tuczyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

podawać zwierzęciu odpowiednie ilości jedzenia, aby pozyskać z niego więcej mięsa i tłuszczu

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat zwierząt

hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

tuczyć świnie, trzodę, zwierzęta
tuczone gęsi, kaczki
być tuczonym

	Kaczki brojlery tuczy się mieszankami pełnoporcjowymi w ilości dowolnej. źródło: NKJP: Jan Fereniec: Zarys ekonomiki i organizacji rolnictwa, 1985
	Zdecydowana większość hodowców, którzy tuczyli kurczaki na amerykańskich paszach, musiała zlikwidować swoje firmy. źródło: NKJP: Krystyna Naszkowska: Biznes, Gazeta Wyborcza, 1994-01-21
	Podłódzcy rolnicy przeznaczają ziarno z tegorocznych zbiorów na tuczenie świń [...]. źródło: NKJP: (kup): Niepewny chleb, Dziennik Łódzki, 2006-08-22
	Tydzień temu telewizja pokazała film o gęsiach tuczonych tak, by miały maksymalnie duże wątroby (z nich robi się pasztety). źródło: NKJP: Adam Wajrak: Chore hodowanie, Gazeta Wyborcza, 1993-03-30

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	tuczę	tuczymy
2 os.	tuczysz	tuczycie
3 os.	tuczy	tuczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	tuczyłem +(e)m tuczył	tuczyłam +(e)m tuczyła	tuczyłom +(e)m tuczyło	tuczyliśmy +(e)śmy tuczyli	tuczyłyśmy +(e)śmy tuczyły
2 os.	tuczyłeś +(e)ś tuczył	tuczyłaś +(e)ś tuczyła	tuczyłoś +(e)ś tuczyło	tuczyliście +(e)ście tuczyli	tuczyłyście +(e)ście tuczyły
3 os.	tuczył	tuczyła	tuczyło	tuczyli	tuczyły

bezosobnik: tuczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę tuczył będę tuczyć	będę tuczyła będę tuczyć	będę tuczyło będę tuczyć	będziemy tuczyli będziemy tuczyć	będziemy tuczyły będziemy tuczyć
2 os.	będziesz tuczył będziesz tuczyć	będziesz tuczyła będziesz tuczyć	będziesz tuczyło będziesz tuczyć	będziecie tuczyli będziecie tuczyć	będziecie tuczyły będziecie tuczyć
3 os.	będzie tuczył będzie tuczyć	będzie tuczyła będzie tuczyć	będzie tuczyło będzie tuczyć	będą tuczyli będą tuczyć	będą tuczyły będą tuczyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		tuczmy
2 os.	tucz	tuczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	tuczyłbym bym tuczył	tuczyłabym bym tuczyła	tuczyłobym bym tuczyło	tuczylibyśmy byśmy tuczyli	tuczyłybyśmy byśmy tuczyły
2 os.	tuczyłbyś byś tuczył	tuczyłabyś byś tuczyła	tuczyłobyś byś tuczyło	tuczylibyście byście tuczyli	tuczyłybyście byście tuczyły
3 os.	tuczyłby by tuczył	tuczyłaby by tuczyła	tuczyłoby by tuczyło	tuczyliby by tuczyli	tuczyłyby by tuczyły

bezosobnik: tuczono by

bezokolicznik: tuczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: tucząc

gerundium: tuczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	tuczenie	tuczenia
D.	tuczenia	tuczeń
C.	tuczeniu	tuczeniom
B.	tuczenie	tuczenia
N.	tuczeniem	tuczeniami
Ms.	tuczeniu	tuczeniach
W.	tuczenie	tuczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: tuczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	tuczący	tuczący	tuczący	tuczące	tucząca
D.	tuczącego	tuczącego	tuczącego	tuczącego	tuczącej
C.	tuczącemu	tuczącemu	tuczącemu	tuczącemu	tuczącej
B.	tuczącego	tuczącego	tuczący	tuczące	tuczącą
N.	tuczącym	tuczącym	tuczącym	tuczącym	tuczącą
Ms.	tuczącym	tuczącym	tuczącym	tuczącym	tuczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	tuczący	tuczący	tuczące	tuczące
D.	tuczących	tuczących	tuczących	tuczących
C.	tuczącym	tuczącym	tuczącym	tuczącym
B.	tuczących	tuczących	tuczących	tuczące
N.	tuczącymi	tuczącymi	tuczącymi	tuczącymi
Ms.	tuczących	tuczących	tuczących	tuczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: tuczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	tuczony	tuczony	tuczony	tuczone	tuczona
D.	tuczonego	tuczonego	tuczonego	tuczonego	tuczonej
C.	tuczonemu	tuczonemu	tuczonemu	tuczonemu	tuczonej
B.	tuczonego	tuczonego	tuczony	tuczone	tuczoną
N.	tuczonym	tuczonym	tuczonym	tuczonym	tuczoną
Ms.	tuczonym	tuczonym	tuczonym	tuczonym	tuczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	tuczeni	tuczeni	tuczone	tuczone
D.	tuczonych	tuczonych	tuczonych	tuczonych
C.	tuczonym	tuczonym	tuczonym	tuczonym
B.	tuczonych	tuczonych	tuczonych	tuczone
N.	tuczonymi	tuczonymi	tuczonymi	tuczonymi
Ms.	tuczonych	tuczonych	tuczonych	tuczonych

odpowiednik aspektowy: utuczyć

Składnia

	+	tuczyć	+	CO + (CZYM)
	+	tuczyć	+	CO + (na CZYM)

Pochodzenie

psł. *tučiti 'czynić tłustym, spasionym, powodować tycie'

Od: psł. rzeczownika *tukъ 'tłuszcz zwierzęcy, sadło' (w st.pol. tuk 'tłuszcz zwierzęcy i roślinny'; dziś tylko w gwarach płn.-zach. w znaczeniu 'tłuszcz, szpik kostny').