UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

poważnieć

Chronologizacja

1803, Dzieła Ignacego Krasickiego, t. 3, polona.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	poważnieję	poważniejemy
2 os.	poważniejesz	poważniejecie
3 os.	poważnieje	poważnieją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poważniałem +(e)m poważniał	poważniałam +(e)m poważniała	poważniałom +(e)m poważniało	poważnieliśmy +(e)śmy poważnieli	poważniałyśmy +(e)śmy poważniały
2 os.	poważniałeś +(e)ś poważniał	poważniałaś +(e)ś poważniała	poważniałoś +(e)ś poważniało	poważnieliście +(e)ście poważnieli	poważniałyście +(e)ście poważniały
3 os.	poważniał	poważniała	poważniało	poważnieli	poważniały

bezosobnik: poważniano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę poważniał będę poważnieć	będę poważniała będę poważnieć	będę poważniało będę poważnieć	będziemy poważnieli będziemy poważnieć	będziemy poważniały będziemy poważnieć
2 os.	będziesz poważniał będziesz poważnieć	będziesz poważniała będziesz poważnieć	będziesz poważniało będziesz poważnieć	będziecie poważnieli będziecie poważnieć	będziecie poważniały będziecie poważnieć
3 os.	będzie poważniał będzie poważnieć	będzie poważniała będzie poważnieć	będzie poważniało będzie poważnieć	będą poważnieli będą poważnieć	będą poważniały będą poważnieć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		poważniejmy
2 os.	poważniej	poważniejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poważniałbym bym poważniał	poważniałabym bym poważniała	poważniałobym bym poważniało	poważnielibyśmy byśmy poważnieli	poważniałybyśmy byśmy poważniały
2 os.	poważniałbyś byś poważniał	poważniałabyś byś poważniała	poważniałobyś byś poważniało	poważnielibyście byście poważnieli	poważniałybyście byście poważniały
3 os.	poważniałby by poważniał	poważniałaby by poważniała	poważniałoby by poważniało	poważnieliby by poważnieli	poważniałyby by poważniały

bezosobnik: poważniano by

bezokolicznik: poważnieć

imiesłów przysłówkowy współczesny: poważniejąc

gerundium: poważnienie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	poważnienie	poważnienia
D.	poważnienia	poważnień
C.	poważnieniu	poważnieniom
B.	poważnienie	poważnienia
N.	poważnieniem	poważnieniami
Ms.	poważnieniu	poważnieniach
W.	poważnienie	poważnienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: poważniejący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	poważniejący	poważniejący	poważniejący	poważniejące	poważniejąca
D.	poważniejącego	poważniejącego	poważniejącego	poważniejącego	poważniejącej
C.	poważniejącemu	poważniejącemu	poważniejącemu	poważniejącemu	poważniejącej
B.	poważniejącego	poważniejącego	poważniejący	poważniejące	poważniejącą
N.	poważniejącym	poważniejącym	poważniejącym	poważniejącym	poważniejącą
Ms.	poważniejącym	poważniejącym	poważniejącym	poważniejącym	poważniejącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	poważniejący	poważniejący	poważniejące	poważniejące
D.	poważniejących	poważniejących	poważniejących	poważniejących
C.	poważniejącym	poważniejącym	poważniejącym	poważniejącym
B.	poważniejących	poważniejących	poważniejących	poważniejące
N.	poważniejącymi	poważniejącymi	poważniejącymi	poważniejącymi
Ms.	poważniejących	poważniejących	poważniejących	poważniejących

odpowiednik aspektowy: spoważnieć

Pochodzenie

Zob. powaga

1. z wiekiem

Definicja

stopniowo stawać się zrównoważonym, odpowiedzialnym oraz mniej skłonnym do zabawy i wesołości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

statecznieć

Cytaty

	Allen poważnieje, w jego dziełach jest coraz mniej błazenady, mniej mrugania okiem do widza. źródło: NKJP: Emilia Sękowska: Letnie odkurzanie kina: Kiedyś byłem fatalny, teraz jestem tylko słaby – Woody Allen wczoraj i dziś, Esensja, 2009-08-21
	Po trzydziestce musimy zacząć poważnieć, jak na dorosłych przystało, powoli brać na siebie odpowiedzialność za otoczenie i rodzinę. źródło: NKJP: Henryka Bochniarz, Jacek Santorski: Bądź sobą i wygraj: 10 podpowiedzi dla aktywnej kobiety, 2003
	Na pierwszym planie - wzajemne stosunki między ojcem i synem. Bardzo dobrze prowadzony jest chłopiec - jeszcze dziecinny, a już zbuntowany, nie przemądrzały, lecz uciekający się do kłamstw, stopniowo poważniejący i dorastający do męskiej przyjaźni z rodzicem. źródło: NKJP: „Teren prywatny”, Dziennik Polski, 2002-06-28
	Na ścigaczach jeżdżą młodzi ludzie zafascynowani prędkością. Często później poważnieją i, jeśli dożyją, przesiadają się na dostojne harleye. źródło: NKJP: (pw): Dawcy nerek i wątroby, Gazeta Krakowska, 2002-08-08

2.a człowiek

Definicja

przybierać wyraz twarzy lub barwę głosu, świadczące o tym, że nie jest się wesołym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

poważnieć na twarzy
momentalnie, nagle poważnieć

Cytaty

Uśmiechnął się jeszcze raz i poważniejąc, przeniósł wzrok na Tadeusza [...].

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004

Widać było, że razi ją blask reflektorów; mrużyła oczy, a raz czy drugi osłoniła je dłonią. Uśmiechała się sztucznie, to znów poważniała, kiwając się nerwowo na fotelu.

źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003

- Nie spodziewałabym się tego po nim. Ciekawe, co on tam dalej wypłodził. Ależ to odjazd - mówiąc to, Ewa stopniowo poważniała na twarzy.

źródło: NKJP: Piotr Krawczyk: Plamka światła, 1997

2.b o twarzy

Definicja

zaczynać wyglądać lub brzmieć w sposób właściwy dla kogoś, kto nie jest wesoły

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

głos, twarz poważnieje

Cytaty

- Dobrze, już dobrze... - uśmiecha się mama pobłażliwie; po chwili głos jej poważnieje: - W gruncie rzeczy nie chodzi o to, że się spóźniłaś, tylko o coś ważniejszego. Chciałabym, żebyśmy pomówiły z sobą zupełnie szczerze.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961

Stał nieruchomo i patrzył po twarzach, z których kilka zaczęło już poważnieć. - Paweł, daj spokój, mieliśmy szukać Krzyśka. Chodź, zostaw!

źródło: NKJP: Piotr Krawczyk: Plamka światła, 1997

3. o atmosferze

Definicja

tracić cechy wesołości lub swobody

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

atmosfera, nastrój poważnieje

Cytaty

Sypią się żarty, słychać śmiechy. Po chwili nastroje poważnieją — przygotowują się do mszy.

źródło: NKJP: Violetta Gradek: Serdeczne czwartki, Dziennik Zachodni, 2002-06-26

Rozmowy cichną, atmosfera poważnieje, gdy w studio (program poświęcony jest seryjnym mordercom) pojawiają się rodzice dziewczyny bestialsko zamordowanej przez Leszka [...].

źródło: NKJP: Kamilla Placko-Wozińska: Kot na każdy temat, Gazeta Poznańska, 2001-09-21

Data ostatniej modyfikacji: 19.12.2023