UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

plątać się

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob.  plątać 

1. z żyłką

Definicja

krzyżując się, zaczepiać o siebie w sposób, który utrudnia rozdzielenie lub rozprostowanie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  motać się, splątywać się, zaplątywać się
antonimy:  rozplątywać się, rozsupływać się

Połączenia

  • nici, sznurki, sznurówki, włosy plączą się

Cytaty

Sznurówki plączą się i zawijają w supełki.

źródło: NKJP: Katarzyna Ostrowska: Sny – klucz, 2000

Taki klocek nazywał się „lalka”. Dzięki „lalce” poszczególne sznurki nie plątały się przy kręceniu grubszych powróseł.

źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008

Ich włosy plątały się w jeden gąszcz, choć ciągle je odgarniał [...]

źródło: NKJP: Max Cegielski: Apokalipso, 2004

Pierwszą śrucinę zaciskam powyżej krętlika w odległości większej niż długość przyponu. Dzięki temu podczas rzutu przypon nie plącze się z żyłką.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączę się
kwestion. plątam się
 plączemy się
kwestion. plątamy się
2 os. plączesz się
kwestion. plątasz się
 plączecie się
kwestion. plątacie się
3 os. plącze się
kwestion. pląta się
 plączą się
kwestion. plątają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałem się
+(e)m się plątał
 plątałam się
+(e)m się plątała
 plątałom się
+(e)m się plątało
 plątaliśmy się
+(e)śmy się plątali
 plątałyśmy się
+(e)śmy się plątały
2 os. plątałeś się
+(e)ś się plątał
 plątałaś się
+(e)ś się plątała
 plątałoś się
+(e)ś się plątało
 plątaliście się
+(e)ście się plątali
 plątałyście się
+(e)ście się plątały
3 os. plątał się
 plątała się
 plątało się
 plątali się
 plątały się

bezosobnik: plątano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się plątał
będę się plątać
 będę się plątała
będę się plątać
 będę się plątało
będę się plątać
 będziemy się plątali
będziemy się plątać
 będziemy się plątały
będziemy się plątać
2 os. będziesz się plątał
będziesz się plątać
 będziesz się plątała
będziesz się plątać
 będziesz się plątało
będziesz się plątać
 będziecie się plątali
będziecie się plątać
 będziecie się plątały
będziecie się plątać
3 os. będzie się plątał
będzie się plątać
 będzie się plątała
będzie się plątać
 będzie się plątało
będzie się plątać
 będą się plątali
będą się plątać
 będą się plątały
będą się plątać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączmy się
kwestion. plątajmy się
2 os. plącz się
kwestion. plątaj się
 plączcie się
kwestion. plątajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałbym się
bym się plątał
 plątałabym się
bym się plątała
 plątałobym się
bym się plątało
 plątalibyśmy się
byśmy się plątali
 plątałybyśmy się
byśmy się plątały
2 os. plątałbyś się
byś się plątał
 plątałabyś się
byś się plątała
 plątałobyś się
byś się plątało
 plątalibyście się
byście się plątali
 plątałybyście się
byście się plątały
3 os. plątałby się
by się plątał
 plątałaby się
by się plątała
 plątałoby się
by się plątało
 plątaliby się
by się plątali
 plątałyby się
by się plątały

bezosobnik: plątano by się

bezokolicznik: plątać się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

plącząc się
plątając się

gerundium: plątanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: plączący się

odpowiedniki aspektowe: poplątać się , zaplątać się

Składnia

bez ograniczeń + plątać się +
z CZYM
bez ograniczeń + plątać się +
w CO
Rzpl + plątać się + bez ograniczeń

2. z fikcją

Definicja

stawać się niewłaściwie rozpoznawanym lub nieodróżnianym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  gmatwać się, krochmalić się, mieszać się, mylić się, pieprzyć się, splątywać się

Cytaty

Żeby się nie postarzać nad miarę, powiem, że byłem dzieckiem w tych czasach i może to, co pamiętam, plącze mi się z tym, co potem słyszałem i o czym czytałem.

źródło: NKJP: Ernest Skalski: Wyobraźmy sobie, że gdzieś na Syberii z wiecznej zmarzliny wykopują Polaka, zesłanego tam za Powstanie..., Gazeta Wyborcza, 1995-05-26

Tak dziwnie plączą się dziecku: i bajka, i sen, i prawdziwe życie.

źródło: NKJP: Anna Sobolewska: Cela: odpowiedź na zespół Downa, 2009

Cienkie głosy małolatek i nieletnich chłopców plączą się i krzyżują z chrapliwym basem zwyrodnialców nad przestrzenią tego upiornego podwórza, którego rozległość odgaduje się dopiero po zmatowiałych i rozpłyniętych w dali rykach.

źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005

Na obszarach wschodnich państwa polskiego, zdominowanych przecież przez rusińską ludność prawosławną, plątały się wszak z sobą i wchodziły w gwałtowne konflikty rozliczne interesy, niekoniecznie religijne.

źródło: NKJP: Zbigniew Mikołejko: Żywoty świętych poprawione, 2000

Opowieści plątały się i mieszały w jeden absurdalny ciąg zdarzeń, którego koniec był oczywisty.

źródło: NKJP: Piotr Rowicki: Przed górami, przed lasami, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączę się
kwestion. plątam się
 plączemy się
kwestion. plątamy się
2 os. plączesz się
kwestion. plątasz się
 plączecie się
kwestion. plątacie się
3 os. plącze się
kwestion. pląta się
 plączą się
kwestion. plątają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałem się
+(e)m się plątał
 plątałam się
+(e)m się plątała
 plątałom się
+(e)m się plątało
 plątaliśmy się
+(e)śmy się plątali
 plątałyśmy się
+(e)śmy się plątały
2 os. plątałeś się
+(e)ś się plątał
 plątałaś się
+(e)ś się plątała
 plątałoś się
+(e)ś się plątało
 plątaliście się
+(e)ście się plątali
 plątałyście się
+(e)ście się plątały
3 os. plątał się
 plątała się
 plątało się
 plątali się
 plątały się

bezosobnik: plątano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się plątał
będę się plątać
 będę się plątała
będę się plątać
 będę się plątało
będę się plątać
 będziemy się plątali
będziemy się plątać
 będziemy się plątały
będziemy się plątać
2 os. będziesz się plątał
będziesz się plątać
 będziesz się plątała
będziesz się plątać
 będziesz się plątało
będziesz się plątać
 będziecie się plątali
będziecie się plątać
 będziecie się plątały
będziecie się plątać
3 os. będzie się plątał
będzie się plątać
 będzie się plątała
będzie się plątać
 będzie się plątało
będzie się plątać
 będą się plątali
będą się plątać
 będą się plątały
będą się plątać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączmy się
kwestion. plątajmy się
2 os. plącz się
kwestion. plątaj się
 plączcie się
kwestion. plątajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałbym się
bym się plątał
 plątałabym się
bym się plątała
 plątałobym się
bym się plątało
 plątalibyśmy się
byśmy się plątali
 plątałybyśmy się
byśmy się plątały
2 os. plątałbyś się
byś się plątał
 plątałabyś się
byś się plątała
 plątałobyś się
byś się plątało
 plątalibyście się
byście się plątali
 plątałybyście się
byście się plątały
3 os. plątałby się
by się plątał
 plątałaby się
by się plątała
 plątałoby się
by się plątało
 plątaliby się
by się plątali
 plątałyby się
by się plątały

bezosobnik: plątano by się

bezokolicznik: plątać się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

plącząc się
plątając się

gerundium: plątanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: plączący się

odpowiednik aspektowy: poplątać się

Składnia

bez ograniczeń + plątać się +
(KOMU) + z CZYM
Rzpl + plątać się + bez ograniczeń

3.a na sznurku

Definicja

zwisać gdzieś, przeszkadzając komuś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • spódnica plącze się

Cytaty

Szła coraz wolniej, poranione nogi krwawiły, mokra spódnica plątała się wokół kostek.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Dorosły pasek ciągle zjeżdżał z wydętego brzucha, zaprasowane w kant spodnie plątały się po podłodze. Podstawiały nogawki spiczastym półbutom.

źródło: NKJP: Piotr Pietucha: Stróż obłąkanych, 2004

Nogi i ręce dziewczyny były rozrzucone, a wokół brzucha plątało się coś przypominającego sznur parówek wyciągniętych właśnie z zamrażalnika.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Skarb w glinianym naczyniu, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączę się
kwestion. plątam się
 plączemy się
kwestion. plątamy się
2 os. plączesz się
kwestion. plątasz się
 plączecie się
kwestion. plątacie się
3 os. plącze się
kwestion. pląta się
 plączą się
kwestion. plątają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałem się
+(e)m się plątał
 plątałam się
+(e)m się plątała
 plątałom się
+(e)m się plątało
 plątaliśmy się
+(e)śmy się plątali
 plątałyśmy się
+(e)śmy się plątały
2 os. plątałeś się
+(e)ś się plątał
 plątałaś się
+(e)ś się plątała
 plątałoś się
+(e)ś się plątało
 plątaliście się
+(e)ście się plątali
 plątałyście się
+(e)ście się plątały
3 os. plątał się
 plątała się
 plątało się
 plątali się
 plątały się

bezosobnik: plątano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się plątał
będę się plątać
 będę się plątała
będę się plątać
 będę się plątało
będę się plątać
 będziemy się plątali
będziemy się plątać
 będziemy się plątały
będziemy się plątać
2 os. będziesz się plątał
będziesz się plątać
 będziesz się plątała
będziesz się plątać
 będziesz się plątało
będziesz się plątać
 będziecie się plątali
będziecie się plątać
 będziecie się plątały
będziecie się plątać
3 os. będzie się plątał
będzie się plątać
 będzie się plątała
będzie się plątać
 będzie się plątało
będzie się plątać
 będą się plątali
będą się plątać
 będą się plątały
będą się plątać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączmy się
kwestion. plątajmy się
2 os. plącz się
kwestion. plątaj się
 plączcie się
kwestion. plątajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałbym się
bym się plątał
 plątałabym się
bym się plątała
 plątałobym się
bym się plątało
 plątalibyśmy się
byśmy się plątali
 plątałybyśmy się
byśmy się plątały
2 os. plątałbyś się
byś się plątał
 plątałabyś się
byś się plątała
 plątałobyś się
byś się plątało
 plątalibyście się
byście się plątali
 plątałybyście się
byście się plątały
3 os. plątałby się
by się plątał
 plątałaby się
by się plątała
 plątałoby się
by się plątało
 plątaliby się
by się plątali
 plątałyby się
by się plątały

bezosobnik: plątano by się

bezokolicznik: plątać się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

plącząc się
plątając się

gerundium: plątanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: plączący się

Składnia

bez ograniczeń + plątać się +
GDZIE

3.b w spodniach

Definicja

zaczepiać się o coś w sposób, który utrudnia lub uniemożliwia poruszanie się

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zaplątywać się

Połączenia

  • plątać się w kable
  • plątać się w spodniach

Cytaty

Zanim napastnik wstał, plącząc się w długim habicie, Stevar przyłożył mu miecz do gardła

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Smoczy Pakt, 2003

Szybkim ruchem odłożył rzeczy na stół i plącząc się w kablach, skoczył do domofonu.

źródło: NKJP: Dariusz Żukowski: Miłość morderców, 2009

Admirał, plącząc się w połach płaszcza, biegł ciężko na dziób.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Raz po raz ktoś plątał się w kabel mikrofonu, ktoś zapominał tekstu z przejęcia, a na scenie przybywało przedszkolaków.

źródło: NKJP: A. Zimoń: Kolorowo i świątecznie, Nowiny Raciborskie, 2002-01-02

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączę się
kwestion. plątam się
 plączemy się
kwestion. plątamy się
2 os. plączesz się
kwestion. plątasz się
 plączecie się
kwestion. plątacie się
3 os. plącze się
kwestion. pląta się
 plączą się
kwestion. plątają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałem się
+(e)m się plątał
 plątałam się
+(e)m się plątała
 plątałom się
+(e)m się plątało
 plątaliśmy się
+(e)śmy się plątali
 plątałyśmy się
+(e)śmy się plątały
2 os. plątałeś się
+(e)ś się plątał
 plątałaś się
+(e)ś się plątała
 plątałoś się
+(e)ś się plątało
 plątaliście się
+(e)ście się plątali
 plątałyście się
+(e)ście się plątały
3 os. plątał się
 plątała się
 plątało się
 plątali się
 plątały się

bezosobnik: plątano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się plątał
będę się plątać
 będę się plątała
będę się plątać
 będę się plątało
będę się plątać
 będziemy się plątali
będziemy się plątać
 będziemy się plątały
będziemy się plątać
2 os. będziesz się plątał
będziesz się plątać
 będziesz się plątała
będziesz się plątać
 będziesz się plątało
będziesz się plątać
 będziecie się plątali
będziecie się plątać
 będziecie się plątały
będziecie się plątać
3 os. będzie się plątał
będzie się plątać
 będzie się plątała
będzie się plątać
 będzie się plątało
będzie się plątać
 będą się plątali
będą się plątać
 będą się plątały
będą się plątać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączmy się
kwestion. plątajmy się
2 os. plącz się
kwestion. plątaj się
 plączcie się
kwestion. plątajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałbym się
bym się plątał
 plątałabym się
bym się plątała
 plątałobym się
bym się plątało
 plątalibyśmy się
byśmy się plątali
 plątałybyśmy się
byśmy się plątały
2 os. plątałbyś się
byś się plątał
 plątałabyś się
byś się plątała
 plątałobyś się
byś się plątało
 plątalibyście się
byście się plątali
 plątałybyście się
byście się plątały
3 os. plątałby się
by się plątał
 plątałaby się
by się plątała
 plątałoby się
by się plątało
 plątaliby się
by się plątali
 plątałyby się
by się plątały

bezosobnik: plątano by się

bezokolicznik: plątać się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

plącząc się
plątając się

gerundium: plątanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: plączący się

odpowiednik aspektowy: zaplątać się

Składnia

bez ograniczeń + plątać się +
w CO | w CZYM

4. na podłodze

Definicja

niepotrzebnie znajdować się w jakimś miejscu, będąc tam pozostawionym lub porzuconym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pętać się

Cytaty

Machinalnie sięgnął po leżącą na stoliku książkę Dumasa. Wpatrywał się w nią przez chwilę, jakby zdziwiony, że takie rzeczy plączą się po domu.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004

Wśród rupieci i dzieł sztuki plączą się tu i ówdzie części garderoby i resztki jedzenia w garnkach, garnuszkach, słojach, słoikach na talerzach, i na papierach...

źródło: NKJP: Krystyna Berwińska: Con Amore, 1976

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączę się
kwestion. plątam się
 plączemy się
kwestion. plątamy się
2 os. plączesz się
kwestion. plątasz się
 plączecie się
kwestion. plątacie się
3 os. plącze się
kwestion. pląta się
 plączą się
kwestion. plątają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałem się
+(e)m się plątał
 plątałam się
+(e)m się plątała
 plątałom się
+(e)m się plątało
 plątaliśmy się
+(e)śmy się plątali
 plątałyśmy się
+(e)śmy się plątały
2 os. plątałeś się
+(e)ś się plątał
 plątałaś się
+(e)ś się plątała
 plątałoś się
+(e)ś się plątało
 plątaliście się
+(e)ście się plątali
 plątałyście się
+(e)ście się plątały
3 os. plątał się
 plątała się
 plątało się
 plątali się
 plątały się

bezosobnik: plątano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się plątał
będę się plątać
 będę się plątała
będę się plątać
 będę się plątało
będę się plątać
 będziemy się plątali
będziemy się plątać
 będziemy się plątały
będziemy się plątać
2 os. będziesz się plątał
będziesz się plątać
 będziesz się plątała
będziesz się plątać
 będziesz się plątało
będziesz się plątać
 będziecie się plątali
będziecie się plątać
 będziecie się plątały
będziecie się plątać
3 os. będzie się plątał
będzie się plątać
 będzie się plątała
będzie się plątać
 będzie się plątało
będzie się plątać
 będą się plątali
będą się plątać
 będą się plątały
będą się plątać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączmy się
kwestion. plątajmy się
2 os. plącz się
kwestion. plątaj się
 plączcie się
kwestion. plątajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałbym się
bym się plątał
 plątałabym się
bym się plątała
 plątałobym się
bym się plątało
 plątalibyśmy się
byśmy się plątali
 plątałybyśmy się
byśmy się plątały
2 os. plątałbyś się
byś się plątał
 plątałabyś się
byś się plątała
 plątałobyś się
byś się plątało
 plątalibyście się
byście się plątali
 plątałybyście się
byście się plątały
3 os. plątałby się
by się plątał
 plątałaby się
by się plątała
 plątałoby się
by się plątało
 plątaliby się
by się plątali
 plątałyby się
by się plątały

bezosobnik: plątano by się

bezokolicznik: plątać się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

plącząc się
plątając się

gerundium: plątanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: plączący się

Składnia

bez ograniczeń + plątać się +
GDZIE

5. w głowie

Definicja

pojawiać się i znikać bezładnie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chrzanić się, mieszać się, mylić się, pitolić się

Połączenia

  • myśli, pytania plączą się
  • plątać się po głowie
  • plątać się w głowie

Cytaty

Fakty, cytaty, definicje, prawa i wzory plączą się w ich głowach, nie łącząc się ze sobą, nie układając się w całość.

źródło: NKJP: Wojciech Bonowicz: „Rzecz wyobraźni”, Tygodnik Powszechny, 1994

Ręce i nogi stają się leniwe, myśli plączą się.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem: (Francja 1940-1944), 1957

Wokół ust plątał się mu dziwny uśmieszek.

źródło: NKJP: Ewa Przybylska: Dotyk motyla, 1994

Plątały się w niej jakieś pozostałości starych, ludzkich czy nawet zwierzęcych myśli, jakieś wspomnienia i obrazy.

źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996

Warszawa przyciągała i odpychała, nadawała sprzeczne komunikaty, które plątały się w głowie Juliusza.

źródło: NKJP: Max Cegielski: Apokalipso, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączę się
kwestion. plątam się
 plączemy się
kwestion. plątamy się
2 os. plączesz się
kwestion. plątasz się
 plączecie się
kwestion. plątacie się
3 os. plącze się
kwestion. pląta się
 plączą się
kwestion. plątają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałem się
+(e)m się plątał
 plątałam się
+(e)m się plątała
 plątałom się
+(e)m się plątało
 plątaliśmy się
+(e)śmy się plątali
 plątałyśmy się
+(e)śmy się plątały
2 os. plątałeś się
+(e)ś się plątał
 plątałaś się
+(e)ś się plątała
 plątałoś się
+(e)ś się plątało
 plątaliście się
+(e)ście się plątali
 plątałyście się
+(e)ście się plątały
3 os. plątał się
 plątała się
 plątało się
 plątali się
 plątały się

bezosobnik: plątano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się plątał
będę się plątać
 będę się plątała
będę się plątać
 będę się plątało
będę się plątać
 będziemy się plątali
będziemy się plątać
 będziemy się plątały
będziemy się plątać
2 os. będziesz się plątał
będziesz się plątać
 będziesz się plątała
będziesz się plątać
 będziesz się plątało
będziesz się plątać
 będziecie się plątali
będziecie się plątać
 będziecie się plątały
będziecie się plątać
3 os. będzie się plątał
będzie się plątać
 będzie się plątała
będzie się plątać
 będzie się plątało
będzie się plątać
 będą się plątali
będą się plątać
 będą się plątały
będą się plątać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączmy się
kwestion. plątajmy się
2 os. plącz się
kwestion. plątaj się
 plączcie się
kwestion. plątajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałbym się
bym się plątał
 plątałabym się
bym się plątała
 plątałobym się
bym się plątało
 plątalibyśmy się
byśmy się plątali
 plątałybyśmy się
byśmy się plątały
2 os. plątałbyś się
byś się plątał
 plątałabyś się
byś się plątała
 plątałobyś się
byś się plątało
 plątalibyście się
byście się plątali
 plątałybyście się
byście się plątały
3 os. plątałby się
by się plątał
 plątałaby się
by się plątała
 plątałoby się
by się plątało
 plątaliby się
by się plątali
 plątałyby się
by się plątały

bezosobnik: plątano by się

bezokolicznik: plątać się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

plącząc się
plątając się

gerundium: plątanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: plączący się

Składnia

bez ograniczeń + plątać się +
(GDZIE)

6. po mieście

Definicja

poruszać się po jakimś terenie bez wyraźnego celu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kręcić się, pałętać się, pętać się

Połączenia

  • dzieci plączą się
  • plątać się bez celu
  • plątać się po mieszkaniu, po mieście, po ulicy

Cytaty

Nie chciałem, żeby dziadek sam plątał się po drodze, wstawiliśmy więc rower na tylne siedzenie i odwiozłem go do Kurkowa.

źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

Kolorowa piłka plącze się pod nogami, wpada na porzucone bagaże, raz po raz się od nich odbija.

źródło: NKJP: Magdalena Tulli: Tryby, 2003

Między aktorami plącze się prosię i ryje w trawie zarastającej obejście.

źródło: NKJP: Roman Pawłowski: Car Mikołaj powrócił, Gazeta Wyborcza, 1994-10-12

Śmierć Ricarda narobiła sporo zamieszana. Miała być nawet wspomniana w najważniejszym wydaniu wiadomości, ale huragan, który od kilku dni plątał się nad Pacyfikiem, uderzył w zachodnie wybrzeże.

źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

Po obejściu plątały się kury, kaczki, dużo kotów oraz osób znanych mi z pracy i z prasy.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączę się
kwestion. plątam się
 plączemy się
kwestion. plątamy się
2 os. plączesz się
kwestion. plątasz się
 plączecie się
kwestion. plątacie się
3 os. plącze się
kwestion. pląta się
 plączą się
kwestion. plątają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałem się
+(e)m się plątał
 plątałam się
+(e)m się plątała
 plątałom się
+(e)m się plątało
 plątaliśmy się
+(e)śmy się plątali
 plątałyśmy się
+(e)śmy się plątały
2 os. plątałeś się
+(e)ś się plątał
 plątałaś się
+(e)ś się plątała
 plątałoś się
+(e)ś się plątało
 plątaliście się
+(e)ście się plątali
 plątałyście się
+(e)ście się plątały
3 os. plątał się
 plątała się
 plątało się
 plątali się
 plątały się

bezosobnik: plątano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się plątał
będę się plątać
 będę się plątała
będę się plątać
 będę się plątało
będę się plątać
 będziemy się plątali
będziemy się plątać
 będziemy się plątały
będziemy się plątać
2 os. będziesz się plątał
będziesz się plątać
 będziesz się plątała
będziesz się plątać
 będziesz się plątało
będziesz się plątać
 będziecie się plątali
będziecie się plątać
 będziecie się plątały
będziecie się plątać
3 os. będzie się plątał
będzie się plątać
 będzie się plątała
będzie się plątać
 będzie się plątało
będzie się plątać
 będą się plątali
będą się plątać
 będą się plątały
będą się plątać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączmy się
kwestion. plątajmy się
2 os. plącz się
kwestion. plątaj się
 plączcie się
kwestion. plątajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałbym się
bym się plątał
 plątałabym się
bym się plątała
 plątałobym się
bym się plątało
 plątalibyśmy się
byśmy się plątali
 plątałybyśmy się
byśmy się plątały
2 os. plątałbyś się
byś się plątał
 plątałabyś się
byś się plątała
 plątałobyś się
byś się plątało
 plątalibyście się
byście się plątali
 plątałybyście się
byście się plątały
3 os. plątałby się
by się plątał
 plątałaby się
by się plątała
 plątałoby się
by się plątało
 plątaliby się
by się plątali
 plątałyby się
by się plątały

bezosobnik: plątano by się

bezokolicznik: plątać się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

plącząc się
plątając się

gerundium: plątanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: plączący się

Składnia

bez ograniczeń + plątać się +
GDZIE

7. mówiąc

Definicja

mówić w sposób nieskładny lub niespójny, taki, że kolejne słowa są niezgodne z tymi, które się powiedziało wcześniej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  gmatwać się, zaplątywać się

Połączenia

  • plątać się w zeznaniach

Cytaty

Szybko okazuje się jednak, że to blaga, że bohater zmyśla, plącząc się w szalonych i coraz śmieszniejszych kłamstwach.

źródło: NKJP: Jacek Szczerba: Temat najważniejszy, Gazeta Wyborcza, 1993-05-31

Zamiast powiedzieć, co pomyślała głowa, plącze się, plecie trzy po trzy i lgnie do ruskiego koniaczku jak starowierca do świętej ikony.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Miasto szklanych słoni, 2010

- Musiałem pomylić piętra - plątał się chłopak - to znaczy numery pokojów.

źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978

Plączesz się w zeznaniach, gościu. Przecież powiedziałeś, że psy nigdy się nie przyznają, że zabili tamtego niewinnego we Władku.

źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączę się
kwestion. plątam się
 plączemy się
kwestion. plątamy się
2 os. plączesz się
kwestion. plątasz się
 plączecie się
kwestion. plątacie się
3 os. plącze się
kwestion. pląta się
 plączą się
kwestion. plątają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałem się
+(e)m się plątał
 plątałam się
+(e)m się plątała
 plątałom się
+(e)m się plątało
 plątaliśmy się
+(e)śmy się plątali
 plątałyśmy się
+(e)śmy się plątały
2 os. plątałeś się
+(e)ś się plątał
 plątałaś się
+(e)ś się plątała
 plątałoś się
+(e)ś się plątało
 plątaliście się
+(e)ście się plątali
 plątałyście się
+(e)ście się plątały
3 os. plątał się
 plątała się
 plątało się
 plątali się
 plątały się

bezosobnik: plątano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się plątał
będę się plątać
 będę się plątała
będę się plątać
 będę się plątało
będę się plątać
 będziemy się plątali
będziemy się plątać
 będziemy się plątały
będziemy się plątać
2 os. będziesz się plątał
będziesz się plątać
 będziesz się plątała
będziesz się plątać
 będziesz się plątało
będziesz się plątać
 będziecie się plątali
będziecie się plątać
 będziecie się plątały
będziecie się plątać
3 os. będzie się plątał
będzie się plątać
 będzie się plątała
będzie się plątać
 będzie się plątało
będzie się plątać
 będą się plątali
będą się plątać
 będą się plątały
będą się plątać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączmy się
kwestion. plątajmy się
2 os. plącz się
kwestion. plątaj się
 plączcie się
kwestion. plątajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałbym się
bym się plątał
 plątałabym się
bym się plątała
 plątałobym się
bym się plątało
 plątalibyśmy się
byśmy się plątali
 plątałybyśmy się
byśmy się plątały
2 os. plątałbyś się
byś się plątał
 plątałabyś się
byś się plątała
 plątałobyś się
byś się plątało
 plątalibyście się
byście się plątali
 plątałybyście się
byście się plątały
3 os. plątałby się
by się plątał
 plątałaby się
by się plątała
 plątałoby się
by się plątało
 plątaliby się
by się plątali
 plątałyby się
by się plątały

bezosobnik: plątano by się

bezokolicznik: plątać się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

plącząc się
plątając się

gerundium: plątanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: plączący się

odpowiednik aspektowy: zaplątać się

Składnia

bez ograniczeń + plątać się +
(w CZYM)
bez ograniczeń + plątać się +
MOWA WPROST

8. w konflikt

Definicja

lekkomyślnie angażować się w jakąś sprawę, z niekorzyścią dla siebie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ładować się, motać się, pakować się, uplątywać się, wikłać się, wkopywać się, władowywać się, wpakowywać się, wpieprzać się, wplątywać się, wrabiać się, wrąbywać się, zaplątywać się
antonimy:  wyplątywać się

Cytaty

Nie powinniśmy plątać się w tę wojnę. Jesteśmy za biednym krajem, by w razie rozszerzenia konfliktu się obronić.

źródło: NKJP: Izabela Jarosz: Strach ma wielkie oczy, Trybuna Śląska, 2003-03-19

Zawsze, gdy zaplączę się z przyjaciółmi w polityczną dysputę, a plącze się w dysputy chętnie, dochodzimy do punktu, w którym nieuchronnie muszę zaczynać od wyjaśnienia: „nie chcę tu relatywizować narodowego socjalizmu, ale...” i dalej - już zabezpieczony - mogę opowiadać o swoich doświadczeniach z realnym socjalizmem [...]

źródło: NKJP: Andrzej Kołaczkowski-Bochenek: Nie idź tam człowieku!, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączę się
kwestion. plątam się
 plączemy się
kwestion. plątamy się
2 os. plączesz się
kwestion. plątasz się
 plączecie się
kwestion. plątacie się
3 os. plącze się
kwestion. pląta się
 plączą się
kwestion. plątają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałem się
+(e)m się plątał
 plątałam się
+(e)m się plątała
 plątałom się
+(e)m się plątało
 plątaliśmy się
+(e)śmy się plątali
 plątałyśmy się
+(e)śmy się plątały
2 os. plątałeś się
+(e)ś się plątał
 plątałaś się
+(e)ś się plątała
 plątałoś się
+(e)ś się plątało
 plątaliście się
+(e)ście się plątali
 plątałyście się
+(e)ście się plątały
3 os. plątał się
 plątała się
 plątało się
 plątali się
 plątały się

bezosobnik: plątano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się plątał
będę się plątać
 będę się plątała
będę się plątać
 będę się plątało
będę się plątać
 będziemy się plątali
będziemy się plątać
 będziemy się plątały
będziemy się plątać
2 os. będziesz się plątał
będziesz się plątać
 będziesz się plątała
będziesz się plątać
 będziesz się plątało
będziesz się plątać
 będziecie się plątali
będziecie się plątać
 będziecie się plątały
będziecie się plątać
3 os. będzie się plątał
będzie się plątać
 będzie się plątała
będzie się plątać
 będzie się plątało
będzie się plątać
 będą się plątali
będą się plątać
 będą się plątały
będą się plątać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. plączmy się
kwestion. plątajmy się
2 os. plącz się
kwestion. plątaj się
 plączcie się
kwestion. plątajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. plątałbym się
bym się plątał
 plątałabym się
bym się plątała
 plątałobym się
bym się plątało
 plątalibyśmy się
byśmy się plątali
 plątałybyśmy się
byśmy się plątały
2 os. plątałbyś się
byś się plątał
 plątałabyś się
byś się plątała
 plątałobyś się
byś się plątało
 plątalibyście się
byście się plątali
 plątałybyście się
byście się plątały
3 os. plątałby się
by się plątał
 plątałaby się
by się plątała
 plątałoby się
by się plątało
 plątaliby się
by się plątali
 plątałyby się
by się plątały

bezosobnik: plątano by się

bezokolicznik: plątać się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

plącząc się
plątając się

gerundium: plątanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: plączący się

Składnia

bez ograniczeń + plątać się +
w CO

Frazeologizmy

ktoś/coś plącze się pod nogami komuś
Data ostatniej modyfikacji: 17.11.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN