UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

serduszko

Chronologizacja

SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. serce .

1. małe serce

Definicja

małe serce

Cytaty

Odmiana

część mowy: rzeczownik

1.a narząd

Definicja

małe serce - narząd

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

serce

Połączenia

malutkie, małe; chore, słabe serduszko
operacja serduszka
szmery nad serduszkiem; kłopoty z serduszkiem
szmery w serduszku
serduszko bije

Cytaty

	Ciepło skóry matki niweluje chłód. Przytulenie do niej powoduje, że tak jak jeszcze w życiu płodowym - słyszy bicie jej serca. Dzięki temu uspakaja się jego małe serduszko, które w momencie przyjścia na świat wali jak oszalałe. źródło: NKJP: Beata Alukiewicz: Nie bój się swojego dziecka!, Echo Dnia, 2007-01-11
	Często stosuje się również kardiotokograf, który rejestruje uderzenia małego serduszka. źródło: NKJP: Rodzi się człowiek, Dziennik Polski - Magazyn, 2002-12-24
	Maluch urodził się dwie doby temu z poważną wadą serduszka. źródło: NKJP: Agnieszka Witczak: Z powietrza na ratunek, Echo Dnia, 2006-07-05
	Nie ma tygodnia, żeby któraś z aktorek nie opowiedziała o bijącym w brzuchu serduszku i dziełach sztuki na zdjęciach USG. źródło: NKJP: Milena Rachid Chehab: Buntownicy i lanserzy, Ozon, 2005
	Ola i Patrycja na razie walczą o życie. Mają niedojrzałe, niedorozwinięte płuca, chore serduszka i oddychają za pomocą respiratora. źródło: NKJP: (Nie)rozłączne, Dziennik Polski, 2004-04-16

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	serduszko	serduszka
D.	serduszka	serduszek
C.	serduszku	serduszkom
B.	serduszko	serduszka
N.	serduszkiem	serduszkami
Ms.	serduszku	serduszkach
W.	serduszko	serduszka

1.b kształt

Definicja

małe serce - kształt

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

serce

Połączenia

czerwone, kolorowe, różowe; srebrne, złote; czekoladowe, piernikowe; słodkie; walentynkowe serduszko
dwa serduszka
serduszko WOŚP, Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy
licytacja serduszka; w kształcie serduszka/serduszek
bokserki, figi, kaftaniki... w serduszka
budka, domek, sławojka, ubikacja, wychodek; ławka; łańcuszek z serduszkiem
dostać; wylicytować serduszko
wycięte serduszko
oblepiony, oklejony, ozdobiony (jakimiś) serduszkami

Cytaty

	Kasia znalazłszy kawałek bałtyckiego złota poprosiła ojca, by jej zrobił z niego serduszko. źródło: NKJP: Hanna Kostryrko (zebr.): Klechdy domowe, 1960
	Każda mama otrzymała laurkę i gipsowe serduszko, wykonane własnoręcznie przez przedszkolaków. źródło: NKJP: MB: Przedszkolaki swoim mamom, Nakielski Czas, 2005-06-08
	Każdy kto zjawi się u nas, aby wesprzeć konto Orkiestry, otrzyma oczywiście orkiestrowe serduszko. źródło: NKJP: (Smol): Finał z prawdziwą orkiestrą, Dziennik Polski - Tarnów, 2002-01012
	Koralowe serduszko, także do zawieszenia na łańcuszku czy rzemieniu, kosztowało ponad 20 złotych. źródło: NKJP: (WT): Miednica mamuta, Dziennik Polski - Kraków, 2002-03-18
	[...] ciasteczka w kształcie np. gwiazdeczek, serduszek, półksiężyców, zajączków czy piesków będą dla dzieci na pewno bardziej atrakcyjne niż zwyczajne. źródło: NKJP: Agnieszka Kublik: Małe ciasteczka - duża przyjemność, Gazeta Wyborcza, 1999-05-19

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	serduszko	serduszka
D.	serduszka	serduszek
C.	serduszku	serduszkom
B.	serduszko	serduszka
N.	serduszkiem	serduszkami
Ms.	serduszku	serduszkach
W.	serduszko	serduszka

2. ekspresywnie

Definicja

ekspresywnie o sercu

Cytaty

Odmiana

część mowy: rzeczownik

2.a narząd

Definicja

ekspresywnie o sercu - narządzie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:

serce, serducho, serdunio

Połączenia

moje, swoje, twoje serduszko

Cytaty

	Zwykły skuter ma małe kółka, więc jeżeli wpadnie w dziurę, kierowcy ze strachu zaczyna pikać serduszko, zaś na zakrętach czasem brakuje stabilności. źródło: NKJP: SPEED KING, CKM, 2001
	[...] jakaś sympatyczna piersiasta pielęgniareczka z nogami do sufitu - to lepiej działa na serduszko niż wiaderko kardiamidu. źródło: NKJP: Re: POPIERA TUTAJ KTOŚ PROF. RELIGĘ?, Usenet -- pl.soc.polityka, 2005-03-09
	Nie wiem jakie to jest uczucie kiedy pod serduszkiem rodzi się nowe życie [...]. źródło: NKJP: Internet
	[...] dbajcie o siebie, bo mieć maleństwo pod serduszkiem to skarb, chrońcie je jak oka w głowie... źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	serduszko	serduszka
D.	serduszka	serduszek
C.	serduszku	serduszkom
B.	serduszko	serduszka
N.	serduszkiem	serduszkami
Ms.	serduszku	serduszkach
W.	serduszko	serduszka

2.b charakter człowieka

Definicja

ekspresywnie o sercu - charakterze człowieka

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

serce, serducho

Połączenia

dobre serduszko
ktoś o dobrym serduszku
z dobrego, ze szczerego serduszka

Cytaty

	Pani Ochojska ma dobre serduszko i często występuje w telewizji [...]. źródło: NKJP: Jak Europa może pomóc mieszkańcom innych kontynentów w zwalczaniu głodu i chorób?, Usenet -- pl.soc.polityka , 2003-02-03
	Amelka jest takim małym dobrym człowiekiem, ma miękkie serduszko i trudno jej odmówić, gdy ktoś czegoś chce. źródło: NKJP: Jak nauczyć przedszkolaka asertywności?, Usenet -- pl.soc.dzieci, 2006-10-27
	Różne rzeczy słyszeliśmy o producentach z Hollywood. Okazuje się, że serduszka mają jak wosk. źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: Nauka pływania dla topielców: wypisy z histerii najnowszej 1989-1998, 1999
	Rozmawiając sobie miło, na tematy błahe i przyjemne oraz te bardziej poważne, wcinaliśmy to, co Dorota z Tomkiem, z dobroci swoich serduszek, nam przywieźli... źródło: NKJP: Inowłódz '99 - jak Puszatki czas spędzały :-), Usenet -- pl.soc.wegetarianizm, 1999-08-02
	Emma długo i boleśnie będzie sobie uświadamiać, kogo pragnie w istocie jej romantyczne serduszko. źródło: NKJP: Jacek Szczerba: Z kina, Gazeta Wyborcza, 1996-12-16

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	serduszko	serduszka
D.	serduszka	serduszek
C.	serduszku	serduszkom
B.	serduszko	serduszka
N.	serduszkiem	serduszkami
Ms.	serduszku	serduszkach
W.	serduszko	serduszka

2.c człowiek jako istota przeżywająca

Definicja

ekspresywnie o człowieku jako istocie przeżywającej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

serce, serducho

Cytaty

[...] córka nigdy nie polubiła tej bajki, choć wydaje się, że jej przesłanie jest głębokie, mądre i szlachetne. Wrażliwe dziecięce serduszko bolało nad mamą Calineczki, która straciła swą dziewczynkę, pozostała na zawsze samotna [...].

źródło: NKJP: Słów kilka o bajkach - list do Mamy Nesi, Eko. Unas, 2000

Spod rączek dzieci wychodziły przepiękne kwiaty, które swym urokiem zmiękczyły niejedno serduszko i stały się oryginalną ozdobą wnętrza.

źródło: NKJP: Ewelina Kujawa: Koniec półkolonii w Witosławiu, Nakielski Czas, 2007-08-16

[...] pamiętajcie, takich jak my jest bardzo dużo. Pozdrawiam wszystkie samotne serduszka!

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	serduszko	serduszka
D.	serduszka	serduszek
C.	serduszku	serduszkom
B.	serduszko	serduszka
N.	serduszkiem	serduszkami
Ms.	serduszku	serduszkach
W.	serduszko	serduszka

2.d uczucia

Definicja

ekspresywnie o sercu - uczuciach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

serce, serducho

Połączenia

być z kimś (całym) serduszkiem
głęboko w serduszku; prosto z serduszka; z całego serduszka

Cytaty

	Zrób tak jak ci dyktuje serduszko... Musisz być silna... źródło: NKJP: Facet i Kumple, www.forumowisko.pl, 2005-11-08
	Największym przeżyciem, dojmującym i smutnym, było odkrycie, że Święty Mikołaj to mój przebrany wujek, bo całą siłą dziecięcego serduszka w Mikołaja wierzyłem. źródło: NKJP: Kochany Święty Mikołaju..., Dziennik Polski, 2002-12-06
	[...] rządzący i tzw. przedsiębiorcy nigdy nie będą się kierowali serduszkiem, potrzebna jest głowa na karku. źródło: NKJP: Lekarze, górnicy, rolnicy, policjanci, nauczyciele, i inni słuchajcie .. ., Usenet --pl. soc.polityka, 2008-01-27
	[...] sierota z miejsca pokocha nowych rodziców złaknionym ciepła serduszkiem. źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Pasierbowie niedzielnej macochy, Polityka, 2007-10-13
	Świetnie wyglądają, ich głosy mają ciepłą, erotyczną barwę, piosenki są rytmiczne i melodyjne. Jednak orientacja na język angielski całkowicie przekreśla możliwość dotarcia do publiczności, która mogłaby ich wesprzeć siłą dziewczęcych serduszek. źródło: NKJP: Grzegorz Brzozowicz i Maciej Chmiel: Kontakt z kompaktem, Gazeta Wyborcza - Dodatek, 1992-05-15

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	serduszko	serduszka
D.	serduszka	serduszek
C.	serduszku	serduszkom
B.	serduszko	serduszka
N.	serduszkiem	serduszkami
Ms.	serduszku	serduszkach
W.	serduszko	serduszka

Frazeologizmy

ktoś nosi pod sercem kogoś
ktoś nosi pod serduszkiem kogoś

Data ostatniej modyfikacji: 03.12.2010