obywać się - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

książk. radzić sobie bez kogoś lub czegoś uważanego za potrzebne lub niezbędne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

synonimy:

obchodzić się

	Dawno temu ludzie obywali się bez zegarów - rozpoczęła wykład druhna Józefa. - Czas odmierzali wschodami i zachodami Słońca. źródło: NKJP: Dorota Abramowicz: Guzik czasu, 2006
	Wątpliwość zawsze ożywia rozmowę. On jednak doskonale obywał się bez konwersacji i milczenie, jakie znowu zapadło, zdawało się mu nie ciążyć. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979
	Nie założyła do tej pory rodziny nie dlatego, że postanowiła obywać się bez mężczyzn; po prostu nie układało jej się w życiu osobistym. źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Jak wyhodować zbrodniarza, Esensja, 2009-11-08
	Wyczyny taterników dopingowały zaś turystów do obywania się bez przewodnika. źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach: wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, 1979

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obywałem się +(e)m się obywał	obywałam się +(e)m się obywała	obywałom się +(e)m się obywało	obywaliśmy się +(e)śmy się obywali	obywałyśmy się +(e)śmy się obywały
2 os.	obywałeś się +(e)ś się obywał	obywałaś się +(e)ś się obywała	obywałoś się +(e)ś się obywało	obywaliście się +(e)ście się obywali	obywałyście się +(e)ście się obywały
3 os.	obywał się	obywała się	obywało się	obywali się	obywały się

bezosobnik: obywano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się obywał będę się obywać	będę się obywała będę się obywać	będę się obywało będę się obywać	będziemy się obywali będziemy się obywać	będziemy się obywały będziemy się obywać
2 os.	będziesz się obywał będziesz się obywać	będziesz się obywała będziesz się obywać	będziesz się obywało będziesz się obywać	będziecie się obywali będziecie się obywać	będziecie się obywały będziecie się obywać
3 os.	będzie się obywał będzie się obywać	będzie się obywała będzie się obywać	będzie się obywało będzie się obywać	będą się obywali będą się obywać	będą się obywały będą się obywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obywajmy się
2 os.	obywaj się	obywajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obywałbym się bym się obywał	obywałabym się bym się obywała	obywałobym się bym się obywało	obywalibyśmy się byśmy się obywali	obywałybyśmy się byśmy się obywały
2 os.	obywałbyś się byś się obywał	obywałabyś się byś się obywała	obywałobyś się byś się obywało	obywalibyście się byście się obywali	obywałybyście się byście się obywały
3 os.	obywałby się by się obywał	obywałaby się by się obywała	obywałoby się by się obywało	obywaliby się by się obywali	obywałyby się by się obywały

bezosobnik: obywano by się

bezokolicznik: obywać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: obywając się

gerundium: obywanie się

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: obywający się

odpowiednik aspektowy: obyć się

+

obywać się

+

bez KOGO/CZEGO

Zob. być , bywać