przezwyciężyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

poradzić sobie z jakąś trudnością lub tym, co jest jej źródłem

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

	synonimy:	przełamać zwyciężyć
	sprzeczne:	ulec

ludzie przezwyciężyli
przezwyciężyć kłopoty, przeciwności losu, przeszkody, trudności; ból, chorobę, cierpienie; egoizm, lęk, nieśmiałość, opory, pokusę, słabość, strach, stres, wstręt, wstyd; podziały, rozbieżności, stereotypy, uprzedzenia, wrogość; biedę, kryzys, recesję; śmierć, zło; przezwyciężenie obaw; barier; przeszłości
przezwyciężyć coś w sobie
przezwyciężyć łatwo, szybko; ostatecznie
coś pomaga; chcieć, musieć; próbować, usiłować; potrafić, zdołać; należy przezwyciężyć
zostać przezwyciężonym

	[...] zażądał, żebym przezwyciężył opór Rosji wobec przystąpienia Polski do struktur zachodnich. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 25.05.1995
	[...] skoro jesteś nieśmiały, to przezwycięż tę cechę. źródło: NKJP: Internet
	Najważniejsze jest dla nas przezwyciężenie kryzysu ekonomicznego. źródło: NKJP: Grzegorz Gromadzki: Mówi Ihor Charczenko, dyrektor departamentu studiów strategicznych MSZ Ukrainy, Gazeta Wyborcza, 1995-07-25
	Nie mogąc przezwyciężyć miłosnych cierpień – choć wystarczało mu spojrzenie – udał się na krucjatę. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003
	Zapewne za kilka stuleci ludzie z podobną zazdrością będą przyglądać się tym dawno przezwyciężonym problemom, które drążą nasze sumienia, popychają nas do mordu, samobójstwa, strajków i rewolucji. źródło: NKJP: Adam Czerniawski: Narracje ormiańskie, 2003

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przezwyciężyłem +(e)m przezwyciężył	przezwyciężyłam +(e)m przezwyciężyła	przezwyciężyłom +(e)m przezwyciężyło	przezwyciężyliśmy +(e)śmy przezwyciężyli	przezwyciężyłyśmy +(e)śmy przezwyciężyły
2 os.	przezwyciężyłeś +(e)ś przezwyciężył	przezwyciężyłaś +(e)ś przezwyciężyła	przezwyciężyłoś +(e)ś przezwyciężyło	przezwyciężyliście +(e)ście przezwyciężyli	przezwyciężyłyście +(e)ście przezwyciężyły
3 os.	przezwyciężył	przezwyciężyła	przezwyciężyło	przezwyciężyli	przezwyciężyły

bezosobnik: przezwyciężono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przezwyciężmy
2 os.	przezwycięż	przezwyciężcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przezwyciężyłbym bym przezwyciężył	przezwyciężyłabym bym przezwyciężyła	przezwyciężyłobym bym przezwyciężyło	przezwyciężylibyśmy byśmy przezwyciężyli	przezwyciężyłybyśmy byśmy przezwyciężyły
2 os.	przezwyciężyłbyś byś przezwyciężył	przezwyciężyłabyś byś przezwyciężyła	przezwyciężyłobyś byś przezwyciężyło	przezwyciężylibyście byście przezwyciężyli	przezwyciężyłybyście byście przezwyciężyły
3 os.	przezwyciężyłby by przezwyciężył	przezwyciężyłaby by przezwyciężyła	przezwyciężyłoby by przezwyciężyło	przezwyciężyliby by przezwyciężyli	przezwyciężyłyby by przezwyciężyły

bezosobnik: przezwyciężono by

bezokolicznik: przezwyciężyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przezwyciężywszy

gerundium: przezwyciężenie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: przezwyciężony

odpowiednik aspektowy: przezwyciężać

Rz_osobowy

+

przezwyciężyć

+

CO

Zob. zwyciężyć