-
1.
książk. doprowadzić kogoś lub zwierzę do stanu wyczerpania, znużenia lub zmęczenia fizycznego lub psychicznego -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Określenia fizyczności człowieka
sprawność i wydolność organizmu -
synonimy: zmęczyć
-
[...] oni, jak już raz takiego szarego obywatela na ofiarę sobie upatrzą, dobre mają rozpoznanie, że nie warto mało znaczącego pionka niszczyć z wielkim hałasem, starczy umęczyć małymi, ale bezustannymi szykanami, wszystkie przy tym pozory praworządności zachowując [...].
źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Apelacja, 1968
Stać po kolana w wodzie i przepychać powiązane belki albo ładować je drewnianymi żerdziami na sanie - to wszystko, czego od nich wymagano. Trzeba uciekać, póki starcza sił. Ta robota, tak wykonywana, umęczy człowieka po jednym dniu. Po kilku może go nawet uśmiercić.
źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003
Tymczasem zamiast własnych nóg, wielu turystów wybiera przeładowaną bryczkę zaprzęgniętą w umęczone konie.
źródło: Internet: superniusy.pl
Na szczęście teraz Marysia już śpi w nocy, bo przez pierwsze pięć miesięcy była strasznie niedobra, najbardziej dokuczliwe i męczące były te nieprzespane noce. Ja nawet nie myślałem, że jeden mały człowieczek może tak umęczyć trzy dorosłe osoby, rodziców i babcię.
źródło: NKJP: Agata Bochenek: Czekam na słowo „tata”, Wieści Podwarszawskie, 2006-05-14
[...] zmęczywszy się, na chwilę przysiadałem lub klękałem i uczyłem się na pamięć zdania, które pan Mundek wykuć mi kazał na każdą okoliczność. - Kto nie z Mundkiem, tego stukniem. Powtarzałem to w różnych tonacjach, aż do całkowitego umęczenia ciała i duszy.
źródło: NKJP: Józef Łoziński: Holding i reszta albo Jak zostać bogatym w biednym państwie, 2006
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. umęczę
umęczymy
2 os. umęczysz
umęczycie
3 os. umęczy
umęczą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. umęczyłem
+(e)m umęczył
umęczyłam
+(e)m umęczyła
umęczyłom
+(e)m umęczyło
umęczyliśmy
+(e)śmy umęczyli
umęczyłyśmy
+(e)śmy umęczyły
2 os. umęczyłeś
+(e)ś umęczył
umęczyłaś
+(e)ś umęczyła
umęczyłoś
+(e)ś umęczyło
umęczyliście
+(e)ście umęczyli
umęczyłyście
+(e)ście umęczyły
3 os. umęczył
umęczyła
umęczyło
umęczyli
umęczyły
bezosobnik: umęczono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. umęczmy
2 os. umęcz
umęczcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. umęczyłbym
bym umęczył
umęczyłabym
bym umęczyła
umęczyłobym
bym umęczyło
umęczylibyśmy
byśmy umęczyli
umęczyłybyśmy
byśmy umęczyły
2 os. umęczyłbyś
byś umęczył
umęczyłabyś
byś umęczyła
umęczyłobyś
byś umęczyło
umęczylibyście
byście umęczyli
umęczyłybyście
byście umęczyły
3 os. umęczyłby
by umęczył
umęczyłaby
by umęczyła
umęczyłoby
by umęczyło
umęczyliby
by umęczyli
umęczyłyby
by umęczyły
bezosobnik: umęczono by
bezokolicznik: umęczyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: umęczywszy
gerundium: umęczenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. umęczenie
umęczenia
D. umęczenia
umęczeń
C. umęczeniu
umęczeniom
B. umęczenie
umęczenia
N. umęczeniem
umęczeniami
Ms. umęczeniu
umęczeniach
W. umęczenie
umęczenia
imiesłów przymiotnikowy bierny: umęczony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. umęczony
umęczony
umęczony
umęczone
umęczona
D. umęczonego
umęczonego
umęczonego
umęczonego
umęczonej
C. umęczonemu
umęczonemu
umęczonemu
umęczonemu
umęczonej
B. umęczonego
umęczonego
umęczony
umęczone
umęczoną
N. umęczonym
umęczonym
umęczonym
umęczonym
umęczoną
Ms. umęczonym
umęczonym
umęczonym
umęczonym
umęczonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. umęczeni
umęczeni
umęczone
umęczone
D. umęczonych
umęczonych
umęczonych
umęczonych
C. umęczonym
umęczonym
umęczonym
umęczonym
B. umęczonych
umęczonych
umęczonych
umęczone
N. umęczonymi
umęczonymi
umęczonymi
umęczonymi
Ms. umęczonych
umęczonych
umęczonych
umęczonych
-
+ umęczyć + KOGO/CO + (CZYM) -
Zob. męczyć