-
3.
wydzielać lub wytwarzać ciepło -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
temperatura i ogień
CZŁOWIEK I TECHNIKA
Urządzenia i maszyny
funkcjonowanie urządzeń i maszyn
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Pogoda
warunki atmosferyczne -
- piec grzał; słońce grzało; kaloryfery grzały
- grzać drewnem, olejem
- grzać w plecy, w twarz
- grzać mocno, silnie; bezlitośnie, intensywnie, niemiłosiernie; łagodnie, przyjemnie; od rana, w południe
- przestać, zacząć grzać; trzeba grzać
- grzać i parzyć; świecić i grzać
-
Był kwiecień, a słońce grzało jak w czerwcu.
źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Sława i chwała, 1962
Kaloryfery nie grzeją, choć temperatura w pokojach spada do 14°C.
źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1985
- Żeby zaoszczędzić na cieple, można też założyć kominek z płaszczem wodnym, wykorzystać instalację gazową i grzać drewnem.
źródło: NKJP: Szymon Mazur, Jarosław Rybak: To przez niego płacicie majątek za gaz, Super Express, 2006
W ciągu roku niespodzianki związane z kolejnymi podwyżkami nie powinny nas już spotkać. [...] Za to podwyżka czeka tych, którzy grzeją olejem opałowym.
źródło: NKJP: Sabina Kubiciel: Gaz podrożał drugi raz, Nowa Trybuna Opolska, 2006
Grzeję dom drewnem i gotuję na kuchni węglowej.
źródło: NKJP: Internet
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. grzeję
grzejemy
2 os. grzejesz
grzejecie
3 os. grzeje
grzeją
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. grzałem
+(e)m grzał
grzałam
+(e)m grzała
grzałom
+(e)m grzało
grzaliśmy
grzeliśmy
+(e)śmy grzali
+(e)śmy grzeli
grzałyśmy
+(e)śmy grzały
2 os. grzałeś
+(e)ś grzał
grzałaś
+(e)ś grzała
grzałoś
+(e)ś grzało
grzaliście
grzeliście
+(e)ście grzali
+(e)ście grzeli
grzałyście
+(e)ście grzały
3 os. grzał
grzała
grzało
grzali
grzeli
grzały
bezosobnik: grzano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę grzał
będę grzać
będę grzała
będę grzać
będę grzało
będę grzać
będziemy grzali
będziemy grzeli
będziemy grzać
będziemy grzały
będziemy grzać
2 os. będziesz grzał
będziesz grzać
będziesz grzała
będziesz grzać
będziesz grzało
będziesz grzać
będziecie grzali
będziecie grzeli
będziecie grzać
będziecie grzały
będziecie grzać
3 os. będzie grzał
będzie grzać
będzie grzała
będzie grzać
będzie grzało
będzie grzać
będą grzali
będą grzeli
będą grzać
będą grzały
będą grzać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. grzejmy
2 os. grzej
grzejcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. grzałbym
bym grzał
grzałabym
bym grzała
grzałobym
bym grzało
grzalibyśmy
grzelibyśmy
byśmy grzali
byśmy grzeli
grzałybyśmy
byśmy grzały
2 os. grzałbyś
byś grzał
grzałabyś
byś grzała
grzałobyś
byś grzało
grzalibyście
grzelibyście
byście grzali
byście grzeli
grzałybyście
byście grzały
3 os. grzałby
by grzał
grzałaby
by grzała
grzałoby
by grzało
grzaliby
grzeliby
by grzali
by grzeli
grzałyby
by grzały
bezosobnik: grzano by
bezokolicznik: grzać
imiesłów przysłówkowy współczesny: grzejąc
gerundium: grzanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. grzanie
grzania
D. grzania
grzań
C. grzaniu
grzaniom
B. grzanie
grzania
N. grzaniem
grzaniami
Ms. grzaniu
grzaniach
W. grzanie
grzania
imiesłów przymiotnikowy czynny: grzejący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. grzejący
grzejący
grzejący
grzejące
grzejąca
D. grzejącego
grzejącego
grzejącego
grzejącego
grzejącej
C. grzejącemu
grzejącemu
grzejącemu
grzejącemu
grzejącej
B. grzejącego
grzejącego
grzejący
grzejące
grzejącą
N. grzejącym
grzejącym
grzejącym
grzejącym
grzejącą
Ms. grzejącym
grzejącym
grzejącym
grzejącym
grzejącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. grzejący
grzejący
grzejące
grzejące
D. grzejących
grzejących
grzejących
grzejących
C. grzejącym
grzejącym
grzejącym
grzejącym
B. grzejących
grzejących
grzejących
grzejące
N. grzejącymi
grzejącymi
grzejącymi
grzejącymi
Ms. grzejących
grzejących
grzejących
grzejących
imiesłów przymiotnikowy bierny: grzany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. grzany
grzany
grzany
grzane
grzana
D. grzanego
grzanego
grzanego
grzanego
grzanej
C. grzanemu
grzanemu
grzanemu
grzanemu
grzanej
B. grzanego
grzanego
grzany
grzane
grzaną
N. grzanym
grzanym
grzanym
grzanym
grzaną
Ms. grzanym
grzanym
grzanym
grzanym
grzanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. grzani
grzani
grzane
grzane
D. grzanych
grzanych
grzanych
grzanych
C. grzanym
grzanym
grzanym
grzanym
B. grzanych
grzanych
grzanych
grzane
N. grzanymi
grzanymi
grzanymi
grzanymi
Ms. grzanych
grzanych
grzanych
grzanych
odpowiednik aspektowy: ogrzać
-
+ grzać + (CO) + (CZYM) -
Ściągnięcie wcześniejszej formy * grzejać z psł. * grějati 'wydawać, przekazywać ciepło; czynić ciepłym, gorącym'.