błogosławić - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

kreśląc znak krzyża i wypowiadając określoną formułę, nadawać czemuś charakter sakralny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Religia – kościół

sakramenty i obrzędy religijne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

uświęcać

Połączenia

biskup, ksiądz, papież, Ojciec Święty błogosławi
błogosławić chleb, kaplicę, obraz, świece, wino, wodę

Cytaty

Kapłan błogosławi wodę i wlewa do niej kroplę oleju. Ta woda przez cały następny rok służy podczas udzielania sakramentu chrztu.

źródło: NKJP: G.Czerwińska: O kościele ormiańskim, Tygodnik Ciechanowski, 2007-05-06

Każdego dnia o zachodzie słońca członkowie sekty ubierali się odświętnie, otrzymywali w basenie chrzest codzienny i zasiadali do wspólnej wieczerzy, podczas której przełożony błogosławił chleb i wino.

źródło: KWSJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Kiedy myślałam, że już umieram, zapragnęłam bardzo żyć. I zaczęłam się modlić do Boga, jak moja matka w piątek wieczór, kiedy błogosławiła świece.

źródło: KWSJP: Julian Stryjkowski: Echo, 1988

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	błogosławię	błogosławimy
2 os.	błogosławisz	błogosławicie
3 os.	błogosławi	błogosławią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	błogosławiłem +(e)m błogosławił	błogosławiłam +(e)m błogosławiła	błogosławiłom +(e)m błogosławiło	błogosławiliśmy +(e)śmy błogosławili	błogosławiłyśmy +(e)śmy błogosławiły
2 os.	błogosławiłeś +(e)ś błogosławił	błogosławiłaś +(e)ś błogosławiła	błogosławiłoś +(e)ś błogosławiło	błogosławiliście +(e)ście błogosławili	błogosławiłyście +(e)ście błogosławiły
3 os.	błogosławił	błogosławiła	błogosławiło	błogosławili	błogosławiły

bezosobnik: błogosławiono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę błogosławił będę błogosławić	będę błogosławiła będę błogosławić	będę błogosławiło będę błogosławić	będziemy błogosławili będziemy błogosławić	będziemy błogosławiły będziemy błogosławić
2 os.	będziesz błogosławił będziesz błogosławić	będziesz błogosławiła będziesz błogosławić	będziesz błogosławiło będziesz błogosławić	będziecie błogosławili będziecie błogosławić	będziecie błogosławiły będziecie błogosławić
3 os.	będzie błogosławił będzie błogosławić	będzie błogosławiła będzie błogosławić	będzie błogosławiło będzie błogosławić	będą błogosławili będą błogosławić	będą błogosławiły będą błogosławić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		błogosławmy
2 os.	błogosław	błogosławcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	błogosławiłbym bym błogosławił	błogosławiłabym bym błogosławiła	błogosławiłobym bym błogosławiło	błogosławilibyśmy byśmy błogosławili	błogosławiłybyśmy byśmy błogosławiły
2 os.	błogosławiłbyś byś błogosławił	błogosławiłabyś byś błogosławiła	błogosławiłobyś byś błogosławiło	błogosławilibyście byście błogosławili	błogosławiłybyście byście błogosławiły
3 os.	błogosławiłby by błogosławił	błogosławiłaby by błogosławiła	błogosławiłoby by błogosławiło	błogosławiliby by błogosławili	błogosławiłyby by błogosławiły

bezosobnik: błogosławiono by

bezokolicznik: błogosławić

imiesłów przysłówkowy współczesny: błogosławiąc

gerundium: błogosławienie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	błogosławienie	błogosławienia
D.	błogosławienia	błogosławień
C.	błogosławieniu	błogosławieniom
B.	błogosławienie	błogosławienia
N.	błogosławieniem	błogosławieniami
Ms.	błogosławieniu	błogosławieniach
W.	błogosławienie	błogosławienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: błogosławiący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	błogosławiący	błogosławiący	błogosławiący	błogosławiące	błogosławiąca
D.	błogosławiącego	błogosławiącego	błogosławiącego	błogosławiącego	błogosławiącej
C.	błogosławiącemu	błogosławiącemu	błogosławiącemu	błogosławiącemu	błogosławiącej
B.	błogosławiącego	błogosławiącego	błogosławiący	błogosławiące	błogosławiącą
N.	błogosławiącym	błogosławiącym	błogosławiącym	błogosławiącym	błogosławiącą
Ms.	błogosławiącym	błogosławiącym	błogosławiącym	błogosławiącym	błogosławiącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	błogosławiący	błogosławiący	błogosławiące	błogosławiące
D.	błogosławiących	błogosławiących	błogosławiących	błogosławiących
C.	błogosławiącym	błogosławiącym	błogosławiącym	błogosławiącym
B.	błogosławiących	błogosławiących	błogosławiących	błogosławiące
N.	błogosławiącymi	błogosławiącymi	błogosławiącymi	błogosławiącymi
Ms.	błogosławiących	błogosławiących	błogosławiących	błogosławiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: błogosławiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	błogosławiony	błogosławiony	błogosławiony	błogosławione	błogosławiona
D.	błogosławionego	błogosławionego	błogosławionego	błogosławionego	błogosławionej
C.	błogosławionemu	błogosławionemu	błogosławionemu	błogosławionemu	błogosławionej
B.	błogosławionego	błogosławionego	błogosławiony	błogosławione	błogosławioną
N.	błogosławionym	błogosławionym	błogosławionym	błogosławionym	błogosławioną
Ms.	błogosławionym	błogosławionym	błogosławionym	błogosławionym	błogosławionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	błogosławieni	błogosławieni	błogosławione	błogosławione
D.	błogosławionych	błogosławionych	błogosławionych	błogosławionych
C.	błogosławionym	błogosławionym	błogosławionym	błogosławionym
B.	błogosławionych	błogosławionych	błogosławionych	błogosławione
N.	błogosławionymi	błogosławionymi	błogosławionymi	błogosławionymi
Ms.	błogosławionych	błogosławionych	błogosławionych	błogosławionych

odpowiednik aspektowy: pobłogosławić

Składnia

Rz _osobowy

+

błogosławić

+

CO

Pochodzenie

st.czes. blahoslaviti

scs. blagosloviti

z gr. eulogeĩn 'wysławiać, chwalić, błogosławić'