rozsądzić
-
rozwiązać jakąś kwestię sporną
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Działalność intelektualna człowieka
nazwy działań intelektualnych człowieka -
hiperonimy: zdecydować
-
- rozsądzić spór, sprawę
-
Spory o miedzę może rozsądzić geodeta, spory o majątek - sąd.
źródło: NKJP: Andrzej Plęs: Nie ma mocnych, Gazeta Krakowska, 2003-02-19
Wynik tego badania rozsądzi, czy wyczyn urzędnika będzie rozpatrywany w kategorii wykroczenia, czy przestępstwa.
źródło: NKJP: JUR: Wiceburmistrz po alkoholu, Gazeta Poznańska, 2003-06-14
Na tym samym zjeździe monarchowie czeski i węgierski rozsądzili spór polsko-krzyżacki o zabrane przez Zakon ziemie, wydając jednak wyrok niekorzystny dla Polski.
źródło: NKJP: Alicja Dybkowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn: Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności, 1994
Żołnierze amerykańscy będą musieli dopilnować, aby rozsądzono, kto z Arabów mieszkał w Kurdystanie od zawsze, a kto nastał dopiero z Saddamem i arabizacją.
źródło: NKJP: Krzysztof Mroziewicz: Państwo bez granic, Polityka, 2004
Gdy próby porozumienia zakończyły się fiaskiem, strona proszowicka postanowiła skierować sprawę do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, aby ten rozsądził, po czyjej stronie jest racja.
źródło: NKJP: Ograniczanie konkurencji, Dziennik Polski, 2002-01-25
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozsądzę
rozsądzimy
2 os. rozsądzisz
rozsądzicie
3 os. rozsądzi
rozsądzą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozsądziłem
+(e)m rozsądził
rozsądziłam
+(e)m rozsądziła
rozsądziłom
+(e)m rozsądziło
rozsądziliśmy
+(e)śmy rozsądzili
rozsądziłyśmy
+(e)śmy rozsądziły
2 os. rozsądziłeś
+(e)ś rozsądził
rozsądziłaś
+(e)ś rozsądziła
rozsądziłoś
+(e)ś rozsądziło
rozsądziliście
+(e)ście rozsądzili
rozsądziłyście
+(e)ście rozsądziły
3 os. rozsądził
rozsądziła
rozsądziło
rozsądzili
rozsądziły
bezosobnik: rozsądzono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozsądźmy
2 os. rozsądź
rozsądźcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozsądziłbym
bym rozsądził
rozsądziłabym
bym rozsądziła
rozsądziłobym
bym rozsądziło
rozsądzilibyśmy
byśmy rozsądzili
rozsądziłybyśmy
byśmy rozsądziły
2 os. rozsądziłbyś
byś rozsądził
rozsądziłabyś
byś rozsądziła
rozsądziłobyś
byś rozsądziło
rozsądzilibyście
byście rozsądzili
rozsądziłybyście
byście rozsądziły
3 os. rozsądziłby
by rozsądził
rozsądziłaby
by rozsądziła
rozsądziłoby
by rozsądziło
rozsądziliby
by rozsądzili
rozsądziłyby
by rozsądziły
bezosobnik: rozsądzono by
bezokolicznik: rozsądzić
imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozsądziwszy
gerundium: rozsądzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. rozsądzenie
rozsądzenia
D. rozsądzenia
rozsądzeń
C. rozsądzeniu
rozsądzeniom
B. rozsądzenie
rozsądzenia
N. rozsądzeniem
rozsądzeniami
Ms. rozsądzeniu
rozsądzeniach
W. rozsądzenie
rozsądzenia
imiesłów przymiotnikowy bierny: rozsądzony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. rozsądzony
rozsądzony
rozsądzony
rozsądzone
rozsądzona
D. rozsądzonego
rozsądzonego
rozsądzonego
rozsądzonego
rozsądzonej
C. rozsądzonemu
rozsądzonemu
rozsądzonemu
rozsądzonemu
rozsądzonej
B. rozsądzonego
rozsądzonego
rozsądzony
rozsądzone
rozsądzoną
N. rozsądzonym
rozsądzonym
rozsądzonym
rozsądzonym
rozsądzoną
Ms. rozsądzonym
rozsądzonym
rozsądzonym
rozsądzonym
rozsądzonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. rozsądzeni
rozsądzeni
rozsądzone
rozsądzone
D. rozsądzonych
rozsądzonych
rozsądzonych
rozsądzonych
C. rozsądzonym
rozsądzonym
rozsądzonym
rozsądzonym
B. rozsądzonych
rozsądzonych
rozsądzonych
rozsądzone
N. rozsądzonymi
rozsądzonymi
rozsądzonymi
rozsądzonymi
Ms. rozsądzonych
rozsądzonych
rozsądzonych
rozsądzonych
odpowiednik aspektowy: rozsądzać
-
+ rozsądzić + CO
+ rozsądzić + ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE -
psł. *orzsǫditi, *orzsǫďǫ 'wydać osąd, zawyrokować'
Zob. sądzić