poruszać się - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

zmieniać swoje położenie w przestrzeni, pokonując jakiś dystans

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

ruch i spoczynek

gwiazda, planeta porusza się; ciała niebieskie, cząsteczki, jony; ludzie poruszają się
poruszać się autobusami, komunikacją miejską, motorem, piechotą, rowerem, samochodem, tramwajami
poruszać się na czworakach, na dwóch nogach, na protezach; na motocyklu, na rowerze, na szczudłach, na wózku inwalidzkim, na wrotkach; na lodzie, na scenie, na torach, wybiegu; na jakiejś wysokości
poruszać się między orbitami, między piętrami, między regałami, między rzędami, między stoiskami
poruszać się o kulach, o lasce; o własnych siłach
poruszać się po alejkach, po boisku, po chodniku, po domu, po drogach, po górach, po Europie, po izbie, po korytarzach, po jakimś miejscu, po mieście, po orbicie, po pasie ruchu, po poboczu, po pokoju, po pomieszczeniu, po ścieżkach, po świecie, po trasach, po ulicy, po urzędzie; po ekranie, po stronie WWW; po czyichś śladach
poruszać się w gąszczu, w jakimś terenie
poruszać się z wysiłkiem, z trudem
poruszać się po omacku, powoli, samodzielnie, swobodnie, szybko, zręcznie, zwinnie, z wolna

	Poruszał się szybko i niemal bezszelestnie. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010
	Lekko i zwinnie poruszała się po izbie, jakby jej rozkład znała od lat. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006
	Na górę z panem nie wejdę. Poruszam się tylko rowerem. źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009
	Tunel, którym poruszała się drezyna, był ślepy. U jego końca znajdował się wlot innego korytarza, który tworzył kąt prosty z tunelem. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006
	Ania od czternastu lat porusza się na wózku inwalidzkim. źródło: NKJP: Piotr Furtak: Pomagamy sobie wzajemnie, Dziennik Czuchowski, 1999-12-17

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poruszałem się +(e)m się poruszał	poruszałam się +(e)m się poruszała	poruszałom się +(e)m się poruszało	poruszaliśmy się +(e)śmy się poruszali	poruszałyśmy się +(e)śmy się poruszały
2 os.	poruszałeś się +(e)ś się poruszał	poruszałaś się +(e)ś się poruszała	poruszałoś się +(e)ś się poruszało	poruszaliście się +(e)ście się poruszali	poruszałyście się +(e)ście się poruszały
3 os.	poruszał się	poruszała się	poruszało się	poruszali się	poruszały się

bezosobnik: poruszano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się poruszał będę się poruszać	będę się poruszała będę się poruszać	będę się poruszało będę się poruszać	będziemy się poruszali będziemy się poruszać	będziemy się poruszały będziemy się poruszać
2 os.	będziesz się poruszał będziesz się poruszać	będziesz się poruszała będziesz się poruszać	będziesz się poruszało będziesz się poruszać	będziecie się poruszali będziecie się poruszać	będziecie się poruszały będziecie się poruszać
3 os.	będzie się poruszał będzie się poruszać	będzie się poruszała będzie się poruszać	będzie się poruszało będzie się poruszać	będą się poruszali będą się poruszać	będą się poruszały będą się poruszać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		poruszajmy się
2 os.	poruszaj się	poruszajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poruszałbym się bym się poruszał	poruszałabym się bym się poruszała	poruszałobym się bym się poruszało	poruszalibyśmy się byśmy się poruszali	poruszałybyśmy się byśmy się poruszały
2 os.	poruszałbyś się byś się poruszał	poruszałabyś się byś się poruszała	poruszałobyś się byś się poruszało	poruszalibyście się byście się poruszali	poruszałybyście się byście się poruszały
3 os.	poruszałby się by się poruszał	poruszałaby się by się poruszała	poruszałoby się by się poruszało	poruszaliby się by się poruszali	poruszałyby się by się poruszały

bezosobnik: poruszano by się

bezokolicznik: poruszać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: poruszając się

gerundium: poruszanie się

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: poruszający się

	+	poruszać się	+	JAK
	+	poruszać się	+	GDZIE

Zob. ruszyć