Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zarzynam się |
zarzynamy się |
|||
2 os. |
zarzynasz się |
zarzynacie się |
|||
3 os. |
zarzyna się |
zarzynają się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zarzynałem się +(e)m się zarzynał |
zarzynałam się +(e)m się zarzynała |
zarzynałom się +(e)m się zarzynało |
zarzynaliśmy się +(e)śmy się zarzynali |
zarzynałyśmy się +(e)śmy się zarzynały |
2 os. |
zarzynałeś się +(e)ś się zarzynał |
zarzynałaś się +(e)ś się zarzynała |
zarzynałoś się +(e)ś się zarzynało |
zarzynaliście się +(e)ście się zarzynali |
zarzynałyście się +(e)ście się zarzynały |
3 os. |
zarzynał się |
zarzynała się |
zarzynało się |
zarzynali się |
zarzynały się |
bezosobnik: zarzynano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę się zarzynał będę się zarzynać |
będę się zarzynała będę się zarzynać |
będę się zarzynało będę się zarzynać |
będziemy się zarzynali będziemy się zarzynać |
będziemy się zarzynały będziemy się zarzynać |
2 os. |
będziesz się zarzynał będziesz się zarzynać |
będziesz się zarzynała będziesz się zarzynać |
będziesz się zarzynało będziesz się zarzynać |
będziecie się zarzynali będziecie się zarzynać |
będziecie się zarzynały będziecie się zarzynać |
3 os. |
będzie się zarzynał będzie się zarzynać |
będzie się zarzynała będzie się zarzynać |
będzie się zarzynało będzie się zarzynać |
będą się zarzynali będą się zarzynać |
będą się zarzynały będą się zarzynać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zarzynajmy się |
|
2 os. |
zarzynaj się |
zarzynajcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zarzynałbym się bym się zarzynał |
zarzynałabym się bym się zarzynała |
zarzynałobym się bym się zarzynało |
zarzynalibyśmy się byśmy się zarzynali |
zarzynałybyśmy się byśmy się zarzynały |
2 os. |
zarzynałbyś się byś się zarzynał |
zarzynałabyś się byś się zarzynała |
zarzynałobyś się byś się zarzynało |
zarzynalibyście się byście się zarzynali |
zarzynałybyście się byście się zarzynały |
3 os. |
zarzynałby się by się zarzynał |
zarzynałaby się by się zarzynała |
zarzynałoby się by się zarzynało |
zarzynaliby się by się zarzynali |
zarzynałyby się by się zarzynały |
bezosobnik: zarzynano by się
bezokolicznik: zarzynać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
zarzynając się
gerundium: zarzynanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zarzynanie się |
zarzynania się |
D. | zarzynania się |
zarzynań się |
C. | zarzynaniu się |
zarzynaniom się |
B. | zarzynanie się |
zarzynania się |
N. | zarzynaniem się |
zarzynaniami się |
Ms. | zarzynaniu się |
zarzynaniach się |
W. | zarzynanie się |
zarzynania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: zarzynający się
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zarzynający się |
zarzynający się |
zarzynający się |
zarzynające się |
zarzynająca się |
D. | zarzynającego się |
zarzynającego się |
zarzynającego się |
zarzynającego się |
zarzynającej się |
C. | zarzynającemu się |
zarzynającemu się |
zarzynającemu się |
zarzynającemu się |
zarzynającej się |
B. | zarzynającego się |
zarzynającego się |
zarzynający się |
zarzynające się |
zarzynającą się |
N. | zarzynającym się |
zarzynającym się |
zarzynającym się |
zarzynającym się |
zarzynającą się |
Ms. | zarzynającym się |
zarzynającym się |
zarzynającym się |
zarzynającym się |
zarzynającej się |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zarzynający się |
zarzynający się |
zarzynające się |
zarzynające się |
D. | zarzynających się |
zarzynających się |
zarzynających się |
zarzynających się |
C. | zarzynającym się |
zarzynającym się |
zarzynającym się |
zarzynającym się |
B. | zarzynających się |
zarzynających się |
zarzynających się |
zarzynające się |
N. | zarzynającymi się |
zarzynającymi się |
zarzynającymi się |
zarzynającymi się |
Ms. | zarzynających się |
zarzynających się |
zarzynających się |
zarzynających się |
odpowiednik aspektowy: zarżnąć się
Pochodzenie
1. zabijać siebie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć
Relacje znaczeniowe
synonimy: | ktoś odbiera sobie życie, zabijać się |
Cytaty
Otello zarzyna się na ciele żony. źródło: Witold Filler, „Otello” znów z Otellem, Express Wieczorny, 1975-10-01 (encyklopediateatru.pl) |
|
Kordian się umartwiał, Werter zarzynał się tępym pilniczkiem z nieszczęśliwej miłości. źródło: Internet: citrrus.wordpress.com |
2. zabijać się nawzajem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa
Relacje znaczeniowe
synonimy: | zabijać się |
Połączenia
- zarzynać się w imię czegoś
Cytaty
Na miejscu Doman natrafia na koszmarne widowisko - kmiecie spojeni miodem przez Popiela zarzynają się nawzajem. źródło: Internet: komiksy.fandom.com |
|
Nie dość, że trupów było w nadmiarze, to jeszcze mieszkańcy nawzajem się zarzynali, by zdobyć drogie leki, które i tak nie skutkowały [...] źródło: Patrycja Pustelnik, Joanna Adamus: Łowca Kruków, 2014 (sp2czaniec.edu.pl) |
Składnia
Rzpl | + | zarzynać się | + |
3. ranić się
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
Relacje znaczeniowe
synonimy: | zacinać się | |
hiperonimy: | ranić się |
Cytaty
Gadał, zrzędził, zżymał się, a potem zarzynał się przy goleniu [...] źródło: Ewa Madeyska: Katoniela, 2007 (pdf-x.pl) |
4. niszczyć siebie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | niszczyć się |
Połączenia
- zarzynać się kredytem
- zarzynać się na siłowni, na treningach
- zarzynać się w pracy
- zarzynać się finansowo
Cytaty
Zarzynaliśmy się wtedy pracą i treningami. źródło: NKJP: Ewa Winnicka: Pięć kółek, Polityka, 2000-09-09 |
|
Może po prostu nie chcą, wzorem pokolenia ich rodziców, tracić zdrowia dla firmy, zarzynać się dla pieniędzy i odkładać życia na potem? źródło: Izabela Marczak: Konrad Subda: Nie lubię poklepywania po plecach, Głos Mordoru, 2017-06 (glosmordoru.pl) |
|
Ludzie zarzynają się finansowo, byle tylko kupić dziecku komputer [...]. źródło: NKJP: Komputer na komunię, Express Ilustrowany, 2003-03-25 |
Składnia
+ | zarzynać się | + |
(CZYM)
|
5. niszczyć się nawzajem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | niszczyć się |
Cytaty
Wszystko to można by przenieść na inne zawody, hydraulików, adwokatów, glazurników z uwagą, że u nich jakaś wyjątkowa solidarność panuje i nie zarzynają się wzajemnie cenami [...]. źródło: Internet: forum.nikioniarze.pl |
|
Piłkarze Arsenalu i Manchesteru United zarzynali się nawzajem, dopuszczając się łącznie trzydziestu pięciu fauli, które poskutkowały ośmioma żółtymi kartkami. źródło: Internet: angielskieespresso.pl |
Składnia
Rzpl | + | zarzynać się | + |
(CZYM)
|
6. zapadać się
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Relacje znaczeniowe
synonimy: | zagrzebywać się, zakopywać się | |
hiperonimy: | grzęznąć |
Cytaty
[opony] mają tylko środkowy pas wyższy i wcale szerokie takie nie są, i zarzynają się w łąki pod turem jak głupie [...] źródło: Internet: agrofoto.pl/forum |
|
Teraz po południu, gdy ściągali nazad, kurzyło się już z koni w zaprzęgach, sanie zarzynały się w kopny śnieg i nierzadko je podpierano, by przeszły trudne miejsca, a naładowane były niezgorzej. źródło: Janina Podlodowska: Jak rycerz Wojsław Lubomkę dostał, Nowiny, 1961-08-07 (sbc.org.pl) |
|
Jechali skrajem lasu milczkiem, żeby nie było ich słychać, to znów, gdy wozy z armatami zarzynały się w głębokim piachu, krzyczeli na całe gardła, okładając zmęczone konie bicychami: wio...wio...! źródło: Bolesław Hanicz-Boruta, Ziemia Radomszczańska. Nasz Dom, 2008-08 (issuu.com) |
Składnia
+ | zarzynać się | + |
w CO | w CZYM
|