-
3.
nie pasować do siebie lub do jakiejś całości -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
słownictwo oceniające -
- fragment, słowo, wers, wiersz; interpunkcja, składnia zgrzyta
- zgrzyta (komuś) w uchu, w uszach; zgrzyta w całości, w konstrukcji
- bardzo, mocno, nieprzyjemnie, strasznie; nieco, trochę zgrzyta
-
Bardzo zgrzyta mi tylko ostatni rozdział - wyraźnie psuje kompozycję, sprowadza wszystko do roli moralitetu o dojrzewaniu.
źródło: NKJP: Internet
Tylko ostatnia zwrotka trochę mi zgrzyta, wydaje się nazbyt infantylna, jakby wyjęta z pierwszej czytanki.
źródło: NKJP: Internet
W pierwszych zdaniach zgrzytają frazesy i gazeciarska tandeta: prastara osada, gród prastary, monarsze wzgórze, Wisła rzek królowa.
źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Doktor Twardowski, 1981
Nasza krajowa opinia natomiast zgrzytała i zgrzyta w zestawieniu z zachodnioeuropejską.
źródło: NKJP: Marek Ostrowski: Oni tak, my, Polityka, 2009-10-31
A szaro-bury był już sam tekst Bronisława Maja, którego poetyckie frazy raz po raz zgrzytały w uszach niczym uderzające o siebie metalowe druty ciotki Zofii.
źródło: NKJP: Magda Huzarska-Szumiec: Wełniane rękawiczki, Gazeta Krakowska, 2001-12-18
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zgrzytam
zgrzytamy
2 os. zgrzytasz
zgrzytacie
3 os. zgrzyta
zgrzytają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zgrzytałem
+(e)m zgrzytał
zgrzytałam
+(e)m zgrzytała
zgrzytałom
+(e)m zgrzytało
zgrzytaliśmy
+(e)śmy zgrzytali
zgrzytałyśmy
+(e)śmy zgrzytały
2 os. zgrzytałeś
+(e)ś zgrzytał
zgrzytałaś
+(e)ś zgrzytała
zgrzytałoś
+(e)ś zgrzytało
zgrzytaliście
+(e)ście zgrzytali
zgrzytałyście
+(e)ście zgrzytały
3 os. zgrzytał
zgrzytała
zgrzytało
zgrzytali
zgrzytały
bezosobnik: zgrzytano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę zgrzytał
będę zgrzytać
będę zgrzytała
będę zgrzytać
będę zgrzytało
będę zgrzytać
będziemy zgrzytali
będziemy zgrzytać
będziemy zgrzytały
będziemy zgrzytać
2 os. będziesz zgrzytał
będziesz zgrzytać
będziesz zgrzytała
będziesz zgrzytać
będziesz zgrzytało
będziesz zgrzytać
będziecie zgrzytali
będziecie zgrzytać
będziecie zgrzytały
będziecie zgrzytać
3 os. będzie zgrzytał
będzie zgrzytać
będzie zgrzytała
będzie zgrzytać
będzie zgrzytało
będzie zgrzytać
będą zgrzytali
będą zgrzytać
będą zgrzytały
będą zgrzytać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zgrzytajmy
2 os. zgrzytaj
zgrzytajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zgrzytałbym
bym zgrzytał
zgrzytałabym
bym zgrzytała
zgrzytałobym
bym zgrzytało
zgrzytalibyśmy
byśmy zgrzytali
zgrzytałybyśmy
byśmy zgrzytały
2 os. zgrzytałbyś
byś zgrzytał
zgrzytałabyś
byś zgrzytała
zgrzytałobyś
byś zgrzytało
zgrzytalibyście
byście zgrzytali
zgrzytałybyście
byście zgrzytały
3 os. zgrzytałby
by zgrzytał
zgrzytałaby
by zgrzytała
zgrzytałoby
by zgrzytało
zgrzytaliby
by zgrzytali
zgrzytałyby
by zgrzytały
bezosobnik: zgrzytano by
bezokolicznik: zgrzytać
imiesłów przysłówkowy współczesny: zgrzytając
gerundium: zgrzytanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. zgrzytanie
zgrzytania
D. zgrzytania
zgrzytań
C. zgrzytaniu
zgrzytaniom
B. zgrzytanie
zgrzytania
N. zgrzytaniem
zgrzytaniami
Ms. zgrzytaniu
zgrzytaniach
W. zgrzytanie
zgrzytania
imiesłów przymiotnikowy czynny: zgrzytający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. zgrzytający
zgrzytający
zgrzytający
zgrzytające
zgrzytająca
D. zgrzytającego
zgrzytającego
zgrzytającego
zgrzytającego
zgrzytającej
C. zgrzytającemu
zgrzytającemu
zgrzytającemu
zgrzytającemu
zgrzytającej
B. zgrzytającego
zgrzytającego
zgrzytający
zgrzytające
zgrzytającą
N. zgrzytającym
zgrzytającym
zgrzytającym
zgrzytającym
zgrzytającą
Ms. zgrzytającym
zgrzytającym
zgrzytającym
zgrzytającym
zgrzytającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. zgrzytający
zgrzytający
zgrzytające
zgrzytające
D. zgrzytających
zgrzytających
zgrzytających
zgrzytających
C. zgrzytającym
zgrzytającym
zgrzytającym
zgrzytającym
B. zgrzytających
zgrzytających
zgrzytających
zgrzytające
N. zgrzytającymi
zgrzytającymi
zgrzytającymi
zgrzytającymi
Ms. zgrzytających
zgrzytających
zgrzytających
zgrzytających
odpowiednik aspektowy: zgrzytnąć
-
+ zgrzytać + (w CZYM) -
psł. *skrъgati, *skrъžǫ 'wydawać skrzeczący, chrapliwy głos'
W st.pol. także farmy skrzytać , skrżytać - czasownik intensywny z przyr. *-it- / *-ъt- od psł. *skrъgati, *skrъžǫ.