Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *sъvyklъ
Uprzymiotnikowiony imiesłów (z przyrostkiem -lъ) od przedrostkowego czasownika *sъ-vyknǫti 'przywyknąć, przyzwyczaić się do czegoś, nabrać wprawy, nauczyć czegoś'
1. zwykły obywatel
Definicja
Noty o użyciu
Słowo zwykły pojawia się również w terminach, np. zwykła większość , rok zwykły , ułamek zwykły .
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
antonimy: | niezwykły, oryginalny, osobliwy |
Połączenia
- zwykły człowiek; chłopak, facet; mieszkaniec, obywatel; pracownik, robotnik, turysta, żołnierz; czytelnik, widz; zwykła dziewczyna; zwykłe dziecko
- zwykły dzień; zwykła codzienność; zwykłe życie; zwykłe czynności, obowiązki; warunki
- zwykły chleb, papier, pokój, szampon; zwykła fryzura, herbata, rozmowa, szyba, woda; zwykłe krzesło, mieszkanie, mleko, mydło, śniadanie, ubranie; zwykłe buty, trampki
Cytaty
Ale wielkim pisarzom zdarza się być zwyklejszymi ludźmi i wtedy piszą mniej niż arcydzieła, co podtrzymuje nas, maluczkich, na duchu, że Bóg jest sprawiedliwy i nawet wielkich dotyka chwilami słabości. źródło: NKJP: Tadeusz Nyczek: Nienawiść naiwności, Gazeta Wyborcza, 1997-04-08 |
|
Bardzo trudno dostać się do tej szkoły. To szkoła tylko dla dzieci zasłużonych ludzi i tylko czasem przyjmą zwykłe dziecko, ale musi być nadzwyczaj zdolne. źródło: NKJP: Tomek Tryzna: Idź, kochaj i niech ci nie pomoże żadna na ziemi rzecz, 2010 |
|
Ryzyko wkalkulowane jest w zawód nie tylko antyterrorysty, także zwykłego policjanta, bo dostęp do broni ma świat przestępczy i można być zastrzelonym na ulicy. źródło: NKJP: Akademia antyterrorystów, Wieści Podwarszawskie, 2002-07-21 |
|
- No, stary, do roboty - mruczy, jakby chodziło o najzwyklejszą rzecz pod słońcem, a nie o tropienie groźnego dywersanta. źródło: NKJP: Edmund Nizurski: Księga urwisów, 1997 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zwykły |
zwykły |
zwykły |
zwykłe |
zwykła |
D. | zwykłego |
zwykłego |
zwykłego |
zwykłego |
zwykłej |
C. | zwykłemu |
zwykłemu |
zwykłemu |
zwykłemu |
zwykłej |
B. | zwykłego |
zwykłego |
zwykły |
zwykłe |
zwykłą |
N. | zwykłym |
zwykłym |
zwykłym |
zwykłym |
zwykłą |
Ms. | zwykłym |
zwykłym |
zwykłym |
zwykłym |
zwykłej |
W. | zwykły |
zwykły |
zwykły |
zwykłe |
zwykła |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zwykli |
zwykli |
zwykłe |
zwykłe |
D. | zwykłych |
zwykłych |
zwykłych |
zwykłych |
C. | zwykłym |
zwykłym |
zwykłym |
zwykłym |
B. | zwykłych |
zwykłych |
zwykłych |
zwykłe |
N. | zwykłymi |
zwykłymi |
zwykłymi |
zwykłymi |
Ms. | zwykłych |
zwykłych |
zwykłych |
zwykłych |
W. | zwykli |
zwykli |
zwykłe |
zwykłe |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zwyklejszy |
zwyklejszy |
zwyklejszy |
zwyklejsze |
zwyklejsza |
D. | zwyklejszego |
zwyklejszego |
zwyklejszego |
zwyklejszego |
zwyklejszej |
C. | zwyklejszemu |
zwyklejszemu |
zwyklejszemu |
zwyklejszemu |
zwyklejszej |
B. | zwyklejszego |
zwyklejszego |
zwyklejszy |
zwyklejsze |
zwyklejszą |
N. | zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszą |
Ms. | zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zwyklejsi |
zwyklejsi |
zwyklejsze |
zwyklejsze |
D. | zwyklejszych |
zwyklejszych |
zwyklejszych |
zwyklejszych |
C. | zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszym |
B. | zwyklejszych |
zwyklejszych |
zwyklejszych |
zwyklejsze |
N. | zwyklejszymi |
zwyklejszymi |
zwyklejszymi |
zwyklejszymi |
Ms. | zwyklejszych |
zwyklejszych |
zwyklejszych |
zwyklejszych |
2. zwykły bandyta
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- zwykły Kowalski, śmiertelnik, zjadacz chleba
- zwykły bandyta, bandzior, cham, chuligan, drań, kryminalista, łajdak, rabuś, złodziej; zwykła świnia; zwykła banda
- zwykły bandytyzm, wandalizm; zwykła głupota, ignorancja, kradzież, zawiść, zazdrość; zwykłe chamstwo, kłamstwo, morderstwo, nadużycie, oszustwo, pobicie, pomówienie, świństwo, zabójstwo, złodziejstwo
- zwykły przypadek; zwykła pomyłka; zwykłe nieporozumienie
- zwykła grypa; zwykłe przeziębienie
- zwykła ciekawość, przyzwoitość, uczciwość, uprzejmość, sprawiedliwość
- zwykła formalność
- zwykła bzdura; zwykłe śmieci
Cytaty
Dla wielu osób nawet kupno zegarka z limitowanej serii (niedostępnego dla zwykłych śmiertelników) może być źródłem, z którego czerpie się poczucie bycia wyjątkowym. źródło: NKJP: Nie daj się manipulacji, moc jest z tobą, Cosmpolitan, 2001 |
|
Kiedy ustawały bombardowania i wygasały najgroźniejsze pożary, obok sanitariuszy, strażaków, saperów i wszystkich tych, co z poświęceniem pomagali przenosić i opatrywać rannych lub gasić płomienie, pojawiali się złodzieje, zwykli rabusie, zapijaczeni cwaniacy i bandyci. źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997 |
|
I niewiele trzeba, żeby walka w imię religijnych i patriotycznych ideałów przerodziła się w zwykły bandytyzm. źródło: NKJP: Aneta Kyzioł: Dresiarze Słowackiego, klubowicze Wyspiańskiego, Polityka, 2006-06-03 |
|
Woźniakowski nie ukrywał, że podjęcie redakcji pisma, które całkiem niedawno odebrano prawowitemu zespołowi, będzie uważał za zwykłe świństwo, na co Dobraczyński odpowiadał wywodem o ratowaniu „katolickiego stanu posiadania”. źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Cz. II, Gazeta Wyborcza, 1995-03-31 |
|
Nie byłby to przejaw uczciwości, tylko marnotrawstwo czasu i najzwyklejsza głupota. źródło: NKJP: Dariusz Rosiak: Więcej nepotyzmu proszę, Ozon, 2005 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zwykły |
zwykły |
zwykły |
zwykłe |
zwykła |
D. | zwykłego |
zwykłego |
zwykłego |
zwykłego |
zwykłej |
C. | zwykłemu |
zwykłemu |
zwykłemu |
zwykłemu |
zwykłej |
B. | zwykłego |
zwykłego |
zwykły |
zwykłe |
zwykłą |
N. | zwykłym |
zwykłym |
zwykłym |
zwykłym |
zwykłą |
Ms. | zwykłym |
zwykłym |
zwykłym |
zwykłym |
zwykłej |
W. | zwykły |
zwykły |
zwykły |
zwykłe |
zwykła |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zwykli |
zwykli |
zwykłe |
zwykłe |
D. | zwykłych |
zwykłych |
zwykłych |
zwykłych |
C. | zwykłym |
zwykłym |
zwykłym |
zwykłym |
B. | zwykłych |
zwykłych |
zwykłych |
zwykłe |
N. | zwykłymi |
zwykłymi |
zwykłymi |
zwykłymi |
Ms. | zwykłych |
zwykłych |
zwykłych |
zwykłych |
W. | zwykli |
zwykli |
zwykłe |
zwykłe |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zwyklejszy |
zwyklejszy |
zwyklejszy |
zwyklejsze |
zwyklejsza |
D. | zwyklejszego |
zwyklejszego |
zwyklejszego |
zwyklejszego |
zwyklejszej |
C. | zwyklejszemu |
zwyklejszemu |
zwyklejszemu |
zwyklejszemu |
zwyklejszej |
B. | zwyklejszego |
zwyklejszego |
zwyklejszy |
zwyklejsze |
zwyklejszą |
N. | zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszą |
Ms. | zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zwyklejsi |
zwyklejsi |
zwyklejsze |
zwyklejsze |
D. | zwyklejszych |
zwyklejszych |
zwyklejszych |
zwyklejszych |
C. | zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszym |
zwyklejszym |
B. | zwyklejszych |
zwyklejszych |
zwyklejszych |
zwyklejsze |
N. | zwyklejszymi |
zwyklejszymi |
zwyklejszymi |
zwyklejszymi |
Ms. | zwyklejszych |
zwyklejszych |
zwyklejszych |
zwyklejszych |