męka

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. ból

  • 1.

    wielkie cierpienie spowodowane bólem lub udręką moralną
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Stany psychiczne człowieka

    emocje i uczucia

  • hiperonimy:  cierpienie
    • bolesna; Chrystusowa, ludzka, przedśmiertna męka, duchowe; niewyobrażalne, niewysłowione, ogromne, okropne, piekielne, potworne, straszliwe, straszne, wieczne; istne męki; męki czyśćcowe
    • męka (Jezusa) Chrystusa, Pana Jezusa, Syna, Zbawiciela; człowieka, duszy; narodu; głodu, pragnienia; konania, śmierci, życia
    • męka i cierpienie, męka i krew, męka i śmierć, męka i ukrzyżowanie, męka i zmartwychwstanie
    • czas, dni, etapy, godziny, koniec; droga, historia; miejsce; narzędzia; kontemplacja; opis, sceny; pamiątka, symbol, znak; tajemnica męki
    • związany z męką
    • opisywać, rozważać mękę; cierpieć, przeżyć / przeżywać, skrócić / skracać męki
    • patrzeć na mękę
    • ginąć, konać w mękach
  • Żebyś widział tych biednych ludzi umierających całymi tysiącami w bólu i męce, żebyś widział te sieroty z wzdętymi od głodu brzuchami!

    źródło: NKJP: Piotr Niklewicz: Niezwykła kariera Antoniego K, 2006

    Oto Syn Boży rozpięty na drzewie krzyża, między niebem a ziemią. [...] Przez swoją odkupieńczą mękę rzuca światło na zbawczy sens naszego cierpienia, przeżywanego w łączności z Jego Krzyżem.

    źródło: NKJP: Krzyż, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2002-03-29

    Postać Chrystusa na krzyżu i bicie dzwonu towarzyszyły zmarłym w ostatniej drodze. W dzwon uderzano także, gdy ktoś konał w mękach - był to znak, by modlić się za duszę umierającego [...].

    źródło: NKJP: Krzyże Krakowa, Dziennik Polski - Magazyn, 1998-04-10

    Kiedy rano wstaję z łóżka, cierpię piekielne męki. Kości, stawy, wszystko mnie boli.

    źródło: NKJP: Nie zostałem mistrzem świata, Gazeta Wyborcza, 1992-04-14

    [...] na niedostępnych terenach tego rejonu działają kłusownicy. [...] Najczęściej używają sprawdzonej metody - wnyków [...]. Zwierzę, które złapie się w taką pętlę, ginie w mękach, a jego agonia często trwa nawet kilka dni.

    źródło: NKJP: (SZEL): Przeganianie kłusowników, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2003-12-17

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. męka
    męki
    D. męki
    mąk
    C. męce
    mękom
    B. mękę
    męki
    N. męką
    mękami
    Ms. męce
    mękach
    W. męko
    męki

    Inne uwagi

    Zwykle lm

  • psł. *mǫka 'gniecenie, rozgniatanie, tłuczenie'

     Psł.  *mǫka już w epoce prasłowiańskiej było rozczepione na dwa leksemy różniące się akcentuacją i znaczeniem: jako nazwa czynności z akcentem na sylabie pierwszej (męka) i jako nazwa rezultatu czynności 'rozgniecione, stłuczone, roztarte, zmielone ziarna' (mąka) z akcentem na ostatniej sylabie; w języku polskim odbiciem prasłowiańskiego zróżnicowania akcentowo-iloczasowego etymologicznie tożsamych wyrazów są postaci z różnymi rdzennymi samogłoskami nosowymi:  męka  z -ę- kontynuującym staropolską krótką samogłoskę nosową oraz  mąka  z -ą- kontynuującym staropolską długą samogłoskę nosową (Bor); zob.  mąka