przewinić

  • książk.  stać się sprawcą lub przyczyną czegoś złego
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Zasady współżycia społecznego

    zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

  • synonimy:  zawinić
  • [...] Sędzia uratował miejscowych, przerywając akcję i uznając, że to piłkarz z Konina przewinił w całym zdarzeniu.

    źródło: NKJP: Grzegorz Mikuła: Uratowali głowę trenera, Trybuna Śląska, 2004-04-13

    [...] Na rozkaz kasztelana chłostano i zakuwano w dyby tych spośród służby czy poddanych chłopów, którzy czymś przewinili okrutnemu kasztelanowi.

    źródło: NKJP: (B.W.): Czarny pies, Dziennik Polski, 2006-08-11

    Sędzia może dodatkowo ukarać zawodnika, który przewinił, upomnieniem lub kartką.

    źródło: NKJP: Internet

    Ludzie oszukiwali się, że dochodzące do nich wieści dotyczą jakichś innych wiosek, gdzie być może Polacy przewinili coś swym ukraińskim sąsiadom, ginęli więc zdumieni i przerażeni tym, że męczeńska nierzadko śmierć spotyka ich z ręki dobrego znajomego czy krewnego.

    źródło: NKJP: (X): Śmierć Polakom!, Dziennik Polski, 2004-02-21

    Jeśli ktoś przewini, będziemy go ścigać [...].

    źródło: NKJP: Aldona Minorczyk-Cichy: Zasada Żulaniego, Dziennik Zachodni, 2006-09-13

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. przewinię
    przewinimy
    2 os. przewinisz
    przewinicie
    3 os. przewini
    przewinią

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. przewiniłem
    +(e)m przewinił
    przewiniłam
    +(e)m przewiniła
    przewiniłom
    +(e)m przewiniło
    przewiniliśmy
    +(e)śmy przewinili
    przewiniłyśmy
    +(e)śmy przewiniły
    2 os. przewiniłeś
    +(e)ś przewinił
    przewiniłaś
    +(e)ś przewiniła
    przewiniłoś
    +(e)ś przewiniło
    przewiniliście
    +(e)ście przewinili
    przewiniłyście
    +(e)ście przewiniły
    3 os. przewinił
    przewiniła
    przewiniło
    przewinili
    przewiniły

    bezosobnik: przewiniono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. przewińmy
    2 os. przewiń
    przewińcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. przewiniłbym
    bym przewinił
    przewiniłabym
    bym przewiniła
    przewiniłobym
    bym przewiniło
    przewinilibyśmy
    byśmy przewinili
    przewiniłybyśmy
    byśmy przewiniły
    2 os. przewiniłbyś
    byś przewinił
    przewiniłabyś
    byś przewiniła
    przewiniłobyś
    byś przewiniło
    przewinilibyście
    byście przewinili
    przewiniłybyście
    byście przewiniły
    3 os. przewiniłby
    by przewinił
    przewiniłaby
    by przewiniła
    przewiniłoby
    by przewiniło
    przewiniliby
    by przewinili
    przewiniłyby
    by przewiniły

    bezosobnik: przewiniono by

    bezokolicznik: przewinić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: przewiniwszy

    gerundium: przewinienie

  • bez ograniczeń + przewinić +
    (w CZYM)
    bez ograniczeń + przewinić +
    CZYM + (KOMU)
    bez ograniczeń + przewinić +
    CO + (KOMU)
  • Zob.  winić 

CHRONOLOGIZACJA:
2 połowa XV w., SStp
Data ostatniej modyfikacji: 18.09.2018