UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nastrój

Chronologizacja

SStp, SPXVI: nastroj, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego nastroić ; zob. stroić

1. samopoczucie

Definicja

utrzymujący się przez pewien czas stan psychiczny, charakteryzujący się dominowaniem jakichś uczuć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Połączenia

dobry, błogi, doskonały, pogodny, przyjemny, radosny, szampański, świetny, wesoły, wspaniały, znakomity; fatalny, kiepski, obniżony, ponury, zły; melancholijny, minorowy, nostalgiczny; podniosły, uroczysty; bojowy, buntowniczy; dziwny; odpowiedni nastrój; zmienne nastroje
nastrój człowieka, ducha, ludności, ludzi, społeczeństwa
poprawa; wahania nastroju; huśtawka, zmienność nastrojów
nastrój w drużynie, w ekipie; w mieście
nastrój ogarnia kogoś
ulegać nastrojom
poprawić/poprawiać; zmienić/zmieniać nastrój; obniżenie, pogorszenie nastroju
wpłynąć/wpływać na nastrój; wprawić/wprawiać w nastrój

Cytaty

Dachy okolicznych domów pokryła biała, połyskliwa warstwa. W nagłym przypływie dobrego nastroju żwawo wyskoczyłam z łóżka. - Lubię śnieg - powiedziałam wesoło.

źródło: NKJP: Mirosława Sędzikowska: Eus, deus, kosmateus, 2008

Nigdy zresztą nie pojął sinusoidy wahań i zmiennych nastrojów, która często była wykresem stanów emocjonalnych jego żony.

źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

Przede mną pełniutka whisky, i to z dystynkcjami kapitana. Na etykiecie widnieją epolety pięciu gwiazdek. [...] Pierwszy łyk wprawia mnie w błogi nastrój.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Miasto szklanych słoni, 2010

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nastrój	nastroje
D.	nastroju	nastrojów
C.	nastrojowi	nastrojom
B.	nastrój	nastroje
N.	nastrojem	nastrojami
Ms.	nastroju	nastrojach
W.	nastroju	nastroje

2. atmosfera

Definicja

zespół wrażeń i uczuć wywoływanych przez jakieś miejsce, ludzi, zjawiska lub coś niematerialnego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

atmosfera, aura, klimat

Połączenia

miły, przyjemny, sielankowy; mroczny, nieprzyjemny, ponury, posępny; kameralny, niepowtarzalny, oniryczny, poetycki, specyficzny; bożonarodzeniowy, jesienny, karnawałowy, świąteczny, wakacyjny, wigilijny nastrój
nastrój euforii, grozy, intymności, niepewności, niepokoju, oczekiwania, podniecenia, powagi, przygnębienia; chwili, filmu, nocy, obrazu, rozmowy, zabawy
nastrój czegoś panuje, zapanował gdzieś
budować, stworzyć/stwarzać, tworzyć, wytwarzać; psuć nastrój; oddać nastrój czegoś

Cytaty

Wewnątrz zwracała uwagę tapeta z dużą fotografią Akropolu. Światło było przyćmione, a orkiestra na małym podium grała greckie melodie, wprowadzając miły nastrój.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Niemiecki taniec, 2009

Zmysł wzroku odgrywa dużą rolę w kreowaniu nastroju grozy. Groźnie wyglądają nie tylko opisywane wydarzenia, ale i samo oko może przerażać. Wyobraźnia Słowackiego stwarzała takie obrazy, z których nastrój emanuje na wiele różnych sposobów.

źródło: NKJP: Grzegorz Gazda, Agnieszka Izdebska, Jarosław Płuciennik (red.), Gotycyzm i groza w kulturze, 2003

[...] przy pryncypialnej ulicy jest od lat sklep numizmatyczny. Są tam starożytne monety greckie i rzymskie, monety z różnych części świata [...]. Jednak przede wszystkim panuje tam nastrój, który przyciąga kolekcjonerów.

źródło: NKJP: Marek Jarosz: Poznawanie Świata - część 2, 2005

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nastrój	nastroje
D.	nastroju	nastrojów
C.	nastrojowi	nastrojom
B.	nastrój	nastroje
N.	nastrojem	nastrojami
Ms.	nastroju	nastrojach
W.	nastroju	nastroje

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

nastrój

CZEGO

3. ochota

Definicja

dobry stan psychiczny, który powoduje, że ma się ochotę na robienie czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

nastrój do działania, do rozmowy, do zabawy, do żartów
nie mieć nastroju
(nie) być w nastroju do czegoś

Cytaty

	- Ewa, no coś ty! Nie wygłupiaj się! Zostań! - krzyknął. - Nie, słuchaj, nie mogę teraz. Zobaczymy się jeszcze przecież niejeden raz. Ale teraz nie mam nastroju. Wybacz. Naprawdę. Pójdę. Cześć. Będziemy w kontakcie. źródło: NKJP: Piotr Krawczyk: Plamka światła, 1997
	Odruchowo przytuliłam się do niego. - Daj spokój, nie jestem w nastroju do amorów. - Wstał z łóżka. źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia na rozdrożu, 2008
	Reynevan grzecznie pohamował ciekawość, ale Huon von Sagar najwyraźniej był w nastroju do zwierzeń. źródło: KWSJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002
	[...] jeśli ona nie miała dla Witka czasu, albo nie była w nastroju, żeby go zabawiać, szybko znajdowali się inni, którzy z chęcią pełnili role gospodarzy. źródło: NKJP: azg: Zawiedzione zaufanie, Trybuna Śląska, 2003-03-15
	M. dała mi do przeczytania swój artykulik. Nie byłam w nastroju, aby go osądzić. źródło: NKJP: Anna Kowalska, Dzienniki 1927-1969, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nastrój	nastroje
D.	nastroju	nastrojów
C.	nastrojowi	nastrojom
B.	nastrój	nastroje
N.	nastrojem	nastrojami
Ms.	nastroju	nastrojach
W.	nastroju	nastroje

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

	+	nastrój	+	do CZEGO
	+	nastrój	+	żeby ZDANIE

Frazeologizmy

atmosfera gęstnieje
nastrój gęstnieje

Data ostatniej modyfikacji: 09.01.2013