-
1.
małpa wielkości człowieka mająca czarną lub brunatnoczarną sierść, nieowłosioną twarz oraz górne kończyny dłuższe niż nogi, zamieszkująca lasy tropikalne Afryki; wyróżniająca się dużą inteligencją i należąca do grupy zwierząt tego typu najbliżej spokrewnionych z człowiekiem -
Wyraz używany jako składnik terminów zoologicznych, np.: szympans bonobo, szympans karłowaty, szympans zwyczajny.
-
[szympans] lub [szympãs]
-
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat zwierząt
inne zwierzęta lądowe -
hiperonimy: małpa
-
- duży; mały; dorosły, stary; młody; dziki, dziko żyjący szympans
- szympans z Gombe, z Tanzanii, z zoo
- człowiek i szympans, goryl i szympans
- DNA, genotyp, geny, krew, mózg; przodek, samiec, samica szympansa; para, stado; zachowanie, życie; obserwacje; badaczka szympansów
- schronisko dla szympansów; podobieństwo do szympansa
- poruszać się, zachowywać się (podobnie, tak samo) jak szympans
-
Sierść szympansa była czarna, twarz natomiast dość jasna i mniej owłosiona. Usta bardzo wielkie i wysunięta dolna szczęka nadawały mu wyraz dobroduszności [...].
źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962
Obserwacje dziko żyjących szympansów, które Jane Goodall zapoczątkowała blisko czterdzieści lat temu [...], stały się jedną z wielkich legend naszej kultury. Przyniosły odkrycie, że te najbliżej spokrewnione z nami stworzenia mają bogate życie psychiczne i niepowtarzalne osobowości, żyją w grupach o złożonej strukturze społecznej, prowadzą wojny i zawierają przymierza [...].
źródło: NKJP: Andrzej Łodyński: Szympansy i ludzie, Gazeta Wyborcza, 1999-06-19
Naturalne miejsce występowania szympansów to Afryka. Jest ich kilka podgatunków. W oliwskim zoo mieszka obecnie sześć szympansów gambijskich.
źródło: NKJP: Kazimierz Netka: Szympansy i dziecko, Dziennik Bałtycki, 2001-02-28
W czasie studiów na wykładach z bioetyki miałem zrecenzować książkę, w której udowadniano, że jakość życia inteligentnego szympansa jest w pewnych sytuacjach większa od jakości życia człowieka z głębokim upośledzeniem.
źródło: NKJP: Agata Pustułka, (ROB): Rzecz o umieraniu, Dziennik Zachodni, 2005-03-25
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
liczba pojedyncza liczba mnoga M. szympans
szympansy
D. szympansa
szympansów
C. szympansowi
szympansom
B. szympansa
szympansy
N. szympansem
szympansami
Ms. szympansie
szympansach
W. szympansie
szympansy
-
internac.
ang. chimpanzee
fr. chimpanzé
niem. Schimpanse