-
1.
przyrząd służący dawniej do rozcierania ziarna, składający się z dwóch płaskich kamieni, z których jeden górny jest ruchomy, a ziarno sypie się między oba kamienie -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Praca
materiały i narzędzia pracy -
- kamienne żarna
- obracanie żaren
- mielić, mleć na żarnach
-
Kończą się nam, ojcze, życiodajne zapasy ziarna, wkrótce nasze żarna nie będą miały co mleć, a na nowe kłosy daremnie nam czekać [...].
źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Teraz na ciebie zagłada, 1976
Już nie korzysta się z żaren (czasem tylko, żeby zemleć mąkę na żur) [...].
źródło: NKJP: Małgorzata Szejnert: Czarny ogród, 2007
Na żonę numer trzy nadaje się znakomicie. Może kręcić żarnami, gotować, pilnować dzieci. Mniej je i się nie włóczy.
źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005
Za klatką schodową znajdowała się toaleta z terakoty, kuchnia, spiżarnia, łaźnia i pomieszczenie, w którym niewolnice na żarnach ucierały zboże na mąkę.
źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: p3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. żarna
D. żaren
żarn
C. żarnom
B. żarna
N. żarnami
Ms. żarnach
W. żarna
-
psł. *žŕ̥ny *žŕ̥nъve 'ręczny młynek, żarna, kamień żarnowy'