stan

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

3. rycerski

  • 3.

    jedna z warstw społecznych, na które dzieliły się społeczeństwa w okresie od XIII do XVIII wieku
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Zasady współżycia społecznego

    stosunki, grupy i organizacje społeczne

    • stan rycerski, mieszczański, szlachecki
    • człowiek (niskiego, wysokiego) stanu
  • Zracjonalizowane w okresie walki z pruską kolonizacją majątki opierały się zwycięsko kryzysowi rolnemu, wspólna walka doprowadziła do większej niż gdzie indziej solidarności między szlachtą i stanem chłopskim.

    źródło: NKJP: Jerzy Stempowski: Szkice literackie. Klimat życia i klimat literatury: 1948-1967, 2001

    Przedstawimy ponad dwadzieścia kobiecych ubiorów, które będą reprezentowały wszystkie stany i warstwy społeczne dawnej Europy – mówi Elżbieta Bimler–Mackiewicz z rybnickiego Muzeum, czuwająca nad organizacją ekspozycji.

    źródło: NKJP: Iza Salamon: Stara skrzynia pełna fatałaszków, Tygodnik Rybnicki, 2007-01-02

    Znamienne, że w języku potocznym powstały, a właściwie zostały przejęte z francuskiego, aż dwa słowa na określenie człowieka niskiego stanu usiłującego dostać się do wyższych sfer, mianowicie „nuworysz” i „parweniusz”:

    źródło: NKJP: Irena Domańska-Kubiak: Zakątek pamięci:. Życie w XIX-wiecznych dworkach kresowych, 2004

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. stan
    stany
    D. stanu
    stanów
    C. stanowi
    stanom
    B. stan
    stany
    N. stanem
    stanami
    Ms. stanie
    stanach
    W. stanie
    stany
  • psł. *stanъ, *stanu 'stanie, położenie; miejsce postoju, przebywania; to, co stoi, nieruchoma część czegoś'

    Rzeczownik z przyrostkiem *-nъ należący pierwotnie do dawnej deklinacji na -*ŭ- (czego dowodem są m.in. liczne wyrazy pochodne z przyrostkiem -ow-, por.  stanowić ) od  psł.  *stati, *stanǫ.
    Zob.  stać (stanę)