UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

owoc

Chronologizacja

1400, SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. owoc
owoce
D. owocu
owoców
C. owocowi
owocom
B. owoc
owoce
N. owocem
owocami
Ms. owocu
owocach
W. owocu
owoce

Pochodzenie

psł. *ovoktь 'owoc, płód'

1. w kompocie

Definicja

jadalna część rośliny zawierająca miąższ różnej twardości, a także nasiona w postaci pestek, współcześnie pozyskiwana przez człowieka masowo przez celową uprawę drzew lub krzewów określonego gatunku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin owoce i warzywa

Połączenia

  • mięsisty owoc; mrożone, surowe, ugotowane; kandyzowane, suszone; pachnące; pestkowe; soczyste; świeże owoce; owoce cytrusowe, jagodowe, leśne; sezonowe
  • owoc awokado
  • owoc ananasa; owoce agrestu, borówki, maliny
  • owoce z drzew
  • miąższ, sok owocu; plantatorzy owoców
  • handel owocami
  • skórka z owocu
  • sezon na owoce
  • giełda; kosze, patery, skrzynie; desery, lody, naleśniki, pierogi, placek, ryż, tort z owocami
  • owoce dojrzewają; spadają
  • przekroić owoc; spożywać; sprzedawać; zbierać, zrywać owoce
  • udekorowane owocami
  • sok wyciśnięty z owocu

Cytaty

Do tradycji należy także przepowiadanie przyszłości z jabłka. Wystarczy przekroić owoc, jeżeli ujrzymy w środku gwiazdę, będziemy mieć szczęśliwy rok

źródło: NKJP: (iob), (bea): Jasełka przedszkolaków, Tygodnik Rybnicki, 2008-12-23

Sok owocu spływa mu po brodzie, żebrak syci się zapachem i smakiem (...)

źródło: NKJP: Lucjan Wolanowski: Upał i gorączka, 1970

Chłopiec ma uczulenie na kilka czynników, m.in. na pyłki, roztocza, sierść zwierząt, orzechy i owoce cytrusowe.

źródło: NKJP: Adk: Uczulonych odczulić, Nowiny Raciborskie, 2005-03-01

A nasz fotograf, gdy spróbował naleśników z owocami, siedział przy stole z błogim wyrazem twarzy i zapomniał na chwilę o robieniu zdjęć...

źródło: NKJP: Jolanta Kobylińska: Gorączka sopockiej nocy, 2000

2. dębu

Definicja

bot. 
część wielu roślin, powstała z kwiatu, w której mieszczą się nasiona

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

  • owoce cisu, dębu, jarzębiny, kaliny, kasztanowca; owoce drzew i krzewów

Cytaty

Dla zgromadzenia niezbędnych zapasów tłuszczu na zimę, oprócz zielonych części roślin oraz mięsa jeleni, niedźwiedzie wykorzystują owoce jarzębiny, kaliny, maliny, borówki czarnej i borówki brusznicy oraz dzikiej róży.

źródło: NKJP: Zbigniew Jakubiec: Niedźwiedź brunatny Ursus arctos L. w polskiej części Karpat, 2001

Ciekawy efekt dają też krzewy o owocach w formie rozdętych torebek, w których przy najmniejszym powiewie wiatru głośno grzechoczą nasiona.

źródło: NKJP: Dom - Dekoracyjne owoce, Dziennik Polski, 2003-07-16

Kopnął z wprawą czubkiem buta dorodny lśniący owoc kasztanowca, aż brązowa kulka śmignęła nad przydrożnym żywopłotem.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

3. miłości

Definicja

książk. 
coś, co jest lub może być uznane za rezultat sytuacji lub działań, które są nazwane albo wskazane pośrednio przez sąsiadujący rzeczownik

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:  plon
hiperonimy:  rezultat, wynik

Połączenia

  • dobry, pozytywny owoc
  • owoc badań; choroby; decyzji; miłości; plonów; podróży, wypraw; pracy; rozmów; współpracy
  • przynieść, wydać owoc; zebrać owoc czegoś

Cytaty

W kolejnych numerach zaprezentujemy owoc ich pracy.

źródło: NKJP: To już 25 lat, Tygodnik Ciechanowski, 2005-01-02

Na ręce księdza Mariusza Jankowskiego przekazano owoc tegorocznych plonów - bochen chleba oraz wieńce dożynkowe z poszczególnych wsi, które należą do parafii [...].

źródło: NKJP: Grażyna Wawrzyniak: Dożynki parafialne - Dębowo 2006, Nakielski Czas, 2006-09-06

Marek [...], reżyser, operator, producent filmowy i fotograf prezentuje prawie 250 swoich zdjęć - owoc podróży po Ameryce.

źródło: NKJP: (TZ): Wystawy, Dziennik Polski - Kraków, 1999-03-10

Polska gospodarka już przynosi owoce, produkcja rośnie.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 18.11.1994

Dzieci natomiast są owocem ich wzajemnej miłości.

źródło: NKJP: Augustyn Józef SJ: Integracja seksualna - Przewodnik w poznawaniu i kształtowaniu własnej seksualności, 1993

Składnia

bez ograniczeń + owoc +
CZEGO

Frazeologizmy

coś wydaje owoce
coś wydało owoce
owoce miękkie
owoce morza
płynny owoc
po owocach poznacie
zakazany owoc

Przysłowia

Zakazany owoc najlepiej smakuje
Zakazany owoc smakuje najlepiej
Data ostatniej modyfikacji: 11.11.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj