uniewinniać się - Wielki słownik języka polskiego PAN

uzasadniać, że nie zrobiło się czegoś, o co jest się oskarżanym

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Prawo i łamanie prawa

sąd

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

	synonimy:	usprawiedliwiać się
	antonimy:	obwiniać się

Połączenia

uniewinniać się przed sądem
uniewinniać się z zarzutu

Cytaty

Ale zauważyłem, że już zaczynam wchodzić w tryby postępowania, szukać wybiegów, uniewinniać się, a to było na pewno złą polityką - marnowania i rozpraszania sił.

źródło: NKJP: Stanisław Lem: Pamiętnik znaleziony w wannie, 1961

Wezwany na rozkaz Konstantego uniewinniał się: Ja temu nie winien, że ani policja, ani sam książę nie umieją dobrze czytać.

źródło: NKJP: Stanisław Wasylewski: Życie polskie w XIX wieku, 2008

Nie uniewinniajmy się tak łatwo, nie szukajmy alibi.

źródło: NKJP: Krzysztof Warlikowski: Szekspir i uzurpator, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	uniewinniam się	uniewinniamy się
2 os.	uniewinniasz się	uniewinniacie się
3 os.	uniewinnia się	uniewinniają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uniewinniałem się +(e)m się uniewinniał	uniewinniałam się +(e)m się uniewinniała	uniewinniałom się +(e)m się uniewinniało	uniewinnialiśmy się +(e)śmy się uniewinniali	uniewinniałyśmy się +(e)śmy się uniewinniały
2 os.	uniewinniałeś się +(e)ś się uniewinniał	uniewinniałaś się +(e)ś się uniewinniała	uniewinniałoś się +(e)ś się uniewinniało	uniewinnialiście się +(e)ście się uniewinniali	uniewinniałyście się +(e)ście się uniewinniały
3 os.	uniewinniał się	uniewinniała się	uniewinniało się	uniewinniali się	uniewinniały się

bezosobnik: uniewinniano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się uniewinniał będę się uniewinniać	będę się uniewinniała będę się uniewinniać	będę się uniewinniało będę się uniewinniać	będziemy się uniewinniali będziemy się uniewinniać	będziemy się uniewinniały będziemy się uniewinniać
2 os.	będziesz się uniewinniał będziesz się uniewinniać	będziesz się uniewinniała będziesz się uniewinniać	będziesz się uniewinniało będziesz się uniewinniać	będziecie się uniewinniali będziecie się uniewinniać	będziecie się uniewinniały będziecie się uniewinniać
3 os.	będzie się uniewinniał będzie się uniewinniać	będzie się uniewinniała będzie się uniewinniać	będzie się uniewinniało będzie się uniewinniać	będą się uniewinniali będą się uniewinniać	będą się uniewinniały będą się uniewinniać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uniewinniajmy się
2 os.	uniewinniaj się	uniewinniajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uniewinniałbym się bym się uniewinniał	uniewinniałabym się bym się uniewinniała	uniewinniałobym się bym się uniewinniało	uniewinnialibyśmy się byśmy się uniewinniali	uniewinniałybyśmy się byśmy się uniewinniały
2 os.	uniewinniałbyś się byś się uniewinniał	uniewinniałabyś się byś się uniewinniała	uniewinniałobyś się byś się uniewinniało	uniewinnialibyście się byście się uniewinniali	uniewinniałybyście się byście się uniewinniały
3 os.	uniewinniałby się by się uniewinniał	uniewinniałaby się by się uniewinniała	uniewinniałoby się by się uniewinniało	uniewinnialiby się by się uniewinniali	uniewinniałyby się by się uniewinniały

bezosobnik: uniewinniano by się

bezokolicznik: uniewinniać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: uniewinniając się

gerundium: uniewinnianie się

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	uniewinnianie się	uniewinniania się
D.	uniewinniania się	uniewinniań się
C.	uniewinnianiu się	uniewinnianiom się
B.	uniewinnianie się	uniewinniania się
N.	uniewinnianiem się	uniewinnianiami się
Ms.	uniewinnianiu się	uniewinnianiach się
W.	uniewinnianie się	uniewinniania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: uniewinniający się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	uniewinniający się	uniewinniający się	uniewinniający się	uniewinniające się	uniewinniająca się
D.	uniewinniającego się	uniewinniającego się	uniewinniającego się	uniewinniającego się	uniewinniającej się
C.	uniewinniającemu się	uniewinniającemu się	uniewinniającemu się	uniewinniającemu się	uniewinniającej się
B.	uniewinniającego się	uniewinniającego się	uniewinniający się	uniewinniające się	uniewinniającą się
N.	uniewinniającym się	uniewinniającym się	uniewinniającym się	uniewinniającym się	uniewinniającą się
Ms.	uniewinniającym się	uniewinniającym się	uniewinniającym się	uniewinniającym się	uniewinniającej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	uniewinniający się	uniewinniający się	uniewinniające się	uniewinniające się
D.	uniewinniających się	uniewinniających się	uniewinniających się	uniewinniających się
C.	uniewinniającym się	uniewinniającym się	uniewinniającym się	uniewinniającym się
B.	uniewinniających się	uniewinniających się	uniewinniających się	uniewinniające się
N.	uniewinniającymi się	uniewinniającymi się	uniewinniającymi się	uniewinniającymi się
Ms.	uniewinniających się	uniewinniających się	uniewinniających się	uniewinniających się

odpowiednik aspektowy: uniewinnić się

Składnia

+

uniewinniać się

+

(z CZEGO | przed KIM/CZYM)

Pochodzenie

Czasownik z przedrostkiem u- od przymiotnika niewinny; zob. winny (= winien; przestępstwa)