rozkrzyżowywać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

wyciągać ręce lub wszystkie kończyny na boki tak, że ciało przypomina kształtem krzyż

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

czynności i stany fizjologiczne

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości przestrzeni

ułożenie względem siebie

Połączenia

rozkrzyżowywać ramiona, ręce

Cytaty

Rozkrzyżowują mu ręce na murawie. Podciągają rękawy pod łokcie. Wedel zaczyna rozumieć. Krzyczy strasznym głosem [...].

źródło: Jerzy Broszkiewicz: Samotny podróżny, 1973 (books.google.pl)

Lucjan widzi dziewczynę, która siedzi na zwalonym przez burzę drzewie. Dziewczyna [...] chce mu biec na spotkanie, ale jej pantofel !?uwięznął pomiędzy sękami i dziewczyna rozkrzyżowuje ramiona, szarpie całym ciałem, aby się uwolnić z potrzasku.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Wiatr i pył, 2008

[...] odrywam twoje dłonie od siebie i rozkrzyżowuję cię [...], a ty nagle wyszarpujesz się i wyzywającym gestem podnosisz sukienkę [...].

źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Linia nocna, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozkrzyżowuję	rozkrzyżowujemy
2 os.	rozkrzyżowujesz	rozkrzyżowujecie
3 os.	rozkrzyżowuje	rozkrzyżowują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozkrzyżowywałem +(e)m rozkrzyżowywał	rozkrzyżowywałam +(e)m rozkrzyżowywała	rozkrzyżowywałom +(e)m rozkrzyżowywało	rozkrzyżowywaliśmy +(e)śmy rozkrzyżowywali	rozkrzyżowywałyśmy +(e)śmy rozkrzyżowywały
2 os.	rozkrzyżowywałeś +(e)ś rozkrzyżowywał	rozkrzyżowywałaś +(e)ś rozkrzyżowywała	rozkrzyżowywałoś +(e)ś rozkrzyżowywało	rozkrzyżowywaliście +(e)ście rozkrzyżowywali	rozkrzyżowywałyście +(e)ście rozkrzyżowywały
3 os.	rozkrzyżowywał	rozkrzyżowywała	rozkrzyżowywało	rozkrzyżowywali	rozkrzyżowywały

bezosobnik: rozkrzyżowywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozkrzyżowywał będę rozkrzyżowywać	będę rozkrzyżowywała będę rozkrzyżowywać	będę rozkrzyżowywało będę rozkrzyżowywać	będziemy rozkrzyżowywali będziemy rozkrzyżowywać	będziemy rozkrzyżowywały będziemy rozkrzyżowywać
2 os.	będziesz rozkrzyżowywał będziesz rozkrzyżowywać	będziesz rozkrzyżowywała będziesz rozkrzyżowywać	będziesz rozkrzyżowywało będziesz rozkrzyżowywać	będziecie rozkrzyżowywali będziecie rozkrzyżowywać	będziecie rozkrzyżowywały będziecie rozkrzyżowywać
3 os.	będzie rozkrzyżowywał będzie rozkrzyżowywać	będzie rozkrzyżowywała będzie rozkrzyżowywać	będzie rozkrzyżowywało będzie rozkrzyżowywać	będą rozkrzyżowywali będą rozkrzyżowywać	będą rozkrzyżowywały będą rozkrzyżowywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozkrzyżowujmy
2 os.	rozkrzyżowuj	rozkrzyżowujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozkrzyżowywałbym bym rozkrzyżowywał	rozkrzyżowywałabym bym rozkrzyżowywała	rozkrzyżowywałobym bym rozkrzyżowywało	rozkrzyżowywalibyśmy byśmy rozkrzyżowywali	rozkrzyżowywałybyśmy byśmy rozkrzyżowywały
2 os.	rozkrzyżowywałbyś byś rozkrzyżowywał	rozkrzyżowywałabyś byś rozkrzyżowywała	rozkrzyżowywałobyś byś rozkrzyżowywało	rozkrzyżowywalibyście byście rozkrzyżowywali	rozkrzyżowywałybyście byście rozkrzyżowywały
3 os.	rozkrzyżowywałby by rozkrzyżowywał	rozkrzyżowywałaby by rozkrzyżowywała	rozkrzyżowywałoby by rozkrzyżowywało	rozkrzyżowywaliby by rozkrzyżowywali	rozkrzyżowywałyby by rozkrzyżowywały

bezosobnik: rozkrzyżowywano by

bezokolicznik: rozkrzyżowywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozkrzyżowując

gerundium: rozkrzyżowywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozkrzyżowywanie	rozkrzyżowywania
D.	rozkrzyżowywania	rozkrzyżowywań
C.	rozkrzyżowywaniu	rozkrzyżowywaniom
B.	rozkrzyżowywanie	rozkrzyżowywania
N.	rozkrzyżowywaniem	rozkrzyżowywaniami
Ms.	rozkrzyżowywaniu	rozkrzyżowywaniach
W.	rozkrzyżowywanie	rozkrzyżowywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozkrzyżowujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozkrzyżowujący	rozkrzyżowujący	rozkrzyżowujący	rozkrzyżowujące	rozkrzyżowująca
D.	rozkrzyżowującego	rozkrzyżowującego	rozkrzyżowującego	rozkrzyżowującego	rozkrzyżowującej
C.	rozkrzyżowującemu	rozkrzyżowującemu	rozkrzyżowującemu	rozkrzyżowującemu	rozkrzyżowującej
B.	rozkrzyżowującego	rozkrzyżowującego	rozkrzyżowujący	rozkrzyżowujące	rozkrzyżowującą
N.	rozkrzyżowującym	rozkrzyżowującym	rozkrzyżowującym	rozkrzyżowującym	rozkrzyżowującą
Ms.	rozkrzyżowującym	rozkrzyżowującym	rozkrzyżowującym	rozkrzyżowującym	rozkrzyżowującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozkrzyżowujący	rozkrzyżowujący	rozkrzyżowujące	rozkrzyżowujące
D.	rozkrzyżowujących	rozkrzyżowujących	rozkrzyżowujących	rozkrzyżowujących
C.	rozkrzyżowującym	rozkrzyżowującym	rozkrzyżowującym	rozkrzyżowującym
B.	rozkrzyżowujących	rozkrzyżowujących	rozkrzyżowujących	rozkrzyżowujące
N.	rozkrzyżowującymi	rozkrzyżowującymi	rozkrzyżowującymi	rozkrzyżowującymi
Ms.	rozkrzyżowujących	rozkrzyżowujących	rozkrzyżowujących	rozkrzyżowujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozkrzyżowywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozkrzyżowywany	rozkrzyżowywany	rozkrzyżowywany	rozkrzyżowywane	rozkrzyżowywana
D.	rozkrzyżowywanego	rozkrzyżowywanego	rozkrzyżowywanego	rozkrzyżowywanego	rozkrzyżowywanej
C.	rozkrzyżowywanemu	rozkrzyżowywanemu	rozkrzyżowywanemu	rozkrzyżowywanemu	rozkrzyżowywanej
B.	rozkrzyżowywanego	rozkrzyżowywanego	rozkrzyżowywany	rozkrzyżowywane	rozkrzyżowywaną
N.	rozkrzyżowywanym	rozkrzyżowywanym	rozkrzyżowywanym	rozkrzyżowywanym	rozkrzyżowywaną
Ms.	rozkrzyżowywanym	rozkrzyżowywanym	rozkrzyżowywanym	rozkrzyżowywanym	rozkrzyżowywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozkrzyżowywani	rozkrzyżowywani	rozkrzyżowywane	rozkrzyżowywane
D.	rozkrzyżowywanych	rozkrzyżowywanych	rozkrzyżowywanych	rozkrzyżowywanych
C.	rozkrzyżowywanym	rozkrzyżowywanym	rozkrzyżowywanym	rozkrzyżowywanym
B.	rozkrzyżowywanych	rozkrzyżowywanych	rozkrzyżowywanych	rozkrzyżowywane
N.	rozkrzyżowywanymi	rozkrzyżowywanymi	rozkrzyżowywanymi	rozkrzyżowywanymi
Ms.	rozkrzyżowywanych	rozkrzyżowywanych	rozkrzyżowywanych	rozkrzyżowywanych

odpowiednik aspektowy: rozkrzyżować

Składnia

	+	rozkrzyżowywać	+	CO + (KOMU)
	+	rozkrzyżowywać	+	KOGO

Pochodzenie

Zob. krzyż