezcześcić	będziecie bezcześcili będziecie bezcześcić	będziecie bezcześciły będziecie bezcześcić
3 os.	będzie bezcześcił będzie bezcześcić	będzie bezcześciła będzie bezcześcić	będzie bezcześciło będzie bezcześcić	będą bezcześcili będą bezcześcić	będą bezcześciły będą bezcześcić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		bezcześćmy
2 os.	bezcześć	bezcześćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	bezcześciłbym bym bezcześcił	bezcześciłabym bym bezcześciła	bezcześciłobym bym bezcześciło	bezcześcilibyśmy byśmy bezcześcili	bezcześciłybyśmy byśmy bezcześciły
2 os.	bezcześciłbyś byś bezcześcił	bezcześciłabyś byś bezcześciła	bezcześciłobyś byś bezcześciło	bezcześcilibyście byście bezcześcili	bezcześciłybyście byście bezcześciły
3 os.	bezcześciłby by bezcześcił	bezcześciłaby by bezcześciła	bezcześciłoby by bezcześciło	bezcześciliby by bezcześcili	bezcześciłyby by bezcześciły

bezosobnik: bezczeszczono by

bezokolicznik: bezcześcić

imiesłów przysłówkowy współczesny: bezczeszcząc

gerundium: bezczeszczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	bezczeszczenie	bezczeszczenia
D.	bezczeszczenia	bezczeszczeń
C.	bezczeszczeniu	bezczeszczeniom
B.	bezczeszczenie	bezczeszczenia
N.	bezczeszczeniem	bezczeszczeniami
Ms.	bezczeszczeniu	bezczeszczeniach
W.	bezczeszczenie	bezczeszczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: bezczeszczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	bezczeszczący	bezczeszczący	bezczeszczący	bezczeszczące	bezczeszcząca
D.	bezczeszczącego	bezczeszczącego	bezczeszczącego	bezczeszczącego	bezczeszczącej
C.	bezczeszczącemu	bezczeszczącemu	bezczeszczącemu	bezczeszczącemu	bezczeszczącej
B.	bezczeszczącego	bezczeszczącego	bezczeszczący	bezczeszczące	bezczeszczącą
N.	bezczeszczącym	bezczeszczącym	bezczeszczącym	bezczeszczącym	bezczeszczącą
Ms.	bezczeszczącym	bezczeszczącym	bezczeszczącym	bezczeszczącym	bezczeszczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	bezczeszczący	bezczeszczący	bezczeszczące	bezczeszczące
D.	bezczeszczących	bezczeszczących	bezczeszczących	bezczeszczących
C.	bezczeszczącym	bezczeszczącym	bezczeszczącym	bezczeszczącym
B.	bezczeszczących	bezczeszczących	bezczeszczących	bezczeszczące
N.	bezczeszczącymi	bezczeszczącymi	bezczeszczącymi	bezczeszczącymi
Ms.	bezczeszczących	bezczeszczących	bezczeszczących	bezczeszczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: bezczeszczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	bezczeszczony	bezczeszczony	bezczeszczony	bezczeszczone	bezczeszczona
D.	bezczeszczonego	bezczeszczonego	bezczeszczonego	bezczeszczonego	bezczeszczonej
C.	bezczeszczonemu	bezczeszczonemu	bezczeszczonemu	bezczeszczonemu	bezczeszczonej
B.	bezczeszczonego	bezczeszczonego	bezczeszczony	bezczeszczone	bezczeszczoną
N.	bezczeszczonym	bezczeszczonym	bezczeszczonym	bezczeszczonym	bezczeszczoną
Ms.	bezczeszczonym	bezczeszczonym	bezczeszczonym	bezczeszczonym	bezczeszczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	bezczeszczeni	bezczeszczeni	bezczeszczone	bezczeszczone
D.	bezczeszczonych	bezczeszczonych	bezczeszczonych	bezczeszczonych
C.	bezczeszczonym	bezczeszczonym	bezczeszczonym	bezczeszczonym
B.	bezczeszczonych	bezczeszczonych	bezczeszczonych	bezczeszczone
N.	bezczeszczonymi	bezczeszczonymi	bezczeszczonymi	bezczeszczonymi
Ms.	bezczeszczonych	bezczeszczonych	bezczeszczonych	bezczeszczonych

odpowiednik aspektowy: zbezcześcić

Składnia

+

bezcześcić

+

CO

Pochodzenie

Od: dawnego rzecz. bezcześć 'nikczemność', a to od wyrażenia przyimkowego bez czci (zob. bez II, cześć).