archaizm

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

2. językowy

  • 2.

    jęz.  wyraz, postać fonetyczna, znaczenie, forma fleksyjna wyrazu lub konstrukcja składniowa współcześnie odczuwane jako już w zasadzie nieużywane, z wyjątkiem tekstów stylizowanych na dawne
  • Ms. lp wymawiany: [archaiźmie] lub [archaizmie].

  • [archaism] lub [archaizm], lub  pot.  [archajism], lub  pot.  [archajizm]

  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Język

  • Upaja się nie tylko tym „co”, ale „jak” mówi. Celebruje zdania, misternie je konstruuje. Lubi zwroty obcojęzyczne, chętnie też posługuje się archaizmami (aliści, azaliż, gwoli, jednakowoż).

    źródło: NKJP: Piotr Legutko: Sztuka debaty czyli jak się nie dać, 2009

    Chcąc bowiem odpowiedzieć, czy dany wyraz jest Leśmianowskim neologizmem, czy też jest pochodzenia gwarowego lub należy do archaizmów, trzeba, ażeby najpierw zostały przeprowadzone ścisłe i mozolne badania.

    źródło: NKJP: Kazimierz Wyka: Rzecz wyobraźni, 1959

    Słowo „serencza” oznacza szczęście, jest łemkowskim archaizmem sporadycznie używanym na wschodnich terenach Karpat.

    źródło: NKJP: Ewa Bugno: Nagrywają płytę, Gazeta Krakowska, 2004-01-10

    Skądkolwiek jednak pochodzą owe archaizmy, argument, iż „w ustach ludzi z prowincji brzmią sztucznie” , nie wydaje się najszczęśliwiej dobrany. Archaizmy, jak wiemy, jeśli się gdzieś zachowują, to właśnie na prowincji, dlatego też gdzie jak gdzie, ale tam nie brzmią sztucznie.

    źródło: NKJP: Antoni Libera, Roman Pawłowski, Dezinformacja i bałamuctwo, Gazeta Wyborcza, 1997-01-24

    Archaizmem fleksyjnym jest końcówka -y w narzędniku liczby mnogiej rzeczowników w zwrotach za grubymi mury [...].

    źródło: Prace Filologiczne, tom 24-25, 1974 (books.google.pl)

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. archaizm
    archaizmy
    D. archaizmu
    archaizmów
    C. archaizmowi
    archaizmom
    B. archaizm
    archaizmy
    N. archaizmem
    archaizmami
    Ms. archaizmie
    archaizmach
    W. archaizmie
    archaizmy
  • internac.

    ang. archaism

    fr. archaïsme

    niem. Archaismus

    z gr. archē 'początek, przyczyna, zasada, pierwiastek'