Chronologizacja
XV w., Bor
Pochodzenie
Przymiotnik odrzeczownikowy od niepoświadczonego *przezrok, kontynuującego *perzorkъ 'patrzenie poprzez coś', pochodnego od st.pol. przeźrzeć (Bor); zob. przejrzeć (gazetę)
1. płyn
Definicja
Warianty
- rzadziej przeźroczysty
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Połączenia
- przezroczysty plastik, płyn, materiał, wazon; tiul; klosz; przezroczysta ciecz, głębina, woda; bielizna, bluzka, koszulka, peleryna, sukienka, tkanina; folia, szyba, taśma, torebka; zasłona; przezroczyste powietrze; szkło, tworzywo; przezroczyste firanki
Cytaty
Po alejce zaszurały cienkie papierowe kapcie. Starszy mężczyzna popychał fotel inwalidzki. Siedząca na nim staruszka była ściśle połączona z wózkiem za pomocą przezroczystych rurek kroplówki, respiratora i skanera EKG. źródło: NKJP: Rafał Nowakowski: Rdza, 2008 |
|
Nawet te najskromniejsze dziewczyny chcą błyszczeć. Stąd tak wiele wykończeń cekinami albo dżetami Svarowskiego, mieniące się ramiączka i paski. Panie nie boją się pokazywać biustu i ramion - narzucają na nie szyfonowe szale i przezroczyste bluzki z organdyny. źródło: NKJP: (ag): W czym na bal?, Express Ilustrowany, 2002-01-05 |
|
Urna była przezroczysta. Widać było każdy wrzucony głos. źródło: NKJP: Barbara Chabior: Widziałem te draństwa, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-11-27 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczyste |
przezroczysta |
D. | przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczystej |
C. | przezroczystemu |
przezroczystemu |
przezroczystemu |
przezroczystemu |
przezroczystej |
B. | przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczysty |
przezroczyste |
przezroczystą |
N. | przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystą |
Ms. | przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystej |
W. | przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczyste |
przezroczysta |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przezroczyści |
przezroczyści |
przezroczyste |
przezroczyste |
D. | przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
C. | przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
B. | przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczyste |
N. | przezroczystymi |
przezroczystymi |
przezroczystymi |
przezroczystymi |
Ms. | przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
W. | przezroczyści |
przezroczyści |
przezroczyste |
przezroczyste |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przezroczystszy |
przezroczystszy |
przezroczystszy |
przezroczystsze |
przezroczystsza |
D. | przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszej |
C. | przezroczystszemu |
przezroczystszemu |
przezroczystszemu |
przezroczystszemu |
przezroczystszej |
B. | przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszy |
przezroczystsze |
przezroczystszą |
N. | przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszą |
Ms. | przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przezroczystsi |
przezroczystsi |
przezroczystsze |
przezroczystsze |
D. | przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
C. | przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
B. | przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystsze |
N. | przezroczystszymi |
przezroczystszymi |
przezroczystszymi |
przezroczystszymi |
Ms. | przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
Inne uwagi
Zwykle stopniuje się opisowo
2. skóra
Definicja
Warianty
- rzadziej przeźroczysty
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | przejrzysty |
Połączenia
- przezroczysta dłoń, ręka, skóra, twarz; przezroczyste ciało
Cytaty
Wychudła tak, że stała się podobna do obciągniętego skórą szkieletu. Na pobladłej, niemal przezroczystej twarzy wyraźnie widać było sieć bladoniebieskich żył, jak u ludzi ciężko chorych i stojących już nad grobem. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
Zbudzony przez zdumioną i przestraszoną Yol Dolid zastał ją w kuchni, gdzie wyjadała resztki pozostałe po wieczerzy.Była bardzo wynędzniała, jej ciało wyglądało jak szkielet obleczony przezroczystą skórą . Na bladej twarzy wyraźnie odznaczały się brunatne plamki piegów, a zielone oczy wydawały się nienaturalnie duże. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002 |
|
Jezu, co ci jest? – Nie słyszałeś, jak wrzeszczałam? – Co? Wyszedłem wyrzucić śmieci i zobaczyłem, że stoisz w windzie, to otworzyłem drzwi. Nie jesteś przypadkiem chora? Nawet trudno powiedzieć, że jesteś blada, jesteś przezroczysta. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczyste |
przezroczysta |
D. | przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczystej |
C. | przezroczystemu |
przezroczystemu |
przezroczystemu |
przezroczystemu |
przezroczystej |
B. | przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczysty |
przezroczyste |
przezroczystą |
N. | przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystą |
Ms. | przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystej |
W. | przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczyste |
przezroczysta |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przezroczyści |
przezroczyści |
przezroczyste |
przezroczyste |
D. | przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
C. | przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
B. | przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczyste |
N. | przezroczystymi |
przezroczystymi |
przezroczystymi |
przezroczystymi |
Ms. | przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
W. | przezroczyści |
przezroczyści |
przezroczyste |
przezroczyste |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przezroczystszy |
przezroczystszy |
przezroczystszy |
przezroczystsze |
przezroczystsza |
D. | przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszej |
C. | przezroczystszemu |
przezroczystszemu |
przezroczystszemu |
przezroczystszemu |
przezroczystszej |
B. | przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszy |
przezroczystsze |
przezroczystszą |
N. | przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszą |
Ms. | przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przezroczystsi |
przezroczystsi |
przezroczystsze |
przezroczystsze |
D. | przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
C. | przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
B. | przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystsze |
N. | przezroczystszymi |
przezroczystszymi |
przezroczystszymi |
przezroczystszymi |
Ms. | przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
Inne uwagi
Zwykle stopniuje się opisowo
3. system
Definicja
Warianty
- rzadziej przeźroczysty
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
synonimy: | przejrzysty |
Połączenia
- przezroczysty sposób wykonania czegoś; przezroczysta władza; przezroczyste intencje, procedury, zamiary
- przezroczysty dla systemu operacyjnego, dla użytkownika
Cytaty
Naprawdę fascynująca jest jednak część ekspozycji poświęcona technologii wykonywania odwiertów, organizacji wydobycia i życiu załóg platform. Obejrzeć tam można używane w górnictwie morskim wiertła, w tym gigantyczne narzędzie o masie 1700 kg i średnicy 90 cm. Przezroczysty model funkcjonalny typowej platformy pozwala zrozumieć „jak to wszystko działa”. źródło: NKJP: None: Fascynujące muzeum nafty, Dziennik Polski, 2001-05-26 |
|
Chcę powiedzieć, że zwłaszcza w dokumencie prezydenckim, ale także w debacie, którą dziś toczymy nad obu tymi dokumentami, zawarte jest przesłanie, że rządzenie państwem powinno być przezroczyste i jasne, a prawa człowieka powinny być chronione przez prawo państwa chwytem buldoga nie do naruszenia. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 21.01.1993 |
|
Największą atrakcją będzie tu jednak możliwość generowania przezroczystego menu. Windows FX nie jest jakiś wyjątkowy w tym zestawieniu, ale jeśli dobrze przyjrzymy się jego możliwościom i skutecznie je wprowadzimy, to na naszym pulpicie może zrobić się bardzo przyjemnie. źródło: NKJP: MAJER: W nowej szacie, Dziennik Polski, 2001-02-20 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczyste |
przezroczysta |
D. | przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczystej |
C. | przezroczystemu |
przezroczystemu |
przezroczystemu |
przezroczystemu |
przezroczystej |
B. | przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczysty |
przezroczyste |
przezroczystą |
N. | przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystą |
Ms. | przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystej |
W. | przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczyste |
przezroczysta |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przezroczyści |
przezroczyści |
przezroczyste |
przezroczyste |
D. | przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
C. | przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
B. | przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczyste |
N. | przezroczystymi |
przezroczystymi |
przezroczystymi |
przezroczystymi |
Ms. | przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
W. | przezroczyści |
przezroczyści |
przezroczyste |
przezroczyste |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przezroczystszy |
przezroczystszy |
przezroczystszy |
przezroczystsze |
przezroczystsza |
D. | przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszej |
C. | przezroczystszemu |
przezroczystszemu |
przezroczystszemu |
przezroczystszemu |
przezroczystszej |
B. | przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszy |
przezroczystsze |
przezroczystszą |
N. | przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszą |
Ms. | przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przezroczystsi |
przezroczystsi |
przezroczystsze |
przezroczystsze |
D. | przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
C. | przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
B. | przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystsze |
N. | przezroczystszymi |
przezroczystszymi |
przezroczystszymi |
przezroczystszymi |
Ms. | przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
Inne uwagi
Zwykle stopniuje się opisowo
4. polityk
Definicja
Warianty
- rzadziej przeźroczysty
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie
Połączenia
- przezroczysty polityk, człowiek
Cytaty
Gdyby przyjąć punkt widzenia zwolenników hiperpoprawności politycznej, trzeba by w żywe oczy kłamać, że ludzie są przezroczyści. źródło: NKJP: Jerzy Witaszczyk: Rasa przezroczystych, Dziennik Łódzki, 2007-08-09 |
|
Nikt nigdy nie będzie mógł wyciągnąć haka, że coś sobie przywłaszczyłem. Jestem przezroczysty. Niestety, nie mogę tego samego powiedzieć o niektórych naszych kolegach. źródło: NKJP: None, Dziennik Polski ,2001-10-19 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczyste |
przezroczysta |
D. | przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczystej |
C. | przezroczystemu |
przezroczystemu |
przezroczystemu |
przezroczystemu |
przezroczystej |
B. | przezroczystego |
przezroczystego |
przezroczysty |
przezroczyste |
przezroczystą |
N. | przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystą |
Ms. | przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystej |
W. | przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczysty |
przezroczyste |
przezroczysta |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przezroczyści |
przezroczyści |
przezroczyste |
przezroczyste |
D. | przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
C. | przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
przezroczystym |
B. | przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczyste |
N. | przezroczystymi |
przezroczystymi |
przezroczystymi |
przezroczystymi |
Ms. | przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
przezroczystych |
W. | przezroczyści |
przezroczyści |
przezroczyste |
przezroczyste |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przezroczystszy |
przezroczystszy |
przezroczystszy |
przezroczystsze |
przezroczystsza |
D. | przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszej |
C. | przezroczystszemu |
przezroczystszemu |
przezroczystszemu |
przezroczystszemu |
przezroczystszej |
B. | przezroczystszego |
przezroczystszego |
przezroczystszy |
przezroczystsze |
przezroczystszą |
N. | przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszą |
Ms. | przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przezroczystsi |
przezroczystsi |
przezroczystsze |
przezroczystsze |
D. | przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
C. | przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
przezroczystszym |
B. | przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystsze |
N. | przezroczystszymi |
przezroczystszymi |
przezroczystszymi |
przezroczystszymi |
Ms. | przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
przezroczystszych |
Inne uwagi
Zwykle stopniuje się opisowo