zmiatać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

4.

działając z ogromną siłą, usuwać kogoś lub coś skądś, powodując straty lub wielkie zniszczenia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

ruch i spoczynek

Połączenia

powódź, wybuch zmiata kogoś/coś

Cytaty

Gwałtowne masy wody zalewają tratwy, zmiatają ludzi.

źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951

I jak powódź zmiata na swej drodze wszystko, co napotka, zostawiając za sobą ziemię ogołoconą ze wszystkiego co nie jest nią samą, tak i ona w jednej chwili pozbawiła mnie wszystkiego, co dotąd określało moją egzystencję.

źródło: NKJP: Martyna Żandarska-Ochnik: Pan wichrów i powiewów, 2008

Nawet gdy wybuch zmiata z powierzchni ziemi pół miasta, cenzorzy, podobnie jak widzowie, podziwiają raczej wizualne efekty, niż rozpaczają nad dramatem tysięcy ludzi.

źródło: NKJP: Michał Chaciński: Niech się wali, niech się pali, Polityka, 2003-08-30

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zmiatam	zmiatamy
2 os.	zmiatasz	zmiatacie
3 os.	zmiata	zmiatają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zmiatałem +(e)m zmiatał	zmiatałam +(e)m zmiatała	zmiatałom +(e)m zmiatało	zmiataliśmy +(e)śmy zmiatali	zmiatałyśmy +(e)śmy zmiatały
2 os.	zmiatałeś +(e)ś zmiatał	zmiatałaś +(e)ś zmiatała	zmiatałoś +(e)ś zmiatało	zmiataliście +(e)ście zmiatali	zmiatałyście +(e)ście zmiatały
3 os.	zmiatał	zmiatała	zmiatało	zmiatali	zmiatały

bezosobnik: zmiatano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zmiatał będę zmiatać	będę zmiatała będę zmiatać	będę zmiatało będę zmiatać	będziemy zmiatali będziemy zmiatać	będziemy zmiatały będziemy zmiatać
2 os.	będziesz zmiatał będziesz zmiatać	będziesz zmiatała będziesz zmiatać	będziesz zmiatało będziesz zmiatać	będziecie zmiatali będziecie zmiatać	będziecie zmiatały będziecie zmiatać
3 os.	będzie zmiatał będzie zmiatać	będzie zmiatała będzie zmiatać	będzie zmiatało będzie zmiatać	będą zmiatali będą zmiatać	będą zmiatały będą zmiatać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zmiatajmy
2 os.	zmiataj	zmiatajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zmiatałbym bym zmiatał	zmiatałabym bym zmiatała	zmiatałobym bym zmiatało	zmiatalibyśmy byśmy zmiatali	zmiatałybyśmy byśmy zmiatały
2 os.	zmiatałbyś byś zmiatał	zmiatałabyś byś zmiatała	zmiatałobyś byś zmiatało	zmiatalibyście byście zmiatali	zmiatałybyście byście zmiatały
3 os.	zmiatałby by zmiatał	zmiatałaby by zmiatała	zmiatałoby by zmiatało	zmiataliby by zmiatali	zmiatałyby by zmiatały

bezosobnik: zmiatano by

bezokolicznik: zmiatać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

zmiatając

gerundium: zmiatanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zmiatanie	zmiatania
D.	zmiatania	zmiatań
C.	zmiataniu	zmiataniom
B.	zmiatanie	zmiatania
N.	zmiataniem	zmiataniami
Ms.	zmiataniu	zmiataniach
W.	zmiatanie	zmiatania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zmiatający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zmiatający	zmiatający	zmiatający	zmiatające	zmiatająca
D.	zmiatającego	zmiatającego	zmiatającego	zmiatającego	zmiatającej
C.	zmiatającemu	zmiatającemu	zmiatającemu	zmiatającemu	zmiatającej
B.	zmiatającego	zmiatającego	zmiatający	zmiatające	zmiatającą
N.	zmiatającym	zmiatającym	zmiatającym	zmiatającym	zmiatającą
Ms.	zmiatającym	zmiatającym	zmiatającym	zmiatającym	zmiatającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zmiatający	zmiatający	zmiatające	zmiatające
D.	zmiatających	zmiatających	zmiatających	zmiatających
C.	zmiatającym	zmiatającym	zmiatającym	zmiatającym
B.	zmiatających	zmiatających	zmiatających	zmiatające
N.	zmiatającymi	zmiatającymi	zmiatającymi	zmiatającymi
Ms.	zmiatających	zmiatających	zmiatających	zmiatających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zmiatany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zmiatany	zmiatany	zmiatany	zmiatane	zmiatana
D.	zmiatanego	zmiatanego	zmiatanego	zmiatanego	zmiatanej
C.	zmiatanemu	zmiatanemu	zmiatanemu	zmiatanemu	zmiatanej
B.	zmiatanego	zmiatanego	zmiatany	zmiatane	zmiataną
N.	zmiatanym	zmiatanym	zmiatanym	zmiatanym	zmiataną
Ms.	zmiatanym	zmiatanym	zmiatanym	zmiatanym	zmiatanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zmiatani	zmiatani	zmiatane	zmiatane
D.	zmiatanych	zmiatanych	zmiatanych	zmiatanych
C.	zmiatanym	zmiatanym	zmiatanym	zmiatanym
B.	zmiatanych	zmiatanych	zmiatanych	zmiatane
N.	zmiatanymi	zmiatanymi	zmiatanymi	zmiatanymi
Ms.	zmiatanych	zmiatanych	zmiatanych	zmiatanych

odpowiednik aspektowy: zmieść

Składnia

+

zmiatać

+

KOGO/CO + (SKĄD)

Pochodzenie

Zob. mieść