-
2.
jednostka organizacyjna o określonej funkcji, związanej ze sprawowaniem władzy, która posiada uprawnienia do podejmowania decyzji w imieniu instytucji lub w konkretnej sprawie -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Funkcjonowanie państwa
władza państwowa
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Funkcjonowanie państwa
urzędy i ich funkcjonowanie -
- krajowy, zagraniczny; finansowy; kompetentny, odpowiedni, właściwy; niezależny organ; organ centralny, nadrzędny, podległy, podrzędny; administracyjny, państwowy, partyjny, rządowy, samorządowy; pomocniczy, powołany, konstytucyjny, statutowy, odpowiedzialny, upoważniony, uprawniony, wyspecjalizowany; emerytalno-rentowy, emerytalny, rentowy; doradczy, opiniodawczo-doradczy, opiniodawczy, prawodawczy, uchwałodawczy, ustawodawczy; kolegialny, przedstawicielski, założycielski; nadzorczy; egzekucyjny, inspekcyjny, kontrolny, koordynujący, wykonawczy; odwoławczy; nadzorujący, prowadzący, przechowujący, przesłuchujący, przyjmujący, rejestrujący, sprawujący, wnioskujący, wykonujący, wypłacający, zarządzający, zatwierdzający, zezwalający, zwalniający; procesowy, sądowy, śledczy, wojskowy, koncesyjny, restrukturyzacyjny; celny, podatkowy; ewidencyjny, rejestracyjny, rejestrowy, paszportowy; wyborczy
- organ pierwszej, drugiej instancji; administracji, gminy, ministerstwa, państwa, Rzeczpospolitej Polskiej, samorządu, sejmu; komisji, komitetu, organizacji, partii, przedsiębiorstwa, spółdzielni, spółki, stronnictwa, towarzystwa, związku; władzy, zarządzania; inspekcji, kontroli, nadzoru, ścigania; ochrony, policji, prokuratury, straży; dowodzenia, postępowania; KC, PZPR, SDRP
- nazwa organu
- niezależny od organów (administracji, państwa...)
- organ działa; nadzorował, uznał za udowodnione, wystąpił o coś / wystąpił z żądaniem; nakazuje, nakłada obowiązek, odmawia czegoś, orzeka, przeprowadza (kontrolę, postępowanie, ...), sprawuje coś, stwierdza, udziela czegoś, ustala (wysokość wadium, opłatę, ...), wstrzymuje, wydaje (decyzję, opinię, postanowienie, ...), wzywa kogoś do czegoś, zarządza, zawiadamia, zwraca coś, zwraca się do kogoś
- dotyczyć jakiegoś organu
- dawać, podać, przekazywać, przedłożyć, przedstawić/przedstawiać, przesyłać, składać, udokumentować, złożyć; pozwalać, umożliwiać; nakazywać; podlegać organowi
- informować, powiadomić/powiadamiać, zawiadomić/zawiadamiać; odwoływać, powołać/powoływać, zatwierdzać; wskazywać, zobowiązywać organ
- być, pozostać/pozostawać organem czegoś
- domagać się, wymagać, żądać od organów
-
Organ egzekucyjny dokonuje zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego przez przesłanie do banku [...] zawiadomienia o zajęciu wierzytelności pieniężnej zobowiązanego [...].
źródło: NKJP: Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji z dnia 17 czerwca 1966 - Dz.U. z 1966r. Nr 24, poz. 151
Organ nadzoru budowlanego ma prawo odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę składowiska odpadów, jeżeli istnieje możliwość wykorzystania lub unieszkodliwiania odpadów.
źródło: NKJP: Czesława Rosik-Dulewska: Podstawy gospodarki odpadami, 2000
W tym czasie sąd był już w Polsce uznawany za organ niezawisły i niezależny od władzy monarszej, z wybieralnością sędziów [...].
źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej, 2001
W drugiej połowie stycznia po wyzwoleniu Kielecczyzny jej organa wojewódzkie przeniosły się do Kielc i proces tworzenia władzy na tym terenie wkroczył w nowy okres [...].
źródło: NKJP: Jan Naumiuk, Kształtowanie się władzy ludowej na Kielecczyźnie, Z pola walki, 1964
Pisma Kołłątaja kładły silniejszy nacisk na reformę organów centralnych państwa.
źródło: NKJP: Alicja Dybkowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn: Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności , 1996
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. organ
organy
książk. organa
D. organu
organów
C. organowi
organom
B. organ
organy
książk. organa
N. organem
organami
Ms. organie
organach
W. organie
organy
książk. organa
-
+ organ + CZEGO -
łac. organum 'urządzenie mechaniczne, przyrząd, instrument'
z gr. órganon 'narzędzie, instrument, narząd ciała'
-
+ organ + CZEGO