-
2.
umieszczać gdzieś człowieka w pozycji leżącej, czyniąc do w sposób staranny i delikatny -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Praca
rodzaje pracy -
- układać chorego, rannego; dziecko; ciało, zwłoki
- układać na łóżku, na noszach, na ziemi; na boku, na plecach, na brzuchu
-
Patrzy na leżącą na podłodze Zofię. Na krew, sączącą się z rozciętej głowy. Nie wie, od czego zacząć. W końcu dźwiga bezwładne ciało i sapiąc, układa je na łóżku.
źródło: NKJP: Małgorzata SaramonowiczLustra1999
Mecenas Szwarc układał malca do snu w wiklinowym koszu. Przez ramię przerzucony miał różowy kocyk.
źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971
[...] Grzegorz sam układał pacjenta do badania [...] (to było znów odstępstwo od zasad - zwykle czynność tę wykonywała pielęgniarka lub technik).
źródło: NKJP: Internet
Jeszcze niedawno większość ludzi w czasach pokoju rozstawała się z doczesnością we wspólnocie, w której żyła, na oczach rodziny i bliskich. To oni myli i ubierali zmarłego, mówiąc do niego w trakcie tych czynności. Potem rodzina układała zwłoki w trumnie i czuwała przy nich całą noc.
źródło: NKJP: Agnieszka Majle, Anna Piejko: Ostatnia usługa, Polityka, 2000-11-04
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. układam
układamy
2 os. układasz
układacie
3 os. układa
układają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. układałem
+(e)m układał
układałam
+(e)m układała
układałom
+(e)m układało
układaliśmy
+(e)śmy układali
układałyśmy
+(e)śmy układały
2 os. układałeś
+(e)ś układał
układałaś
+(e)ś układała
układałoś
+(e)ś układało
układaliście
+(e)ście układali
układałyście
+(e)ście układały
3 os. układał
układała
układało
układali
układały
bezosobnik: układano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę układał
będę układać
będę układała
będę układać
będę układało
będę układać
będziemy układali
będziemy układać
będziemy układały
będziemy układać
2 os. będziesz układał
będziesz układać
będziesz układała
będziesz układać
będziesz układało
będziesz układać
będziecie układali
będziecie układać
będziecie układały
będziecie układać
3 os. będzie układał
będzie układać
będzie układała
będzie układać
będzie układało
będzie układać
będą układali
będą układać
będą układały
będą układać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. układajmy
2 os. układaj
układajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. układałbym
bym układał
układałabym
bym układała
układałobym
bym układało
układalibyśmy
byśmy układali
układałybyśmy
byśmy układały
2 os. układałbyś
byś układał
układałabyś
byś układała
układałobyś
byś układało
układalibyście
byście układali
układałybyście
byście układały
3 os. układałby
by układał
układałaby
by układała
układałoby
by układało
układaliby
by układali
układałyby
by układały
bezosobnik: układano by
bezokolicznik: układać
imiesłów przysłówkowy współczesny: układając
gerundium: układanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. układanie
układania
D. układania
układań
C. układaniu
układaniom
B. układanie
układania
N. układaniem
układaniami
Ms. układaniu
układaniach
W. układanie
układania
imiesłów przymiotnikowy czynny: układający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. układający
układający
układający
układające
układająca
D. układającego
układającego
układającego
układającego
układającej
C. układającemu
układającemu
układającemu
układającemu
układającej
B. układającego
układającego
układający
układające
układającą
N. układającym
układającym
układającym
układającym
układającą
Ms. układającym
układającym
układającym
układającym
układającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. układający
układający
układające
układające
D. układających
układających
układających
układających
C. układającym
układającym
układającym
układającym
B. układających
układających
układających
układające
N. układającymi
układającymi
układającymi
układającymi
Ms. układających
układających
układających
układających
imiesłów przymiotnikowy bierny: układany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. układany
układany
układany
układane
układana
D. układanego
układanego
układanego
układanego
układanej
C. układanemu
układanemu
układanemu
układanemu
układanej
B. układanego
układanego
układany
układane
układaną
N. układanym
układanym
układanym
układanym
układaną
Ms. układanym
układanym
układanym
układanym
układanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. układani
układani
układane
układane
D. układanych
układanych
układanych
układanych
C. układanym
układanym
układanym
układanym
B. układanych
układanych
układanych
układane
N. układanymi
układanymi
układanymi
układanymi
Ms. układanych
układanych
układanych
układanych
odpowiednik aspektowy: ułożyć
-
+ układać + KOGO + GDZIE+ układać + KOGO + JAK -
Zob. kłaść