Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *grono 'pęczek owoców lub kwiatów na jednej łodyżce'
1. przyjaciół
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | grupa |
Połączenia
- koleżeńskie, przyjacielskie, rodzinne; męskie; redakcyjne; międzynarodowe; kulturalne; doborowe, dobrane, ekskluzywne, elitarne, wybrane; sprawdzone, wierne, wypróbowane; dostojne, zacne, szacowne; miłe; duże, liczne, niemałe, pokaźne, spore, szerokie; kameralne, małe, nieliczne, niewielkie, szczupłe, ścisłe, wąskie, zamknięte; najbliższe; nasze, własne; całe; stałe; zróżnicowane; rosnące grono; grono nauczycielskie, pedagogiczne
- grono ludzi, osób; kobiet, mężczyzn; dorosłych; młodych, młodzieży, rówieśników; kolegów, koleżanek, przyjaciół, przyjaciółek, towarzyszy, znajomych; rodziny; biesiadników, fanów, gości; studentów, uczniów; czytelników, odbiorców, słuchaczy; doradców rządu, oficerów, pisarzy, specjalistów, twórców; wtajemniczonych, wybrańców, zaufanych; podejrzanych; współpracowników; miłośników, wyznawców czegoś, wielbicieli, zwolenników kogoś; bywalców, członków czegoś; laureatów; aniołków; żywych
- część; członek; w imieniu; spotkanie grona
- grono powstaje; rośnie; siedziało
- mieć; stworzyć, zgromadzić; poszerzyć/poszerzać, powiększyć/powiększać, rozszerzyć/rozszerzać, zwiększyć/zwiększać; pozyskać/pozyskiwać, zyskać; zasilić/zasilać; skupić/skupiać; opuścić/opuszczać; ograniczyć; zaprosić; przedstawić; reprezentować grono
- otoczony gronem
- należeć; aspirować; dołączyć/dołączać, przyłączyć się; awansować, dostać się, trafić, włączyć się, zakwalifikować się; wejść/wchodzić; powrócić/powracać; przyjąć/przyjmować; zaliczyć/zaliczać kogoś, zaliczać się; dopuszczenie do grona
- być, znaleźć się; przebywać, spotkać/spotykać się, świętować; pozostać, zostać; siedzieć, spędzać czas; startować, wystąpić/występować, zgrać; dyskutować, rozmawiać; wymieniony/wymieniany w gronie
Cytaty
|
[...] Zosia należy do grona bliskich przyjaciół mojej Irenki i naszego domu. źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004 |
|
|
[...] z powodu nadwrażliwości i nieumiejętności pokonania tremy Iza nie była w stanie występować przed większym gronem słuchaczy. źródło: NKJP: Maria Rostworowska: Portret za mgłą. Opowieść o Oldze Boznańskiej, 2003 |
|
|
Poczucie bezpieczeństwa daje bohaterowi małżeństwo zbudowane na przyjaźni i wspólnych nawykach oraz wąskie grono starych znajomych. źródło: NKJP: Maciej Dęboróg-Bylczyński: Kolej na los, 2009 |
|
|
Był zamiłowanym pedagogiem, a posiadał również talent skompletowania doborowego grona nauczycielskiego, utrzymując prawdziwie polski charakter szkoły oraz zyskując uznanie rodziców i przywiązanie uczniów. źródło: NKJP: Feliks Jabłkowski: Dom Towarowy Bracia Jabłkowscy. Romans ekonomiczny, 2005 |
|
|
Odkąd nauczyłem się biegać, większość czasu spędzałem w gronie rówieśników i starszych chłopców. źródło: NKJP: Adam Wiśniewski-Snerg: Dzikus, 1998 |
|
|
Grono profesorskie składało się w części z dawnych profesorów I i III gimnazjum, do których doszło kilku nauczycieli z zachodnich terenów Polski, a także nowi przybysze z Ukrainy. źródło: NKJP: Ewa Milewicz: Na własne oczy, Gazeta Wyborcza, 1992-09-01 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | grono |
grona |
|
| D. | grona |
gron |
|
| C. | gronu |
gronom |
|
| B. | grono |
grona |
|
| N. | gronem |
gronami |
|
| Ms. | gronie |
gronach |
|
| W. | grono |
grona |
Składnia
|
+ | grono | + |
(KOGO)
|
|
|
+ | grono | + |
(JAKIE)
|
2.a winogrono - krzew
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny uprawne
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy
Połączenia
- uprawa gron
- grono rośnie gdzieś
Cytaty
|
Grona rosną na glinie wymieszanej ze żwirem i piaskiem. źródło: Internet: zbytwinni.pl |
|
|
Proces winifikacji wina tradycyjnego i organicznego przebiega tak samo. Różnica między nimi powstaje znacznie wcześniej – na etapie uprawy winorośli. [...] uprawa gron podlega rygorystycznym normom i kontrolom jakości [...]. źródło: Internet: conosur.pl |
|
|
Ziemią Caberneta nazywany jest maleńki obszar w Stellenbosh, na którym rosną grona [...]. źródło: Internet: nasze-wina.pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | grono |
grona |
|
| D. | grona |
gron |
|
| C. | gronu |
gronom |
|
| B. | grono |
grona |
|
| N. | gronem |
gronami |
|
| Ms. | gronie |
gronach |
|
| W. | grono |
grona |
Inne uwagi
Zwykle lm
2.b winogrono - owoc
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin owoce i warzywa
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Połączenia
- białe, czerwone, słodkie grona
- sok, wino z gron
Cytaty
|
Upojne obrazy winnic, biesiadna atmosfera i dużo, dużo rozmów o boskim napoju z dojrzewających w słońcu słodkich gron. źródło: Internet: cookmagazine.pl |
|
|
[...] często stosowaną metodą jest wytwarzanie wina z gron suszonych na specjalnych matach [...]. źródło: Internet: wina-mp.pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | grono |
grona |
|
| D. | grona |
gron |
|
| C. | gronu |
gronom |
|
| B. | grono |
grona |
|
| N. | gronem |
gronami |
|
| Ms. | gronie |
gronach |
|
| W. | grono |
grona |
Inne uwagi
Zwykle lm
3. jarzębiny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | kiść |
Połączenia
- zwisające grono; purpurowe grona
- grona kwiatów, owoców; jarzębiny, pomidorów
- zebrany w grona
- grona zwisały
- obwieszony gronami
Cytaty
|
Za oknami snuły się jesienne mgły, złociły się liście na drzewach, czerwieniały grona jarzębin. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005 |
|
|
Podniósłszy głowę ku dorodnej palmie, przypomniał sobie, jak wierzchołek jej obciążony gronami owoców wyglądał widziany z góry. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
|
|
Berberys ma jasnożółte kwiaty, zebrane w zwisające grona. Kwitnie od maja do czerwca. źródło: NKJP: Rozalia Ćwiertnia: Berberys zwyczajny, Gazeta Krakowska, 2003-11-13 |
|
|
[...] w pierwszych dniach września ogławiamy pomidory odmian wysoko rosnących, tzn. przycinamy wierzchołek wzrostu nad ostatnim zawiązanym gronem i parą liści, chroniącą owoce przed słońcem. źródło: NKJP: Warto wiedzieć, Dziennik Tczewski, 2011 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | grono |
grona |
|
| D. | grona |
gron |
|
| C. | gronu |
gronom |
|
| B. | grono |
grona |
|
| N. | gronem |
gronami |
|
| Ms. | gronie |
gronach |
|
| W. | grono |
grona |
Składnia
|
|
+ | grono | + |
(CZEGO)
|