socynianin

Religijny radykał XVI stulecia - np. anabaptysta czy socynianin - to „fanatyk”, który „chce zniszczyć społeczeństwo obywatelskie, by ustanowić tu i teraz Miasto Boże”.

źródło: NKJP: Zbigniew Mikołejko: Teodemokracja, czyli pokusa peryferii, Gazeta Wyborcza, 1992-05-30

Dopiero zwycięstwo kontrreformacji w Rzeczypospolitej przynosi wygnanie braci polskich (1658 r.), znanych w Europie pod nazwą socynian oraz uchwalenie zakazu porzucania katolicyzmu (1668 r.).

źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Heretyk w dom, Polityka, 2002-12-21

Bratanek Leliusza, Faust Socyn (właśc. Fausto Sozzini, 1539-1604) także opuścił Włochy, wyjechał do Bazylei, a na koniec osiadł w Polsce, gdzie stał się przywódcą i ideologiem braci polskich, których nieraz od jego nazwiska nazywa się socynianami.

źródło: NKJP: Jerzy Ziomek: Renesans, 1973

Osobnym zagadnieniem była kwestia, w jakiej mierze swoje odbicie znalazły wzory Cycerona w mowach siedemnastowiecznych Piotra Skargi, czy w naukach tzw. socynianów polskich.

źródło: NKJP: Gedymin Spychalski: Myśl społeczno-ekonomiczna starożytności i średniowiecza, 2000