-
2.
stanąć na palcach stóp lub na tylnych nogach, żeby czegoś dosięgnąć lub coś zobaczyć -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat zwierząt
zwyczaje i zachowania zwierząt -
hiperonimy: unieść się
-
- wspiąć się na palce/na palcach; na tylne nogi/na tylnych nogach
-
Clark po wyjściu Teksańczyka [...] zastanawiał się chwilę, po czym odłożył teczkę z raportem majora na najwyższą półkę wielkiej szafy pancernej. Aby tego dokonać, musiał wspiąć się na palce.
źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007
Rzucił się ku ojcu, a że był znacznie niższy od niego, wspiął się na palce, żeby go objąć kordialnym ruchem.
źródło: KWSJP: Krystyna Nepomucka: Miłość niedoskonała, 1978
Wiedziony niepohamowaną ciekawością, zbliżył się do okienka. Wspiął się lekko na palcach. Zajrzał do środka.
źródło: KWSJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962
- Nie martw się, stryju. Jakoś sobie poradzimy - wspięła się, by pocałować starego w policzek.
źródło: KWSJP: Jerzy Janicki: Polskie drogi, 1977
Koń pretorianina spłoszony nagłą wrzawą wspiął się na tylnych nogach, rzucił się naprzód.
źródło: NKJP: Teodor Jeske-Choiński: Gasnące słońce, 1958
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wespnę się
wespniemy się
2 os. wespniesz się
wespniecie się
3 os. wespnie się
wespną się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wspiąłem się
+(e)m się wspiął
wspięłam się
+(e)m się wspięła
wspięłom się
+(e)m się wspięło
wspięliśmy się
+(e)śmy się wspięli
wspięłyśmy się
+(e)śmy się wspięły
2 os. wspiąłeś się
+(e)ś się wspiął
wspięłaś się
+(e)ś się wspięła
wspięłoś się
+(e)ś się wspięło
wspięliście się
+(e)ście się wspięli
wspięłyście się
+(e)ście się wspięły
3 os. wspiął się
wspięła się
wspięło się
wspięli się
wspięły się
bezosobnik: wspięto się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wespnijmy się
2 os. wespnij się
wespnijcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wspiąłbym się
bym się wspiął
wspięłabym się
bym się wspięła
wspięłobym się
bym się wspięło
wspięlibyśmy się
byśmy się wspięli
wspięłybyśmy się
byśmy się wspięły
2 os. wspiąłbyś się
byś się wspiął
wspięłabyś się
byś się wspięła
wspięłobyś się
byś się wspięło
wspięlibyście się
byście się wspięli
wspięłybyście się
byście się wspięły
3 os. wspiąłby się
by się wspiął
wspięłaby się
by się wspięła
wspięłoby się
by się wspięło
wspięliby się
by się wspięli
wspięłyby się
by się wspięły
bezosobnik: wspięto by się
bezokolicznik: wspiąć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni: wspiąwszy się
gerundium: wspięcie się
liczba pojedyncza liczba mnoga M. wspięcie się
wspięcia się
D. wspięcia się
wspięć się
C. wspięciu się
wspięciom się
B. wspięcie się
wspięcia się
N. wspięciem się
wspięciami się
Ms. wspięciu się
wspięciach się
W. wspięcie się
wspięcia się
odpowiednik aspektowy: wspinać się
-
Rzżywotny + wspiąć się + na CO | na CZYM + (żeby ZDANIE) -
Zob. piąć się