kaszlać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

wydawać niekontrolowane dźwięki, przypominające głośne chrząkanie, spowodowane gwałtownym wypchnięciem powietrza z płuc, na skutek choroby, podrażnienia czymś górnych dróg oddechowych lub zadławienia się czymś

Warianty

częściej kasłać
częściej kaszleć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Choroby i ich leczenie

przyczyny, objawy i skutki chorób

Cytaty

Eliasz zaczął kaszlać, bo kurz zewsząd pylił i płynął w powietrzu i z wiatrem, i pod wiatr,

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987

Starałam się oddychać ostrożnie, aby uniknąć ostrego kłucia w piersiach. Starałam się ominąć ból. Kazano mi kaszlać.

źródło: NKJP: Halina Poświatowska: Opowieść dla przyjaciela, 1967

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kaszlę	kaszlemy
2 os.	kaszlesz	kaszlecie
3 os.	kaszle	kaszlą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kaszlałem +(e)m kaszlał	kaszlałam +(e)m kaszlała	kaszlałom +(e)m kaszlało	kaszlaliśmy +(e)śmy kaszlali	kaszlałyśmy +(e)śmy kaszlały
2 os.	kaszlałeś +(e)ś kaszlał	kaszlałaś +(e)ś kaszlała	kaszlałoś +(e)ś kaszlało	kaszlaliście +(e)ście kaszlali	kaszlałyście +(e)ście kaszlały
3 os.	kaszlał	kaszlała	kaszlało	kaszlali	kaszlały

bezosobnik: kaszlano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kaszlał będę kaszlać	będę kaszlała będę kaszlać	będę kaszlało będę kaszlać	będziemy kaszlali będziemy kaszlać	będziemy kaszlały będziemy kaszlać
2 os.	będziesz kaszlał będziesz kaszlać	będziesz kaszlała będziesz kaszlać	będziesz kaszlało będziesz kaszlać	będziecie kaszlali będziecie kaszlać	będziecie kaszlały będziecie kaszlać
3 os.	będzie kaszlał będzie kaszlać	będzie kaszlała będzie kaszlać	będzie kaszlało będzie kaszlać	będą kaszlali będą kaszlać	będą kaszlały będą kaszlać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kaszlajmy kaszlmy
2 os.	kaszl kaszlaj	kaszlajcie kaszlcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kaszlałbym bym kaszlał	kaszlałabym bym kaszlała	kaszlałobym bym kaszlało	kaszlalibyśmy byśmy kaszlali	kaszlałybyśmy byśmy kaszlały
2 os.	kaszlałbyś byś kaszlał	kaszlałabyś byś kaszlała	kaszlałobyś byś kaszlało	kaszlalibyście byście kaszlali	kaszlałybyście byście kaszlały
3 os.	kaszlałby by kaszlał	kaszlałaby by kaszlała	kaszlałoby by kaszlało	kaszlaliby by kaszlali	kaszlałyby by kaszlały

bezosobnik: kaszlano by

bezokolicznik: kaszlać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

kaszląc

gerundium: kaszlanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kaszlanie	kaszlania
D.	kaszlania	kaszlań
C.	kaszlaniu	kaszlaniom
B.	kaszlanie	kaszlania
N.	kaszlaniem	kaszlaniami
Ms.	kaszlaniu	kaszlaniach
W.	kaszlanie	kaszlania

imiesłów przymiotnikowy czynny: kaszlący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kaszlący	kaszlący	kaszlący	kaszlące	kaszląca
D.	kaszlącego	kaszlącego	kaszlącego	kaszlącego	kaszlącej
C.	kaszlącemu	kaszlącemu	kaszlącemu	kaszlącemu	kaszlącej
B.	kaszlącego	kaszlącego	kaszlący	kaszlące	kaszlącą
N.	kaszlącym	kaszlącym	kaszlącym	kaszlącym	kaszlącą
Ms.	kaszlącym	kaszlącym	kaszlącym	kaszlącym	kaszlącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kaszlący	kaszlący	kaszlące	kaszlące
D.	kaszlących	kaszlących	kaszlących	kaszlących
C.	kaszlącym	kaszlącym	kaszlącym	kaszlącym
B.	kaszlących	kaszlących	kaszlących	kaszlące
N.	kaszlącymi	kaszlącymi	kaszlącymi	kaszlącymi
Ms.	kaszlących	kaszlących	kaszlących	kaszlących

Inne uwagi

Spotykane w języku potocznym formy typu kaszlam, kaszlasz, kaszla(ją) są uznawane za niepoprawne.

Pochodzenie

psł. *kašľati