-
1.
powierzać kogoś lub coś opiece Boga, kreśląc nad nimi znak krzyża i wypowiadając określoną formułę -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Religia – kościół
sakramenty i obrzędy religijne -
- kapłan, ksiądz, Ojciec Święty, papież; matka, ojciec błogosławi
- błogosławić ludowi, miastu, powstańcom, wyprawie, światu
- błogosławić dom, kraj, lud, ludzi, pielgrzymów, strajkujących, sztandar, wiernych, żołnierzy; małżeństwo, młodą parę, związek małżeński
- błogosławić znakiem krzyża
- błogosławić na drogę, na dalszą drogę życia, na ostatnią drogę
- błogosławić z całego serca
- błogosławić i dodawać otuchy, błogosławić i modlić się, błogosławić i pozdrawiać wiernych, błogosławić i wybaczać
-
Witało cara duchowieństwo stolicy, błogosławili go biskupi.
źródło: NKJP: S.Żagiel: Znane - nieznane. Nie tylko walczący patrioci..., Tygodnik Ciechanowski, 2006-04-09
Piękny to i szlachetny zwyczaj prosić rodziców o błogosławieństwo. Ledwie [...] przebrzmiały słowa mamy błogosławiącej młodą parę na nową drogę życia, kiedy cicho skrzypnęły drzwi salonu i ukazała się w nich smukła, piękna pani.
źródło: NKJP: Maria Krüger: Godzina pąsowej róży, 1960
Mnisi asystują przy pogrzebach, błogosławią nowo wybudowane domostwa.
źródło: NKJP: Lucjan Wolanowski: Upał i gorączka, 1996
Dzień świętego Rocha, 16 sierpnia w niektórych regionach obchodzony był jako święto pasterskie. W tym dniu spędzano bydło pod kościoły, gdzie księża błogosławili je.
źródło: NKJP: Jolanta Flach: Matki Boskiej Zielnej, Tygodnik Podhalański, 1996, nr 33
Uczestników żegnał ksiądz kanonik Bernard Kasprzycki [...]. Kapłan błogosławił im i życzył, aby głęboka wiara dodawała im sił w pokonywaniu pielgrzymiego trudu.
źródło: NKJP: (pok): Zwoleńscy pielgrzymi na szlaku, Echo Dnia, 2007-08-11
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. błogosławię
błogosławimy
2 os. błogosławisz
błogosławicie
3 os. błogosławi
błogosławią
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. błogosławiłem
+(e)m błogosławił
błogosławiłam
+(e)m błogosławiła
błogosławiłom
+(e)m błogosławiło
błogosławiliśmy
+(e)śmy błogosławili
błogosławiłyśmy
+(e)śmy błogosławiły
2 os. błogosławiłeś
+(e)ś błogosławił
błogosławiłaś
+(e)ś błogosławiła
błogosławiłoś
+(e)ś błogosławiło
błogosławiliście
+(e)ście błogosławili
błogosławiłyście
+(e)ście błogosławiły
3 os. błogosławił
błogosławiła
błogosławiło
błogosławili
błogosławiły
bezosobnik: błogosławiono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę błogosławił
będę błogosławić
będę błogosławiła
będę błogosławić
będę błogosławiło
będę błogosławić
będziemy błogosławili
będziemy błogosławić
będziemy błogosławiły
będziemy błogosławić
2 os. będziesz błogosławił
będziesz błogosławić
będziesz błogosławiła
będziesz błogosławić
będziesz błogosławiło
będziesz błogosławić
będziecie błogosławili
będziecie błogosławić
będziecie błogosławiły
będziecie błogosławić
3 os. będzie błogosławił
będzie błogosławić
będzie błogosławiła
będzie błogosławić
będzie błogosławiło
będzie błogosławić
będą błogosławili
będą błogosławić
będą błogosławiły
będą błogosławić
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. błogosławmy
2 os. błogosław
błogosławcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. błogosławiłbym
bym błogosławił
błogosławiłabym
bym błogosławiła
błogosławiłobym
bym błogosławiło
błogosławilibyśmy
byśmy błogosławili
błogosławiłybyśmy
byśmy błogosławiły
2 os. błogosławiłbyś
byś błogosławił
błogosławiłabyś
byś błogosławiła
błogosławiłobyś
byś błogosławiło
błogosławilibyście
byście błogosławili
błogosławiłybyście
byście błogosławiły
3 os. błogosławiłby
by błogosławił
błogosławiłaby
by błogosławiła
błogosławiłoby
by błogosławiło
błogosławiliby
by błogosławili
błogosławiłyby
by błogosławiły
bezosobnik: błogosławiono by
bezokolicznik: błogosławić
imiesłów przysłówkowy współczesny: błogosławiąc
gerundium: błogosławienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. błogosławienie
błogosławienia
D. błogosławienia
błogosławień
C. błogosławieniu
błogosławieniom
B. błogosławienie
błogosławienia
N. błogosławieniem
błogosławieniami
Ms. błogosławieniu
błogosławieniach
W. błogosławienie
błogosławienia
imiesłów przymiotnikowy czynny: błogosławiący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. błogosławiący
błogosławiący
błogosławiący
błogosławiące
błogosławiąca
D. błogosławiącego
błogosławiącego
błogosławiącego
błogosławiącego
błogosławiącej
C. błogosławiącemu
błogosławiącemu
błogosławiącemu
błogosławiącemu
błogosławiącej
B. błogosławiącego
błogosławiącego
błogosławiący
błogosławiące
błogosławiącą
N. błogosławiącym
błogosławiącym
błogosławiącym
błogosławiącym
błogosławiącą
Ms. błogosławiącym
błogosławiącym
błogosławiącym
błogosławiącym
błogosławiącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. błogosławiący
błogosławiący
błogosławiące
błogosławiące
D. błogosławiących
błogosławiących
błogosławiących
błogosławiących
C. błogosławiącym
błogosławiącym
błogosławiącym
błogosławiącym
B. błogosławiących
błogosławiących
błogosławiących
błogosławiące
N. błogosławiącymi
błogosławiącymi
błogosławiącymi
błogosławiącymi
Ms. błogosławiących
błogosławiących
błogosławiących
błogosławiących
imiesłów przymiotnikowy bierny: błogosławiony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. błogosławiony
błogosławiony
błogosławiony
błogosławione
błogosławiona
D. błogosławionego
błogosławionego
błogosławionego
błogosławionego
błogosławionej
C. błogosławionemu
błogosławionemu
błogosławionemu
błogosławionemu
błogosławionej
B. błogosławionego
błogosławionego
błogosławiony
błogosławione
błogosławioną
N. błogosławionym
błogosławionym
błogosławionym
błogosławionym
błogosławioną
Ms. błogosławionym
błogosławionym
błogosławionym
błogosławionym
błogosławionej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. błogosławieni
błogosławieni
błogosławione
błogosławione
D. błogosławionych
błogosławionych
błogosławionych
błogosławionych
C. błogosławionym
błogosławionym
błogosławionym
błogosławionym
B. błogosławionych
błogosławionych
błogosławionych
błogosławione
N. błogosławionymi
błogosławionymi
błogosławionymi
błogosławionymi
Ms. błogosławionych
błogosławionych
błogosławionych
błogosławionych
odpowiednik aspektowy: pobłogosławić
-
Rz osobowy + błogosławić + KOGO/CORz osobowy + błogosławić + KOMU -
st.czes. blahoslaviti
scs. blagosloviti
z gr. eulogeĩn 'wysławiać, chwalić, błogosławić'