słodzić - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

powodować, że o potrawa staje się (bardziej) słodka, dodając cukru albo innej substancji o podobnym działaniu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Jedzenie i jego przygotowanie

przyprawy, smaki

Relacje znaczeniowe

synonimy:

osładzać
zasładzać

Połączenia

słodzić herbatę; słodzić cukrem, miodem
środki słodzące; mleko, napoje słodzone; słodzona woda

Cytaty

	Zaparzam kawę w kuchni, słodzę dwiema łyżeczkami cukru. źródło: NKJP: Radosław Kobierski: Harar, 2005
	[...] uprzejmie informuję, że są też tacy, co słodzą kawę miodem, i ja się do nich zaliczam. źródło: NKJP: Iwona L. Konieczna: Szarlotka z ogryzków, 2006
	Do picia było mocno słodzone mleko z proszku i herbata. źródło: NKJP: Henryk Mąka: Piraci znów atakują, 1995
	Za przysmak uchodziły słodkie placki jęczmienne, podobnie jak każde słodkie ciasto przyprawiane miodem, który był jedynym środkiem słodzącym. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	słodzę	słodzimy
2 os.	słodzisz	słodzicie
3 os.	słodzi	słodzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	słodziłem +(e)m słodził	słodziłam +(e)m słodziła	słodziłom +(e)m słodziło	słodziliśmy +(e)śmy słodzili	słodziłyśmy +(e)śmy słodziły
2 os.	słodziłeś +(e)ś słodził	słodziłaś +(e)ś słodziła	słodziłoś +(e)ś słodziło	słodziliście +(e)ście słodzili	słodziłyście +(e)ście słodziły
3 os.	słodził	słodziła	słodziło	słodzili	słodziły

bezosobnik: słodzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę słodził będę słodzić	będę słodziła będę słodzić	będę słodziło będę słodzić	będziemy słodzili będziemy słodzić	będziemy słodziły będziemy słodzić
2 os.	będziesz słodził będziesz słodzić	będziesz słodziła będziesz słodzić	będziesz słodziło będziesz słodzić	będziecie słodzili będziecie słodzić	będziecie słodziły będziecie słodzić
3 os.	będzie słodził będzie słodzić	będzie słodziła będzie słodzić	będzie słodziło będzie słodzić	będą słodzili będą słodzić	będą słodziły będą słodzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		słodźmy słódźmy
2 os.	słodź słódź	słodźcie słódźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	słodziłbym bym słodził	słodziłabym bym słodziła	słodziłobym bym słodziło	słodzilibyśmy byśmy słodzili	słodziłybyśmy byśmy słodziły
2 os.	słodziłbyś byś słodził	słodziłabyś byś słodziła	słodziłobyś byś słodziło	słodzilibyście byście słodzili	słodziłybyście byście słodziły
3 os.	słodziłby by słodził	słodziłaby by słodziła	słodziłoby by słodziło	słodziliby by słodzili	słodziłyby by słodziły

bezosobnik: słodzono by

bezokolicznik: słodzić

imiesłów przysłówkowy współczesny:

słodząc

gerundium: słodzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	słodzenie	słodzenia
D.	słodzenia	słodzeń
C.	słodzeniu	słodzeniom
B.	słodzenie	słodzenia
N.	słodzeniem	słodzeniami
Ms.	słodzeniu	słodzeniach
W.	słodzenie	słodzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: słodzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	słodzący	słodzący	słodzący	słodzące	słodząca
D.	słodzącego	słodzącego	słodzącego	słodzącego	słodzącej
C.	słodzącemu	słodzącemu	słodzącemu	słodzącemu	słodzącej
B.	słodzącego	słodzącego	słodzący	słodzące	słodzącą
N.	słodzącym	słodzącym	słodzącym	słodzącym	słodzącą
Ms.	słodzącym	słodzącym	słodzącym	słodzącym	słodzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	słodzący	słodzący	słodzące	słodzące
D.	słodzących	słodzących	słodzących	słodzących
C.	słodzącym	słodzącym	słodzącym	słodzącym
B.	słodzących	słodzących	słodzących	słodzące
N.	słodzącymi	słodzącymi	słodzącymi	słodzącymi
Ms.	słodzących	słodzących	słodzących	słodzących

imiesłów przymiotnikowy bierny: słodzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	słodzony	słodzony	słodzony	słodzone	słodzona
D.	słodzonego	słodzonego	słodzonego	słodzonego	słodzonej
C.	słodzonemu	słodzonemu	słodzonemu	słodzonemu	słodzonej
B.	słodzonego	słodzonego	słodzony	słodzone	słodzoną
N.	słodzonym	słodzonym	słodzonym	słodzonym	słodzoną
Ms.	słodzonym	słodzonym	słodzonym	słodzonym	słodzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	słodzeni	słodzeni	słodzone	słodzone
D.	słodzonych	słodzonych	słodzonych	słodzonych
C.	słodzonym	słodzonym	słodzonym	słodzonym
B.	słodzonych	słodzonych	słodzonych	słodzone
N.	słodzonymi	słodzonymi	słodzonymi	słodzonymi
Ms.	słodzonych	słodzonych	słodzonych	słodzonych

odpowiedniki aspektowe: osłodzić , posłodzić

Składnia

+

słodzić

+

(CO) + (CZYM)

Pochodzenie

psł. *solditi 'czynić smacznym, słodkim, dodawać słodkiego smaku'

Zob. słodki