czasownik przechodni

rzadziej czasownik tranzytywny

  • jęz.  czasownik, który może występować w stronie biernej
    • rzadziej czasownik tranzytywny
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Język

  • [...] ograniczenia w tworzeniu imiesłowów przymiotnikowych mają związek zarówno z aspektem [...], jak i z pewną składniową własnością czasownika: imiesłów bierny możliwy jest tylko dla czasowników przechodnich : (ktoś) czyta (coś) i - czytany, (Ktoś) idzie - brak *idziony [...]

    źródło: NKJP: Alicja Nagórko, Zarys gramatyki języka polskiego, 1996

    Jako podstawę moich dalszych rozważań przyjmuję definicję czasowników przechodnich podaną przez J. Tokarskiego, traktując jako przechodnie tylko te czasowniki, od których można utworzyć formy strony biernej, wszelkie zaś inne czasowniki zaliczając do nieprzechodnich.

    źródło: Danuta Wesołowska: Przechodniość i nieprzechodniość tego samego czasownika w zależności od znaczenia, Język Polski R. 41 (1961), s. 23

    W polszczyźnie współczesnej prefiks o-//ob- informuje o dookolnym charakterze czynności, a czasowniki tranzytywne, w których ten przedrostek występuje, konotuje dopełnienie, np. otoczyć dom i okolicznik perlatywny, oprowadzić wycieczkę ulicami miasta

    źródło: NKJP: Maria Witkowska-Gutkowska: Staropolskie prefiksalne dublety czasownikowe i ich współczesne odpowiedniki, 1999

  • typ frazy: fraza rzeczownikowa

    m3, odmienny: czasownik, przechodni
  • Kalka łac. terminu gramatycznego verbum transitīvum.

Data ostatniej modyfikacji: 19.02.2017