czeznąć

  • książk.  stawać się mniejszym, słabszym lub przestawać istnieć
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Określenia fizyczności człowieka

    sprawność i wydolność organizmu


    KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    jakość i intensywność

  • Storczyki wymagają codziennego dozoru. Jeśli zaniedba się opiekę, natychmiast zaczynają czeznąć, a ich kielichy są drobne.

    źródło: NKJP: Jolanta Ciosek: Wśród kamelii, storczyków i fig, Dziennik Polski, 2005-05-06

    [...] obyś sczezła jak czeźnie łajno na słońcu [...].

    źródło: NKJP: Tadeusz Nowak title Półbaśnie, 1976

    Podczas gdy w innych dużych miastach aglomeracji, jak choćby w Gliwicach czy Katowicach, odważnie inwestowano, przebudowywano centra i peryferia, unowocześniano infrastrukturę, rozważnie sięgając po unijne pieniądze, pozyskiwano inwestorów – Bytom coraz bardziej czezł i zapadał w nicość.

    źródło: NKJP: Michał Smolorz: Smutne 750-lecie Bytomia, Dziennik Zachodni, 2004-05-28

    Panuje tu wyjątkowe rozdwojenie społeczne, od którego kobieta dostaje nerwicy, a samo macierzyństwo gdzieś czeźnie i zamienia się w jakąś pokątną działalność, w szarą strefę.

    źródło: NKJP: Maria Nowak: Macierzyństwo staje się działalnością pokątną, Gazeta Poznańska, 2003-05-24

    [...] na pewno nasze drogi skrzyżują się wcześniej czy później w tym czy innym sensie. Tymczasem czeźnij w swojej norze, pozbawiony wszystkiego, nawet honoru [...].

    źródło: NKJP: Internet

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. czeznę
    czezniemy
    czeźniemy
    2 os. czezniesz
    czeźniesz
    czezniecie
    czeźniecie
    3 os. czeznie
    czeźnie
    czezną

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. czezłem
    czeznąłem
    +(e)m czezł
    +(e)m czeznął
    czezłam
    czeznęłam
    +(e)m czezła
    +(e)m czeznęła
    czezłom
    czeznęłom
    +(e)m czezło
    +(e)m czeznęło
    czeznęliśmy
    czeźliśmy
    +(e)śmy czeznęli
    +(e)śmy czeźli
    czezłyśmy
    czeznęłyśmy
    +(e)śmy czezły
    +(e)śmy czeznęły
    2 os. czezłeś
    czeznąłeś
    +(e)ś czezł
    +(e)ś czeznął
    czezłaś
    czeznęłaś
    +(e)ś czezła
    +(e)ś czeznęła
    czezłoś
    czeznęłoś
    +(e)ś czezło
    +(e)ś czeznęło
    czeznęliście
    czeźliście
    +(e)ście czeznęli
    +(e)ście czeźli
    czezłyście
    czeznęłyście
    +(e)ście czezły
    +(e)ście czeznęły
    3 os. czezł
    czeznął
    czezła
    czeznęła
    czezło
    czeznęło
    czeznęli
    czeźli
    czezły
    czeznęły

    bezosobnik: czeznięto
    czeźnięto

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę czezł
    będę czeznął
    będę czeznąć
    będę czezła
    będę czeznęła
    będę czeznąć
    będę czezło
    będę czeznęło
    będę czeznąć
    będziemy czeznęli
    będziemy czeźli
    będziemy czeznąć
    będziemy czezły
    będziemy czeznęły
    będziemy czeznąć
    2 os. będziesz czezł
    będziesz czeznął
    będziesz czeznąć
    będziesz czezła
    będziesz czeznęła
    będziesz czeznąć
    będziesz czezło
    będziesz czeznęło
    będziesz czeznąć
    będziecie czeznęli
    będziecie czeźli
    będziecie czeznąć
    będziecie czezły
    będziecie czeznęły
    będziecie czeznąć
    3 os. będzie czezł
    będzie czeznął
    będzie czeznąć
    będzie czezła
    będzie czeznęła
    będzie czeznąć
    będzie czezło
    będzie czeznęło
    będzie czeznąć
    będą czeznęli
    będą czeźli
    będą czeznąć
    będą czezły
    będą czeznęły
    będą czeznąć

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. czeznijmy
    czeźnijmy
    2 os. czeznij
    czeźnij
    czeznijcie
    czeźnijcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. czezłbym
    czeznąłbym
    bym czezł
    bym czeznął
    czezłabym
    czeznęłabym
    bym czezła
    bym czeznęła
    czezłobym
    czeznęłobym
    bym czezło
    bym czeznęło
    czeznęlibyśmy
    czeźlibyśmy
    byśmy czeznęli
    byśmy czeźli
    czezłybyśmy
    czeznęłybyśmy
    byśmy czezły
    byśmy czeznęły
    2 os. czezłbyś
    czeznąłbyś
    byś czezł
    byś czeznął
    czezłabyś
    czeznęłabyś
    byś czezła
    byś czeznęła
    czezłobyś
    czeznęłobyś
    byś czezło
    byś czeznęło
    czeznęlibyście
    czeźlibyście
    byście czeznęli
    byście czeźli
    czezłybyście
    czeznęłybyście
    byście czezły
    byście czeznęły
    3 os. czezłby
    czeznąłby
    by czezł
    by czeznął
    czezłaby
    czeznęłaby
    by czezła
    by czeznęła
    czezłoby
    czeznęłoby
    by czezło
    by czeznęło
    czeznęliby
    czeźliby
    by czeznęli
    by czeźli
    czezłyby
    czeznęłyby
    by czezły
    by czeznęły

    bezosobnik: czeznięto by
    czeźnięto by

    bezokolicznik: czeznąć

    imiesłów przysłówkowy współczesny:

    czeznąc

    gerundium: czeznięcie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: czeznący

    odpowiednik aspektowy: sczeznąć

  • psł. *čeznǫti 'niknąć, zanikać słabnąć, więdnąć'

    W etymologicznej więzi z psł. *kaziti; zob. np. skazić

CHRONOLOGIZACJA:
1861, SJPWil
Data ostatniej modyfikacji: 16.01.2018