UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

teza

Chronologizacja

1854, Dziennik Literacki, books.google.pl

Pochodzenie

internac.

ang. thesis

fr. thèse

niem. These

z łac. thésis

1. do udowodnienia

Definicja

opinia, nad której prawdziwością ktoś się zastanawia lub próbuje jej dowieść

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

antonimy:  antyteza

Połączenia

  • fundamentalna, zasadnicza; karkołomna, kontrowersyjna, ryzykowna, śmiała teza; teza wyjściowa; przeciwstawne tezy
  • teza artykułu, utworu, dzieła; Fukuyamy, Marksa
  • przeciwnicy, zwolennicy; ilustracja; słuszność tezy
  • teza o konieczności, o kryzysie, o prymacie czegoś
  • tezy i wnioski; założenia i tezy
  • przeczyć tezie
  • lansować, postawić, sformułować, wysunąć, zaryzykować; potwierdzić/potwierdzać; obalić tezę

Cytaty

Dotąd dominowała teza, że życie rodzinne jest wyłącznie sprawą prywatnych upodobań partnerów.

źródło: NKJP: Maciej Zięba: Po szkodzie? Przed szkodą?: o Polsce, kapitalizmie i kontemplacji, 1996

Powstania co jakiś czas są [...] wykorzystywane do lansowania rozmaitych tez.

źródło: NKJP: Danuta Nowicka: To trzeba zobaczyć, Nowa Trybuna Opolska, 2006

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. teza
 tezy
D. tezy
 tez
C. tezie
 tezom
B. tezę
 tezy
N. tezą
 tezami
Ms. tezie
 tezach
W. tezo
 tezy

Składnia

bez ograniczeń + teza +
(o CZYM)

2. w filozofii

Definicja

filoz. 
pierwsza z trzech faz rozwoju rzeczywistości w koncepcji filozoficznej Hegla

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka filozofia

Połączenia

  • teza, antyteza i synteza
  • przeciwieństwo tezy i antytezy; triada tezy, antytezy i syntezy

Cytaty

Podczas gdy w liniowej wizji rozwoju w myśli Hegla przeciwieństwo tezy i antytezy prowadzi do syntezy, dla Nishidy synteza jest sprzeczną tożsamością tezy i antytezy.

źródło: NKJP: Agnieszka Kozyra: Filozofia zen, 2004

Nie jest to całkiem dialektyczna triada; teza, antyteza i synteza splatają się tu ze sobą w samobójczym uścisku.

źródło: NKJP: Janina Katz-Hewetson: Karnawał i post czyli o pozornościach wyboru, Kultura, 1989

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. teza
 tezy
D. tezy
 tez
C. tezie
 tezom
B. tezę
 tezy
N. tezą
 tezami
Ms. tezie
 tezach
W. tezo
 tezy
Data ostatniej modyfikacji: 24.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN