rzecznik - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

osoba, która popiera jakąś ideę lub działalność

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

stosunki, grupy i organizacje społeczne

	synonimy:	adherent stronnik zwolennik
	antonimy:	oponent przeciwnik

Połączenia

gorący, gorliwy; konsekwentny rzecznik
rzecznik solidarności, sprawiedliwości, tolerancji; idei
stać się rzecznikiem czegoś

Cytaty

	Galileusz, największy rzecznik idei kopernikańskiej, powoływał się między innymi na obserwacje czynione za pomocą teleskopu [...]. źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Zatruta studnia: rzecz o władzy i wolności, 2002
	Adolf Bocheński był bez wątpienia najbardziej konsekwentnym rzecznikiem sojuszu polsko-ukraińskiego [...]. źródło: NKJP: Kazimierz Michał Ujazdowski: Żywotność konserwatyzmu: idee polityczne Adolfa Bocheńskiego, 2005
	Dnia 10 marca 1792 r. [...] wygłosił w Zgromadzeniu gwałtowny akt oskarżenia przeciwko gorącemu rzecznikowi pokoju [...]. źródło: NKJP: Zbigniew Anusik: Dyplomacja szwedzka wobec kryzysu monarchii we Francji w latach 1787-1792, 2000
	Brytyjczycy występowali jako rzecznicy budowania bezpiecznej Europy po zakończonej wojnie na zasadzie regionalnych federacji. źródło: NKJP: Andrzej Maciej Brzeziński: Kwestia powojennej organizacji bezpieczeństwa w polityce zagranicznej rządu RP na uchodźstwie 1939–1945, 1999

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rzecznik	rzecznicy	ndepr
M.	rzecznik	rzeczniki	depr
D.	rzecznika	rzeczników
C.	rzecznikowi	rzecznikom
B.	rzecznika	rzeczników
N.	rzecznikiem	rzecznikami
Ms.	rzeczniku	rzecznikach
W.	rzeczniku	rzecznicy	ndepr
W.	rzeczniku	rzeczniki	depr

Składnia

+

rzecznik

+

CZEGO

Pochodzenie

psł. *rěčьnikъ 'mówca'

Zob. rzec 'powiedzieć', rzecz 'mowa'.
Znaczenie podstawowe kontynuowane głównie w st.pol. tekstach prawniczych (z późniejszą specjalizacją w kierunku 'obrońca, adwokat-pełnomocnik', jako przekład łac. prolocutor, advocatus). Po nieużywaniu wyrazu w XIX w. dziś przeżywa renesans: rzecznik pojawia się jako ekwiwalent nazw nowych funkcji urzędowych, np. ang. patent agent = pol. rzecznik patentowy, niem. regierungs-speecher = pol. rzecznik rządu.