rozporządzić - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

książk. nakazać, co ktoś ma robić w jakiejś sprawie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Funkcjonowanie państwa

urzędy i ich funkcjonowanie

	Jeździ tędy autobus szkolny z proszowickiego PKS-u, ale nie zabiera dzieci, mimo że wójt rozporządził, aby je podwozić. źródło: NKJP: (KAZ): Siła przebicia, Gazeta Krakowska, 2002-02-06
	Szkoda, że ojciec nie rozporządził, aby list przekazano mi w moje osiemnaste urodziny [...]. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu: powieść lipocefaliczna, 1999
	W okresie przedplebiscytowym w 1920 roku Komisja Międzysojusznicza dla Rządu i Plebiscytu w Kwidzynie rozporządziła, że polskim adiutantem przy landracie na powiat kwidzyński mianowany został właściciel Górek […]. źródło: NKJP: (Gan): Nowe środowisko, Dziennik Bałtycki, 1999-02-23
	Stefan Urosz II Milutin zmarł nagle w październiku 1321 roku nie rozporządziwszy, kto obejmie po nim władzę w państwie. źródło: NKJP: Internet

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozporządziłem +(e)m rozporządził	rozporządziłam +(e)m rozporządziła	rozporządziłom +(e)m rozporządziło	rozporządziliśmy +(e)śmy rozporządzili	rozporządziłyśmy +(e)śmy rozporządziły
2 os.	rozporządziłeś +(e)ś rozporządził	rozporządziłaś +(e)ś rozporządziła	rozporządziłoś +(e)ś rozporządziło	rozporządziliście +(e)ście rozporządzili	rozporządziłyście +(e)ście rozporządziły
3 os.	rozporządził	rozporządziła	rozporządziło	rozporządzili	rozporządziły

bezosobnik: rozporządzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozporządźmy
2 os.	rozporządź	rozporządźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozporządziłbym bym rozporządził	rozporządziłabym bym rozporządziła	rozporządziłobym bym rozporządziło	rozporządzilibyśmy byśmy rozporządzili	rozporządziłybyśmy byśmy rozporządziły
2 os.	rozporządziłbyś byś rozporządził	rozporządziłabyś byś rozporządziła	rozporządziłobyś byś rozporządziło	rozporządzilibyście byście rozporządzili	rozporządziłybyście byście rozporządziły
3 os.	rozporządziłby by rozporządził	rozporządziłaby by rozporządziła	rozporządziłoby by rozporządziło	rozporządziliby by rozporządzili	rozporządziłyby by rozporządziły

bezosobnik: rozporządzono by

bezokolicznik: rozporządzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozporządziwszy

gerundium: rozporządzenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozporządzony

odpowiednik aspektowy: rozporządzać

Zob. rządzić